Giáo sư đại học Columbia chia sẻ 3 thói quen giúp não bộ sắc bén hơn

Nếu duy trì thói quen tốt, bạn có thể nâng cao khả năng tư duy và hiệu suất làm việc. Ngược lại, những lựa chọn sai lầm sẽ dần làm suy giảm sức khỏe não bộ theo thời gian. Đây là chia sẻ của ông Alexander Puutio, Giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Columbia (Mỹ), một doanh nhân và chuyên gia về lãnh đạo, trong một bài viết đăng trên Psychology Today.

Những thay đổi nhỏ hàng ngày có thể tạo ra tác động lớn đến bộ não của bạn. Ảnh: Getty Images

Theo Giáo sư Alexander Puutio, có nhiều thói quen hàng ngày có thể làm “mờ” đi sự sắc bén trí tuệ, nhưng đồng thời cũng có những lựa chọn thay thế giúp “bồi đắp” não bộ.

Dưới đây là ba thói quen tiêu biểu mà ông đặc biệt nhấn mạnh:

1. Thử thách bản thân – rèn luyện não bộ như một cơ bắp

Nhiều công trình nghiên cứu chỉ ra rằng khi con người tự vượt qua giới hạn, não bộ sẽ được kích thích phát triển. Giáo sư Puutio cho rằng trí tuệ có thể cải thiện theo thời gian nếu ta rèn luyện não như cách tập luyện cơ bắp.

Yếu tố then chốt ở đây là “tư duy phát triển” – tức niềm tin rằng năng lực trí tuệ luôn có thể được bồi đắp và tiến bộ theo thời gian. Nghiên cứu cho thấy những người có tư duy phát triển thực sự có thể phát triển năng lực của mình. Họ thường gặt hái nhiều thành tựu hơn so với người có “tư duy cố định”, vốn cho rằng khả năng là của một người khi trưởng thành là cố định, khiến bản thân dừng lại thay vì vươn lên.

Đọc sách là một trong những thói quen tốt nhất giúp bạn rèn luyện trí não.

2. Ngủ đủ giấc – nền tảng không thể thay thế cho trí tuệ

Giấc ngủ đóng vai trò cốt lõi đối với sức khỏe não bộ. “Hàng thập kỷ nghiên cứu cho thấy giấc ngủ không chỉ đơn thuần là thời gian nghỉ ngơi. Nếu bỏ qua việc chăm sóc giấc ngủ, bạn sẽ bị suy giảm hiệu suất làm việc, chức năng điều hành trì trệ và khả năng ra quyết định sẽ trở nên kém hiệu quả hơn”, Giáo sư Puutio viết.

Ông nhấn mạnh, ngay cả sự thiếu ngủ ở mức độ nhẹ nhưng lặp lại cũng nhanh chóng tích lũy, gây ảnh hưởng đến khả năng nhận thức. Nhiều người thường hy sinh giấc ngủ vì nghĩ rằng có việc quan trọng hơn cần làm. Song, theo ông Puutio, đó chính là sai lầm nghiêm trọng đối với não bộ.

3. Chọn đúng người để đồng hành – môi trường tốt sẽ nuôi dưỡng trí tuệ

Nhà đầu tư Warren Buffett nhiều lần khuyên rằng: Hãy ở cạnh những người cư xử tốt hơn bạn, vì họ sẽ khuyến khích bạn nỗ lực để tiến bộ. Ngược lại, dành nhiều thời gian cho những người có hành vi tiêu cực sẽ khiến bạn dễ dàng “tụt dốc” theo họ.

Hãy chủ động kết nối và dành thời gian cho những người tích cực, truyền cảm hứng và biết thử thách bạn. Ảnh: Getty Images

Giáo sư Puutio cho rằng lời khuyên này hoàn toàn có cơ sở khoa học thần kinh. Ông ví việc thường xuyên tiếp xúc với môi trường độc hại (dù ngoài đời hay trên mạng xã hội) giống như đặt sẵn kẹo ngọt trên bàn làm việc khi bạn đang muốn ăn kiêng – sớm muộn bạn cũng sẽ khó cưỡng lại. “Điều tương tự xảy ra với tâm trí. Nếu để nó ngập trong những thông tin xấu, chuyện thị phi, sự phẫn nộ hay những dạng xao nhãng tầm thường, não bộ sẽ tất yếu thích nghi theo hướng tiêu cực”, ông nhận định.

Giải pháp, theo Giáo sư Puutio, là chủ động kết nối và dành thời gian cho những người tích cực, truyền cảm hứng và biết thử thách bạn. Mối quan hệ lành mạnh không chỉ giúp trí tuệ đi đúng hướng mà còn khuyến khích bạn duy trì những thói quen tốt khác – tạo thành vòng tròn lợi ích kép cho não bộ.

Có thể thấy, trí tuệ không chỉ là kết quả của di truyền hay bẩm sinh, mà còn chịu tác động mạnh mẽ từ những lựa chọn và thói quen hàng ngày của mỗi người. Từ việc thử thách bản thân, duy trì giấc ngủ đầy đủ đến chọn môi trường xã hội lành mạnh, mỗi hành động nhỏ đều góp phần định hình và nâng cao sức khỏe não bộ.

Như Giáo sư Puutio nhấn mạnh, trí tuệ giống như một cơ bắp: nếu được rèn luyện đúng cách, nó sẽ ngày càng phát triển. Điều quan trọng là mỗi người cần chủ động nuôi dưỡng thói quen tốt để não bộ luôn được vận hành ở trạng thái tối ưu.

Hồng Nhung