Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hà Nội Trần Anh Tuấn:Quyết liệt hành động, kiến tạo tương lai

Phóng viên Báo Hànôịmới có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Trần Anh Tuấn, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hà Nội về tiến độ triển khai, những thách thức trong quản trị và định hướng đổi mới phương thức điều hành để hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TƯ ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hà Nội Trần Anh Tuấn.

Biến cơ chế chính sách thành hệ sinh thái vận hành thực chất

- Thưa đồng chí, HĐND thành phố Hà Nội vừa ban hành 6 nghị quyết chuyên đề về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TƯ và Luật Thủ đô năm 2024. Đồng chí có thể cho biết việc triển khai hiện nay đang được tiến hành như thế nào và vai trò của Sở Khoa học và Công nghệ trong quá trình đó ra sao?

- Ngày 29-9-2025, tại kỳ họp thứ hai mươi sáu (kỳ họp chuyên đề), HĐND thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua và ban hành 6 nghị quyết quy định các cơ chế, chính sách đặc thù, đột phá để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Các nội dung chính trong 6 nghị quyết này bao gồm chính sách phát triển khoa học và công nghệ; cơ chế đầu tư, hỗ trợ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo; ưu đãi thuế cho cá nhân, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc thực hiện nhiệm vụ khoa học công nghệ; hỗ trợ mua sắm, vận hành máy móc thiết bị; cơ chế, chính sách đầu tư phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo của thành phố Hà Nội...

Để nhanh chóng đưa các nghị quyết vào cuộc sống, Sở Khoa học và Công nghệ đã dự thảo Kế hoạch tổ chức đợt cao điểm “90 ngày cụ thể hóa và tuyên truyền, phổ biến các nghị quyết của HĐND thành phố Hà Nội”. Mục tiêu là hoàn thiện hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành, đồng thời lan tỏa tinh thần đổi mới đến cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp và người dân.

Trong 3 giai đoạn triển khai, Sở giữ vai trò cơ quan chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Sở Tài chính, Ban Quản lý các khu công nghiệp và công nghệ cao Hà Nội để hoàn thiện quy định chi tiết, biên soạn tài liệu hướng dẫn, cung cấp cho các sở, ngành và cơ quan báo chí phục vụ tuyên truyền.

Các cơ quan truyền thông lớn của thành phố, trong đó có Báo Hànôịmới, sẽ xây dựng chuyên trang, chuyên mục, tổ chức tọa đàm, phóng sự, bài viết, phản ánh gương tập thể, cá nhân tiêu biểu trong quá trình triển khai nghị quyết.

- Với khối lượng chính sách và chương trình rất lớn như sàn giao dịch công nghệ, quỹ đầu tư mạo hiểm, trung tâm đổi mới sáng tạo..., đâu là thách thức đáng lo ngại nhất hiện nay và Sở đang làm gì để khắc phục?

- Thách thức lớn nhất không nằm ở thiếu ý tưởng, mà ở năng lực tổ chức thực thi và phối hợp liên ngành để biến cơ chế chính sách thành hệ sinh thái vận hành thực chất.

Thứ nhất, các chương trình như sandbox (thử nghiệm có kiểm soát) hay quỹ đầu tư mạo hiểm liên quan đến nhiều lĩnh vực quản lý khác nhau. Nếu không có cơ chế điều phối thống nhất và vai trò “nhạc trưởng” rõ ràng sẽ dễ xảy ra chồng chéo, cục bộ.

Thứ hai, năng lực quản trị đổi mới sáng tạo ở cấp địa phương còn non trẻ, đặc biệt với các mô hình như sandbox hay quỹ đầu tư có vốn nhà nước tham gia, nơi vừa phải bảo đảm tuân thủ pháp luật, vừa cần linh hoạt để khuyến khích sáng tạo.

Để khắc phục, Sở đang tập trung vào 4 hướng chính. Một là, tham mưu UBND thành phố thiết lập cơ chế điều phối liên ngành về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số gắn với vai trò trung tâm của Sở Khoa học và Công nghệ trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Thủ đô.

