Giữ nguyên chế độ của cán bộ, công chức sau sắp xếp bộ máy

Một trong những cải cách lớn nhất từ khi thành lập nước

Sáng 11/6, Quốc hội thảo luận ở tổ về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh rằng, chúng ta đang chứng kiến cuộc cách mạng toàn diện và triệt để trong tổ chức bộ máy, nhận được sự đồng thuận cao trong toàn hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân; trong đó, giai đoạn hiện nay được coi là "nước rút".

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, việc sắp xếp đơn vị hành chính không chỉ dựa vào tiêu chí liền kề, mà dựa trên tính hợp lý về hình thái lãnh thổ, nhất là hướng ra biển lớn (Ảnh: Nghĩa Đức).

Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, là người trong cuộc, bà cảm nhận rất rõ, mặc dù tiến trình sắp xếp bộ máy hành chính đang diễn ra với tốc độ khẩn trương, cấp thiết, song vẫn đảm bảo sự thận trọng, kỹ lưỡng, bài bản, khoa học, chặt chẽ và nghiêm túc. Mỗi bước đi đều chắc chắn và mỗi bước tiến đều mở ra một không gian mới, mang lại động lực, niềm tin và kỳ vọng cho sự phát triển.

"Toàn bộ hệ thống chính trị đang nỗ lực vượt qua khối lượng công việc đồ sộ với niềm tin, kỳ vọng và quyết tâm chính trị rất lớn, đặc biệt từ Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương", nữ Bộ trưởng nói và khẳng định, đây là một trong những cải cách lớn nhất kể từ khi thành lập nước, phù hợp xu thế chung của thời đại và thông lệ quốc tế.

Theo bà Trà, việc sắp xếp đơn vị hành chính không chỉ dựa vào tiêu chí liền kề, mà dựa trên tính hợp lý về hình thái lãnh thổ, nhất là hướng ra biển lớn, nhằm tận dụng tối đa lợi thế về kinh tế biển, hội nhập và phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt ở Duyên hải Nam Trung Bộ và vùng Tây Nguyên.

Mục tiêu là xây dựng các vùng đủ lớn, mạnh, trở thành trung tâm kinh tế không chỉ của quốc gia, mà còn có tầm nhìn quốc tế. Vì vậy, Bộ Chính trị đã quyết định sắp xếp lại 52 tỉnh, thành phố thành 23 tỉnh, thành mới; giữ nguyên 11 đơn vị đủ điều kiện, hình thành tổng cộng 34 tỉnh, thành, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ nêu rõ, theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, ngày 1/7/2025 sẽ là thời điểm chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Các cơ quan từ Trung ương đến địa phương đã sẵn sàng.

Lưu ý khối lượng công việc còn lại rất lớn, nhất là vấn đề quan trọng liên quan sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho hay, sẽ tiếp thu ý kiến để hoàn thiện dự thảo nghị quyết trình Quốc hội thông qua sáng mai (12/6).

Đại biểu Quốc hội Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) đề nghị Bộ Nội vụ sớm tham mưu Chính phủ có hướng dẫn cụ thể về chính sách cho cán bộ, công chức sau sắp xếp bộ máy, để đảm bảo công bằng, đồng bộ (Ảnh: Phạm Thắng).

Giữ nguyên chính sách hiện hành với cán bộ, công chức

Cũng góp ý về nội dung này, đại biểu Quốc hội Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) nói, theo đề án của Chính phủ, các đơn vị hành chính thuộc diện sáp nhập được thực hiện sáp nhập nguyên trạng. Việc bố trí trung tâm hành chính của đơn vị hành chính mới phải đảm bảo là trung tâm kết nối thuận lợi giữa các khu vực, thuận lợi về giao thương, thuận tiện cho việc đi lại của cán bộ, nhân dân và doanh nghiệp, có tiềm năng lợi thế và không gian phát triển kinh tế.

Tuy nhiên, qua thực tiễn, một số đơn vị hành chính cấp tỉnh cũ vẫn có khu vực chưa được phân định rõ về địa giới hành chính, gây khó khăn trong công tác quản lý. Một số trung tâm hành chính mới theo đề án cũng chưa thực sự phù hợp.

Ông đề nghị Bộ Nội vụ sớm tham mưu Chính phủ phân định cụ thể, rõ ràng những khu vực địa giới hành chính của các tỉnh mà chưa được phân định, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý cũng như khai thác, đầu tư phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, chủ động trong công tác bảo vệ, quản lý dân cư, tài nguyên, bảo vệ rừng, môi trường, phòng chống thiên tai hỏa hoạn.

