Gỡ các 'nút thắt' chính sách để tạo động lực cho doanh nghiệp làm chủ công nghệ

Kỳ vọng đưa đất nước phát triển, tăng trưởng 2 con số

Những kỳ vọng và câu chuyện làm thế nào để “bộ đôi” nghị quyết - Nghị quyết 57 về “đột phá phát triển khoa học, công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST), chuyển đổi số (CĐS) quốc gia” và Nghị quyết 68 về “phát triển kinh tế tư nhân”, có thể nhanh chóng đi vào cuộc sống là một nội dung được nhiều diễn giả của Diễn đàn cấp cao chuyển đổi số Việt Nam – châu Á 2025 (Vietnam – Asia DX Summit 2025) quan tâm tập trung thảo luận.

Ngay trong phát biểu mở đầu diễn đàn, Chủ tịch VINASA, Tổng giám đốc FPT Nguyễn Văn Khoa đã nhận định Nghị quyết 57 là một bước khởi đầu quan trọng, "bà đỡ" cho sự phát triển của doanh nghiệp KHCN, ĐMST; còn Nghị quyết 68 thể hiện cam kết rõ ràng của Đảng, Nhà nước trong việc thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân.

Chuyên gia Võ Trí Thành chia sẻ quan điểm tại hội thảo “Gỡ nút thắt, tạo động lực để làm chủ công nghệ và phát triển đột phá”. Ảnh: V.Thảo

Trao đổi tại Vietnam – Asia DX Summit 2025, ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh nhận xét, điểm đặc biệt nhất của Nghị quyết 57 là thể hiện sự quyết liệt của Đảng, Nhà nước trong thúc đẩy KHCN, với người đứng đầu thực hiện Nghị quyết này là Tổng Bí thư.

Với Nghị quyết 68, ba nhóm chính sách cơ bản nhất là: Tạo môi trường kinh doanh tốt, minh bạch và cạnh tranh; cải thiện tương tác giữa nhà nước với doanh nghiệp theo hướng phục vụ startup, bớt hình sự hóa và giảm chi phí giao dịch; các chính sách hỗ trợ toàn diện từ hộ gia đình, startup, doanh nghiệp vừa và nhỏ đến các doanh nghiệp tiên phong, dẫn dắt trong nhiều lĩnh vực.

Cũng theo chuyên gia Võ Trí Thành, 2 nghị quyết 57, 68 cùng với Nghị quyết 59 về đổi mới hoạt động đối ngoại trong tình hình mới, Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật tạo thành “bộ tứ trụ cột”, được kỳ vọng sẽ thay đổi đất nước trong thời gian sắp tới theo hướng phát triển hơn, KHCN hơn, sáng tạo hơn và cuộc sống phải hạnh phúc hơn.

Vietnam - Asia DX Summit 2025 còn có riêng một phiên tọa đàm về 2 nghị quyết 57 và 68 của Bộ Chính trị, do Phó Giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân Bùi Thanh Minh điều phối, tập trung bàn thảo về tầm quan trọng cũng như cách để định hướng, chủ trương trong các nghị quyết này đi vào cuộc sống.

Ông Hồ Đức Thắng nhấn mạnh, Nghị quyết 57 đã định hướng rằng KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia là động lực then chốt để phát triển đất nước. Ảnh: N.Tú

Đại diện Cục Chuyển đổi số quốc gia (Bộ KH&CN), Phó Cục trưởng Hồ Đức Thắng nhấn mạnh sự gắn kết, song hành của các nghị quyết 57 và 68, trong đó Nghị quyết 57 chỉ ra việc cần làm trong kỷ nguyên mới là tập trung phát triển KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia để kinh tế Việt Nam khởi sắc, tăng trưởng 2 con số; Nghị quyết 68 xác định doanh nghiệp tư nhân là một lực lượng chủ chốt để hiện thực hóa các nhiệm vụ, mục tiêu tại Nghị quyết 57.

Ở góc độ của doanh nghiệp công nghệ tư nhân, Phó Chủ tịch MISA Đinh Thị Thúy cho rằng, sự ra đời của 2 nghị quyết này được Ban lãnh đạo MISA nhìn nhận là một cơ hội lớn, giúp đơn vị tự tin hơn trong cơ chế thị trường, cạnh tranh bằng năng lực và chất lượng sản phẩm của mình.

