Giới xuất bản không còn ngại 'fanfic'

Fanfic là cụm từ chỉ các tác phẩm hư cấu được tạo nên bởi người hâm mộ đối với các nhân vật từ những bộ tiểu thuyết, series truyện tranh, manga... Và với một bộ truyện nổi tiếng như Harry Potter, việc xuất hiện các truyện fanfic là điều dễ hiểu.

Sắp tới, ba truyện fanfic về nội dung liên quan đến bộ truyện gốc Harry Potter sẽ được ra mắt: Rose in Chains của Julie Soto, Alchemised của SenLinYu và The Irresistible Urge to Fall for Your Enemy của Brigitte Knightley.

Ảnh: NPR.

Cả ba tác giả đều đã có danh tiếng trên những diễn đàn văn học mạng chuyên về truyện fanfic như Archive of Our Own hay Fanfiction.net. Trong đó, Knightley lần đầu tiên được một đại diện văn học chú ý đến với tác phẩm fanfic nổi tiếng Draco Malfoy and the Mortifying Ordeal of Being in Love.

Knightley nói: "Với fanfic, vẻ đẹp của nó nằm ở sự lan tỏa trong cộng đồng. Bạn giống như bước vào một cộng đồng đã được xây dựng sẵn, những người sẽ thích tác phẩm của bạn chỉ vì nó đang biến đổi thứ gì đó mà họ đã thích".

Tác giả fanfic cởi mở hơn

Thông thường, các tác giả viết fanfic không quá lo lắng về việc tác phẩm của họ có bao nhiêu phần dựa trên sách hoặc phim gốc vì mục đích sáng tác của họ chỉ mang tính giải trí cá nhân và không phải vì lợi nhuận. Chỉ đến khi một số tác phẩm được các nhà xuất bản chú ý thì những tác giả nghiệp dư này sẽ được hỗ trợ để chỉnh sửa fanfic của mình tách biệt chúng khỏi bản gốc.

Trong khi đây không phải là hiện tượng mới thì gần đây, làn sóng này đang ghi nhận những bước tiến mạnh mẽ hơn nhiều.

"Tôi biết một nhà văn viết fanfic đã làm như vậy vào đầu những năm 2000 và sau khi thành công thì phủ nhận việc từng viết fanfic", Stacey Lantagne, một luật sư về bản quyền fanfic kiêm giáo sư tại khoa Luật của Đại học Western New England cho biết. "Lúc đó, đây không phải là một điều hay ho để nói, không phải là một điều hay ho để thừa nhận... vì vậy nếu bạn đi tìm hiểu chuyện này, bạn sẽ thực sự khó có thể xác định được những tác giả nào đã làm như vậy. Vì họ không bao giờ ghi cả hai phần đó trong lý lịch của họ", Lantagne nói thêm.

Chủ đề về Draco Malfoy và Hermione Granger, còn được gọi là Dramione, được nhiều tác giả fanfic và độc giả quan tâm. Ảnh: Hollywood.com.

Nhưng gần đây, có vẻ như số tác phẩm fanfic được xuất bản đang ngày càng nhiều hơn và nhiều người đang nói về nó một cách cởi mở hơn, mặc dù rất khó để theo dõi dữ liệu về lĩnh vực xuất bản này, Lantagne cho hay.

Knightley, người có tiểu thuyết đầu tay ra mắt sau 25 năm viết fanfic, cho biết người hâm mộ đang ủng hộ các tác giả yêu thích của họ theo một cách mới. "Có một khoảnh khắc ngay lúc này khi độc giả thoải mái chia sẻ với các tác giả fanfic rằng: ‘Bạn biết không, bạn đã mang lại cho tôi nhiều năm tháng vui vẻ và hạnh phúc khi đọc sách. Và bây giờ tôi có thể cảm ơn bạn theo cách có giá trị thực sự. Tôi có thể hỗ trợ bạn một cách hữu hình. Bạn đang chuyển mình với sự nghiệp viết văn và tôi sẽ ủng hộ bạn", Knightley chia sẻ về sự ủng hộ mình nhận được.

Fanfic đi vào xu hướng chính thống

Trở lại năm 2011, có một tác phẩm gốc đã thu hút sự chú ý của công chúng vào thế giới truyện fanfic.

Với những người là thành viên nhiệt thành của cộng đồng người hâm mộ Twilight vào cuối những năm 2000, có một cái tên có thể đã quen thuộc là Snowqueens Icedragon với fanfic Masters of the Universe.

Trong khi những độc giả phổ thông có thể không biết đến tác giả này thì hẳn phải biết một cái tên khác: bộ truyện ăn khách Fifty Shades of Grey của E.L. James. Trên thực tế, chúng đến từ cùng một tác giả.

James đã đăng Fifty Shades of Grey đầu tiên trên Fanfiction.net dưới bút danh Snowqueens Icedragon. Và sự thành công của tác phẩm này theo con đường xuất bản chính thống chính là một ví dụ rõ ràng về cách fanfic được chấp nhận ngày càng rộng rãi hiện nay.

"Khi bạn có những câu chuyện lan tỏa được trong cộng đồng người hâm mộ, bạn sẽ đọc được nhiều bình luận. Bạn sẽ thấy cách mọi người nói về nó trên các diễn đàn trò chuyện hoặc thậm chí trong các bài đánh giá của họ. Độc giả sẽ nói 'trời ạ, đây là một câu chuyện hay. Nếu nó được xuất bản, nó sẽ nằm trên giá sách của tôi’. Hay ‘Tôi ước nó nằm trên giá sách của mình'", Jennifer McGuire, người sáng lập The Writers Coffee Shop, nhà xuất bản có trụ sở tại Australia, chia sẻ. Nhà xuất bản của bà là nơi đầu tiên phát hiện ra James và xuất bản Fifty Shades of Grey. Sau đó, bản quyền của Fifty Shades đã được Vintage Books mua lại.

McGuire và The Writers Coffee Shop cũng dành công sức cho nhiều tác phẩm fanfic khác. Một fanfic khác của Twilight là Sempre của J.M. Darhower được ra mắt vào năm 2012. Tiểu thuyết The Love Hypothesis của Ali Hazelwood năm 2021 và cuốn sách The Hurricane Wars năm 2023 của Thea Guanzon đều có nguồn gốc là những tác phẩm fanfic liên quan đến Star Wars.

Thao Le, một đại diện văn học đã làm việc với nhiều tác giả fanfic, bao gồm Hazelwood, Guanzon và Knightley, cho biết thậm chí một số tác phẩm chính thống có nguồn gốc từ fanfic từ nhiều năm trước. Hãy đọc Wicked. Câu chuyện này tái hiện một thế giới và các nhân vật đã tồn tại. Và sự khác biệt chỉ là có những nhà xuất bản thẳng thắn công khai nguồn gốc của tác phẩm và những nhà xuất bản khác thì không, Le cho hay.

Le nói: "Fanfic không còn là thú vui tội lỗi phải giấu kín nữa. Những cộng đồng thiểu số, phụ nữ, queer, v.v., những người chiếm một phần lớn trong cộng đồng người hâm mộ không còn phải giấu giếm tác phẩm họ viết ra và nhu cầu đọc của họ nữa".

Minh Hoa