Gieo niềm tin, giúp đồng bào dân tộc thiểu số thoát nghèo bền vững

Chị Lò Thị Phương (trái) hướng dẫn kỹ thuật trồng trọt cho bà con trong thôn.

Chị được coi là “cánh chim đầu đàn” giúp đồng bào các dân tộc tại địa phương nâng cao nhận thức, phát triển sản xuất, từng bước thoát nghèo bền vững.

Gieo niềm tin

Làng Un có 92 hộ dân, trong đó người Mông chiếm gần 70%, còn lại là người Dao, Tày, Kinh. Chị Lò Thị Phương vốn là người dân tộc Thái ở tỉnh Điện Biên. Sau thời gian đi học và làm việc tại Hà Nội, chị bén duyên với chàng trai người Dao Làng Un là anh Bàn Văn Đại.

Chị Phương chia sẻ, về Làng Un làm dâu, chị là người Thái duy nhất của bản nên phải học hỏi rất nhiều, từ phong tục tập quán, lời ăn tiếng nói đến cách leo núi, leo đồi đi nương. Cả thôn chỉ có khoảng 3 ha đất ruộng, còn lại là đất đồi, mọi nguồn thu nhập trông chờ vào nương rẫy. Nhiều năm nay, người Mông, Dao, Tày trong thôn không bỏ đất trống mà thay vào đó là những vườn cam, bưởi, chuối tây…

Về thôn được 2 năm, chị Phương được người dân tín nhiệm bầu làm Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ. Chị Phương cho biết, thời điểm ấy, nhận thức của đồng bào còn nhiều hạn chế, đời sống rất khó khăn. Do vậy vào mỗi buổi tối, chị dành thời gian đến từng nhà vận động chị em thực hiện kế hoạch hóa gia đình; tuyên truyền, vận động mọi người thay đổi hành vi nhận thức về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; hướng dẫn phụ nữ làm kinh tế.

Đến năm 2020, chị Phương được nhân dân tin tưởng bầu làm Trưởng thôn Làng Un. Để không phụ sự kỳ vọng của người dân, chị luôn ý thức “Bản thân mình phải làm gương, thực hiện đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; sau đó là chăm chỉ làm ăn, vươn lên phát triển kinh tế. Đồng bào vốn thật thà, chất phác, ai nói phải thì nghe, ai làm khéo thì tin. Khi người dân đã tin, đã nghe thì việc gì cũng thuận”.

Chị Giàng Thị Sự (người Mông) chia sẻ, chị cũng như nhân dân ở đây vừa thương vừa phục Trưởng thôn Phương. Trước kia trong thôn còn một số cặp vợ chồng thường xảy ra mâu thuẫn, thậm chí có hành vi bạo lực gia đình, ai khuyên can cũng không được. Nhờ chị Phương thường xuyên qua lại thăm hỏi, động viên, mưa dầm thấm lâu, những khúc mắc trong mỗi gia đình đều được hóa giải.

Trở về nhà sau khi vừa đi làm giúp mái nhà cho một hộ trong thôn, anh Vàng Seo Sửu cho biết, người Làng Un giờ chăm chỉ làm lụng, chịu khó học hỏi. Đàn ông hay phụ nữ đều chung sức lao động; không phân biệt ai làm việc nhà hay việc nương, rẫy. Người dân trong thôn cũng đoàn kết. Nhà nào có việc là cả thôn sẵn lòng giúp đỡ. Những thay đổi này một phần là nhờ Trưởng thôn Phương.

Thay đổi để vươn lên

Chị Lò Thị Phương (thứ 2, từ trái sang) hướng dẫn bà con đăng tải các sản phẩm nông sản lên mạng xã hội.

Kinh tế chủ yếu của người dân Làng Un phụ thuộc vào trồng rừng và phát triển cây ăn quả. Cả thôn hiện có 20 ha cam, trên 9 ha bưởi và trên 100 ha chuối tây. Tuy nhiên, do địa hình và giao thông còn nhiều hạn chế nên các sản phẩm nông sản của người dân chưa được nhiều thương lái biết đến.

Trước khó khăn đó, Trưởng thôn Lò Thị Phương đã tìm hiểu và thử dùng mạng xã hội để quảng bá và chào mời các sản phẩm nông sản của địa phương. Nhờ đó, nhiều thương lái đã biết đến nông sản của thôn. Chị Phương chia sẻ, giờ đây không cần phụ thuộc vào mỗi phiên chợ, đến mùa thu hoạch, đồng bào người Mông, Dao trong thôn chỉ cần chụp ảnh cây cam, cây bưởi nhà mình kèm theo số điện thoại là thương lái tự đánh xe tải về tận vườn thu mua.

Năm 2020, sau khi tốt nghiệp đại học, anh Vàng Quang Vu (dân tộc Mông) quyết tâm trở về quê hương để lập thân, lập nghiệp. Anh đã gặp Trưởng thôn Lò Thị Phương để trao đổi và thảo luận. Sau khi nghiên cứu về thổ nhưỡng, khí hậu, anh Vu quyết định triển khai mô hình trồng dưa chuột, mở ra hướng đi mới cho cây trồng vụ Đông ở địa phương. Anh Vu cho biết, thời điểm mới trồng dưa chuột, Trưởng thôn Phương đã nhờ cán bộ khuyến nông xã xuống tận ruộng hướng dẫn theo dõi sự phát triển của cây, kịp thời khắc phục nếu cây bị sâu bệnh. Cây không phụ lòng người, ngay vụ thu hái đầu tiên, dưa cho quả to, sai quả, thương lái đến thu mua tận ruộng. Từ đó, người dân trong thôn thấy được giá trị giống cây ngắn ngày này. Nhiều hộ có đất mạnh dạn làm theo.

Gia đình ông Vàng Seo Tính (dân tộc Mông) từ năm 2017 được chị Lò Thị Phương khi đó là Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ thôn đến tuyên truyền, vận động chuyển từ trồng ngô, sắn sang trồng cây ăn quả tổng hợp. Nhờ đó, thu nhập của gia đình đã ổn định hơn. Hiện nay, gia đình ông đang duy trì mô hình trồng cam và bưởi. Mới đây, ông còn thử nghiệm trồng thêm 200 gốc bưởi Phúc Trạch. Từ mô hình cây ăn quả tổng hợp, gia đình ông thu về khoảng 300 triệu đồng/năm. Năm 2022, gia đình ông đã xây dựng được căn nhà khang trang.

Làng Un đang từng ngày đổi thay với nhiều mô hình kinh tế hiệu quả, quy mô. Nhiều gia đình trong thôn đã xây được nhà khang trang, kiên cố; 100% số hộ có xe máy, tỷ lệ hộ nghèo trong thôn giảm rõ rệt.

Đánh giá về nữ Trưởng thôn người Thái ở làng Un, ông Lê Tiến Hưng, Phó Chủ tịch UBND xã Kiến Thiết (huyện Yên Sơn) cho biết, chị Phương là một trong những trưởng thôn tiêu biểu của xã Kiến Thiết; luôn tiên phong, gương mẫu chấp hành và vận động người dân cùng thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Chị còn là cán bộ thôn có năng lực, tinh thần trách nhiệm, không ngại khó, ngại khổ, luôn nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, nhân dân tin yêu, ủng hộ. Địa phương chú trọng lan tỏa và nhân rộng các điển hình cán bộ thôn, bản như chị Lò Thị Phương với vai trò của một người “Đảng cử, dân bầu”, là cánh tay nối dài của chính quyền cơ sở và điểm tựa cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Bài và ảnh: Hoàng Hải (TTXVN)