Giảng viên đại học: 'Đãi cát tìm vàng' từ khâu tuyển chọn

Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng ký kết hợp tác với Đại học Mie (Tsu City, Nhật Bản), trong đó có nội dung cử giảng viên giảng dạy, học tập học thuật và nghiên cứu chuyên đề. Ảnh: NTCC

Ngoài ra, các đơn vị còn xây dựng chính sách đào tạo đội ngũ tại chỗ thông qua cử ứng viên tham gia chương trình của Bộ GD&ĐT, trao đổi giảng viên từ chương trình hợp tác quốc tế…

Nâng chuẩn đầu vào

Thông báo tuyển dụng 33 giảng viên mới đây của Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội yêu cầu trình độ của ứng viên có thể là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ; nghiên cứu sinh trong nước/quốc tế; thạc sĩ tốt nghiệp đại học nước ngoài hoặc quản lý doanh nghiệp, chuyên gia về kinh tế, kinh doanh, quản lý.

Cơ chế tự chủ đại học cùng những ràng buộc về tiêu chí tỷ lệ giảng viên đạt trình độ tiến sĩ theo Thông tư 01/2024 của Bộ GD&ĐT về chuẩn cơ sở giáo dục đại học, trong xây dựng đề án việc làm, các trường đại học ưu tiên tuyển giảng viên ít nhất có trình độ thạc sĩ.

Từ gần 10 năm nay, các trường đại học thành viên của Đại học Đà Nẵng không tuyển giảng viên có trình độ cử nhân mà yêu cầu tối thiểu là thạc sĩ và ưu tiên cho người đang làm nghiên cứu sinh.

Như năm học 2023 – 2024, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng cử 12 giảng viên đi học tiến sĩ tại các nước phát triển trên thế giới. Đơn vị đồng thời tuyển dụng thêm 14 viên chức, trong đó có 10 giảng viên đạt trình độ thạc sĩ trở lên.

Năm 2024, Đại học Đà Nẵng có thêm 57 giảng viên là tiến sĩ. Trong số này, có nhiều tân tiến sĩ được đào tạo, tuyển dụng mới, bảo vệ thành công luận án từ các trường đại học uy tín có nền giáo dục tiên tiến như: Pháp, Nhật Bản, Úc, Liên bang Nga, Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan - Trung Quốc, Ý, Ba Lan, Bỉ, Áo…

Theo số liệu từ Bộ GD&ĐT, tính đến tháng 8/2024, tổng số giảng viên đại học và cao đẳng sư phạm đạt gần 91.300 người, tăng 5.300 người so với năm 2022. Trong đó, nhân sự có trình độ tiến sĩ tăng thêm gần 2.600, nâng tổng số giảng viên đạt trình độ tiến sĩ của toàn bậc đại học lên 33% nếu tính cả giáo sư và phó giáo sư. Đây là tín hiệu tích cực, cho thấy các trường có chiến lược trong nâng cao chất lượng và chuẩn hóa trình độ đội ngũ.

Để đáp ứng tiêu chuẩn về đội ngũ giảng viên, các trường đại học, cao đẳng chú trọng tuyển dụng ứng viên có năng lực và phẩm chất phù hợp với nghề dạy học, trong đó ưu tiên tuyển giảng viên có bằng thạc sĩ trở lên; chỉ những ngành nghề phát triển nóng nhưng hẹp nguồn tuyển mới chấp nhận giảng viên có trình độ cử nhân.

Đoàn giảng viên, sinh viên Khoa Lý - Hóa, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng tham gia chương trình trao đổi và dự Hội thảo STEAM 2025 tại Đại học Quốc gia Đông Hoa. Ảnh: NTCC

Quốc tế hóa môi trường dạy học

Đầu tháng 7/2025, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng phối hợp với Hội Tài chính Việt Nam Quốc tế (VFAI) tổ chức hội thảo chuyên đề “AI và ngôn ngữ trong tài chính: Giải mã thông tin từ dữ liệu phi cấu trúc”.

Hai diễn giả quốc tế là GS Hang Nguyen (Đại học Michigan State, Hoa Kỳ) và TS Mo El-Haj (VinUniversity) đã chia sẻ chuyên sâu về ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) để phân tích dữ liệu tài chính phi cấu trúc.

Trước đó, các khoa chuyên ngành Tài chính, Ngân hàng của Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng có buổi làm việc với TS Ariel Viale, Trường Palm Beach Atlantic University (Hoa Kỳ), chuyên gia của Chương trình học giả Fulbright. Theo TS Ariel Viale, thúc đẩy hợp tác nghiên cứu trong các ngành, lĩnh vực kinh tế đang phát triển mạnh mẽ ở châu Á nói chung, Việt Nam và thành phố Đà Nẵng nói riêng là nhu cầu, xu thế cần được tăng cường.

Việc tiếp cận, chia sẻ các nguồn cơ sở dữ liệu học thuật quốc tế có độ tin cậy cao là cơ sở để nhà khoa học, giảng viên của trường đại học có cùng điểm tương đồng phát huy thế mạnh trong hợp tác nghiên cứu khoa học, nâng cao chất lượng công bố quốc tế trên tạp chí uy tín.

PGS.TS Đặng Tùng Lâm - Trưởng khoa Tài chính, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng cho biết, để nâng cao học thuật, nghiên cứu cho giảng viên, khoa đang xúc tiến các nội dung để mời chuyên gia uy tín của các trường đại học đối tác làm diễn giả trong các buổi trao đổi học thuật với giảng viên, sinh viên, học viên của chuyên ngành liên quan và hợp tác nghiên cứu đề tài mang tính thực tiễn cao.

Bên cạnh mời giảng viên từ đại học quốc tế đến trao đổi, giao lưu tại các trường đại học thành viên, một số giảng viên của Đại học Đà Nẵng có cơ hội tham gia chương trình trao đổi học thuật, thỉnh giảng tại trường đại học quốc tế.

PGS.TS Võ Thắng Nguyên - Khoa Hóa học, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng tham gia giảng dạy, nghiên cứu theo diện trao đổi tại Trường Đại học Mie (Nhật Bản), cho rằng, môi trường làm việc mới giúp giảng viên học được nhiều điều từ các giáo sư, đồng nghiệp Nhật Bản không chỉ về nội dung học thuật, hoạt động chuyên môn, mà còn về cách tổ chức một nhóm nghiên cứu.

Tương tự, PGS.TS Phan Hoàng Nam - giảng viên Khoa Cầu - Đường, Trường Đại học Bách khoa, Đại học Đà Nẵng có nhiều đợt tham gia thỉnh giảng tại Đại học Roma 3 tại Roma, Italia. Trong đó, chủ yếu giảng dạy học phần Ứng dụng mô hình học máy, mô hình ứng xử trong dự đoán đáp ứng và xác suất phá hoại của kết cấu cho chương trình tiến sĩ tại Khoa Kỹ thuật Xây dựng, Khoa học Máy tính và Công nghệ hàng không.

Cùng với chính sách mới về khoa học công nghệ, nhiều cơ sở giáo dục đại học đã xây dựng chế độ hỗ trợ, tạo điều kiện cho giảng viên trong nghiên cứu khoa học như hướng dẫn phương pháp nghiên cứu, khai thác dữ liệu; cho phép giảng viên liên kết với đối tác nước ngoài, doanh nghiệp, tổ chức hội thảo…

Đây được coi là đòn bẩy để giảng viên có điều kiện tự chủ học thuật, cập nhật các xu hướng mới, nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học.

Hà Nguyên