Bàn giải pháp để 2 nghị quyết quan trọng đi vào cuộc sống

Các chuyên gia đều thống nhất rằng, điều quan trọng nhất lúc này là làm sao để chủ trương, định hướng trong các nghị quyết 57 và 68 sớm đi vào được cuộc sống, tạo ra những hành động thiết thực, hỗ trợ thực chất cho cộng đồng doanh nghiệp KHCN.

Về vấn đề này, nhấn mạnh sự cần thiết phải ưu tiên gỡ các nút thắt về chính sách, thể chế và tạo ra động lực làm chủ công nghệ, đẩy mạnh hợp tác quốc tế và CĐS, Chủ tịch VINASA Nguyễn Văn Khoa cho rằng: Các doanh nghiệp, tổ chức trông đợi sớm có cơ sở pháp lý thuận lợi, bền vững cho họ yên tâm đầu tư phát triển KHCN, ĐMST.

Theo đại diện VINASA, cần có một hệ thống pháp lý bảo vệ bản quyền trí tuệ cho doanh nghiệp, giúp họ có thể yên tâm đầu tư vào lĩnh vực công nghệ lõi, sản phẩm chiến lược. Ảnh minh họa: V.Lân

Minh chứng cho nhận định của mình, ông Nguyễn Văn Khoa phân tích: Tư duy về bản quyền, sở hữu trí tuệ là một điểm quan trọng. Trong lĩnh vực CNTT, CĐS và đặc biệt là sắp tới khi các đơn vị nghiên cứu sâu vào những lĩnh vực công nghệ lõi, sản phẩm chiến lược, cần có một hệ thống pháp lý bảo vệ bản quyền trí tuệ cho doanh nghiệp, giúp họ có thể yên tâm đầu tư.

Cho rằng cuộc cách mạng KHCN, ĐMST và CĐS rất cần những tư duy và hành động đột phá, đại diện VINASA kiến nghị Chính phủ ủng hộ mạnh mẽ hơn những đề xuất đột phá của các doanh nghiệp Việt Nam, để đất nước có thêm nhiều doanh nghiệp công nghệ lớn, thương hiệu mạnh.

Theo bà Đinh Thị Thúy, để định hướng, chủ trương nhà nước được cụ thể hóa vào thực tiễn, cần sự tham gia đồng bộ của cả cơ quan nhà nước cũng như chủ thể doanh nghiệp với tư cách là những đơn vị được thụ hưởng các chính sách.

Phó Chủ tịch MISA Đinh Thị Thúy trao đổi tại tọa đàm "Nghị quyết 57 và 68 – Đẩy nhanh chuyển đổi số, phát triển kinh tế tư nhân mở ra cơ hội hợp tác, phát triển đột phá". Ảnh: V.Lân

Ngoài đề xuất phải có trọng tâm, trọng điểm khi giải quyết nhiệm vụ đã được vạch ra tại các nghị quyết, bà Đinh Thị Thúy cũng cho rằng, với nhiệm vụ, nhà nước cần đưa ra được các bài toán cụ thể, và đặc biệt là cần quan tâm đến phương án để triển khai sao cho khả thi.

Ví dụ như với việc triển khai cung cấp công cụ số hỗ trợ cho các hộ kinh doanh muốn chuyển đổi thành doanh nghiệp, đại diện MISA kiến nghị nhà nước đưa ra tiêu chí, tiêu chuẩn về giải pháp phần mềm để tạo điều kiện cho hàng trăm doanh nghiệp công nghệ có thể tham gia, thay vì áp dụng phương án chọn 1 phần mềm dùng chung.

Nhận xét nhiều doanh nghiệp hiện chưa biết về các quy định, chính sách ưu đãi của nhà nước tại 2 nghị quyết 57 và 68, đại diện MISA chia sẻ: Là đối tượng thụ hưởng chính sách, các doanh nghiệp cũng cần tìm hiểu, nắm bắt được chính sách mới để có thể tận dụng cơ hội, thời cơ phát triển.

Mặt khác, là những người hiểu rõ câu chuyện thực tiễn có khó khăn, vướng mắc gì, các doanh nghiệp không nên có tâm lý e ngại, mà cần tích cực đóng góp ý kiến cho cơ quan nhà nước giúp kịp thời tháo gỡ.

“Chúng tôi cho rằng cần có sự tích cực từ 2 phía, cả cơ quan nhà nước và doanh nghiệp. Có như vậy, từ định hướng mới thành hành động và được triển khai một cách thực tiễn, mang lại hiệu quả”, đại diện MISA nhấn mạnh.

Vân Anh