Băn khoăn về chế độ chính sách đặc thù của người dân, phụ cấp chức vụ của cán bộ sau sáp nhập các xã, phường, thị trấn chênh lệch trình độ phát triển với nhau sẽ thực hiện thế nào, đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị Bộ Nội vụ sớm tham mưu Chính phủ có hướng dẫn cụ thể, đảm bảo công bằng, đồng bộ.

Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (đoàn Đắk Lắk) cho rằng, sau sắp xếp bộ máy, nhiệm vụ của cán bộ, công chức rất nặng nề, đòi hỏi tinh thần trách nhiệm cao. Do đó, cần phải có chính sách hỗ trợ, quan tâm đối với cán bộ trong việc thực hiện nhiệm vụ mới với giai đoạn phù hợp; lưu ý thực hiện chính sách cải cách tiền lương.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (đoàn Đắk Lắk), cần phải có chính sách hỗ trợ, quan tâm cán bộ trong việc thực hiện nhiệm vụ mới (Ảnh: Phạm Thắng).

Đại biểu Lê Kim Toàn (đoàn Bình Định) nêu quan điểm, sắp xếp đơn vị hành chính là cuộc cách mạng và cuộc cách mạng nào cũng có sự hy sinh. Người lãnh đạo phải giảm tối thiểu sự hy sinh, chiến thắng mới hiệu quả.

"Sau sáp nhập, sẽ bảo lưu chế độ của cán bộ trong một thời gian. Sau đó, trường hợp thay đổi chế độ lương, phụ cấp cần đưa ra một nguyên tắc: So với thang bảng lương cũ và mới, mức lương, phụ cấp nào cao hơn thì cán bộ đó được hưởng", đại biểu Toàn nêu ý kiến.

Về nội dung này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, hiện nay nghị quyết do Quốc hội ban hành đã quy định khá cụ thể.

Thứ nhất, đối với người dân cũng như cán bộ, công chức, viên chức đang hưởng chính sách trước khi sắp xếp, thì sau sắp xếp tiếp tục được giữ nguyên chế độ chính sách cũ. Điều này cũng áp dụng với các tỉnh, vùng, xã có yếu tố đặc thù.

Nói cách khác, tất cả địa phương đang thuộc diện hưởng chính sách đặc thù hiện hành đều tiếp tục được áp dụng như cũ trong giai đoạn trước mắt. Sau đó, Chính phủ sẽ đánh giá tổng thể, ít nhất sau một năm mới bắt đầu xem xét điều chỉnh để bảo đảm tính phù hợp thực tế.

"Thực hiện một cuộc cách mạng lớn vừa sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, xã, vừa chấm dứt cấp huyện... khối lượng công việc vô cùng lớn, không thể cầu toàn ngay từ đầu. Do đó, chắc chắn sẽ có những nội dung cần điều chỉnh trong quá trình triển khai nếu phát sinh điểm chưa hợp lý. Tuy nhiên, về tổng thể, phương án sắp xếp đã được tính toán rất kỹ. Vấn đề còn lại là quá trình vận hành, vướng mắc ở đâu, tiếp tục xử lý ở đó", nữ Bộ trưởng nhấn mạnh.

Theo bà Trà, bên cạnh Nghị định 178 và 67, hiện sửa đổi, bổ sung Nghị định 29 về tinh giản biên chế, trong đó, sẽ bổ sung đối tượng cán bộ không chuyên trách cấp xã, thôn, bản, tổ dân phố; đồng thời rà soát, bổ sung nhóm hợp đồng theo Nghị định 111, 161.

Với Nghị định 178, đối tượng được xác định là hợp đồng trong biên chế từ trước năm 2019 theo Nghị định 68. Đối với các diện khác theo Nghị định 161, 111, sẽ nghiên cứu chính sách riêng, không thể giống Nghị định 178 do tính chất công việc khác nhau.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ thông tin thêm, những công việc khác như sắp xếp tài sản, tài chính… sẽ được tập huấn kỹ trong hội nghị toàn quốc. Bộ Tài chính sẽ hướng dẫn về quản lý tài sản công; Bộ Nội vụ sẽ trình bày cụ thể về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền hai cấp, đồng thời phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền rõ ràng. Công tác quy hoạch địa phương, ngành, lĩnh vực cũng sẽ có hướng dẫn cụ thể, bảo đảm phù hợp tình hình mới.

Yến Chi

Trang Trần