Hai là, chuẩn hóa quy trình triển khai và số hóa công tác quản lý, từ giám sát dự án, kết nối chuyên gia, đến vận hành các nền tảng như sàn giao dịch công nghệ, nhằm tăng tính minh bạch và giảm phụ thuộc cá nhân.

Ba là, phát triển năng lực thực thi của đội ngũ: Tổ chức đào tạo, học tập mô hình quốc tế; đồng thời thí điểm “một số mô hình quản lý mới” để tạo thực tiễn cho chính sách.

Bốn là, về Sàn giao dịch công nghệ: Thiết lập cơ chế đánh giá, kiểm soát gồm đánh giá hoạt động; kiểm toán độc lập; giám sát của cơ quan nhà nước.

Đồng thời, Sở triển khai mô hình hợp tác “ba nhà”: Nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp, nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của xã hội. Đây là giai đoạn “chuyển số trong quản trị chính sách”. Nếu điều hành tốt, Hà Nội có thể biến khối lượng lớn chương trình thành nguồn lực cộng hưởng, thay vì gánh nặng quản lý.

Đổi mới tư duy lãnh đạo, tạo lập môi trường thử nghiệm linh hoạt

Khách trải nghiệm sản phẩm công nghệ trong Không gian Truyền thống và Sáng tạo Hà Nội 2025 tại Triển lãm Thành tựu kinh tế - xã hội. Ảnh: Quang Thái

- Nghị quyết số 57-NQ/TƯ được coi là “cuộc cách mạng trong tư duy lãnh đạo và quản lý khoa học, công nghệ”. Cùng với cơ chế đột phá từ Luật Thủ đô năm 2024, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hà Nội sẽ đổi mới phương thức quản lý, điều hành như thế nào để tạo chuyển biến thực chất?

- Sở Khoa học và Công nghệ đang quyết liệt đổi mới phương thức quản lý, điều hành, chuyển dịch mạnh mẽ từ vai trò quản lý truyền thống sang vai trò kiến tạo, tạo lập môi trường thử nghiệm linh hoạt để Thủ đô Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu. Với vai trò là cơ quan tham mưu, Sở Khoa học và Công nghệ đang tập trung đổi mới theo bốn định hướng lớn.

Thứ nhất, chuyển từ tư duy quản lý hành chính sang tư duy quản trị. Thay vì chỉ phê duyệt - cấp phép - kiểm tra, Sở hướng đến thiết lập các nền tảng và công cụ kết nối và quản trị như: Sàn giao dịch công nghệ, trung tâm đổi mới sáng tạo, sandbox thử nghiệm chính sách, cơ sở dữ liệu chuyên gia và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo...

Thứ hai, đổi mới điều hành dựa trên dữ liệu và số hóa toàn diện; tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản lý, hướng tới điều hành theo thời gian thực, minh bạch và định lượng.

Thứ ba, phát triển năng lực quản lý mới của đội ngũ công chức khoa học và công nghệ theo hướng tư duy mở, làm việc theo dự án, ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong dự báo, tham mưu.

Thứ tư, đổi mới cơ chế tài chính và tổ chức quản lý nhiệm vụ khoa học và công nghệ: Chuyển từ kiểm soát chặt chẽ quá trình sang khoán chi theo nội dung nghiên cứu, đơn giản hóa thủ tục, khuyến khích sáng tạo.

Đáng chú ý, Sàn giao dịch công nghệ Hà Nội sẽ vận hành theo phương thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng O&M (Operate (vận hành) - Manage (điều hành)). Nhà nước đầu tư, ban hành khung pháp lý và cơ chế ưu đãi. Tư nhân được nhượng quyền vận hành, khai thác dịch vụ trong thời hạn nhất định.

Tóm lại, Sở đang chuyển từ “quản lý sự tuân thủ” sang “dẫn dắt sự đổi mới”, hiện thực hóa tinh thần của Nghị quyết số 57-NQ/TƯ bằng các chuyển biến thực chất trong thể chế, công cụ và con người.

- Trong những tháng cuối năm 2025, ngành Khoa học và Công nghệ Thủ đô tập trung vào nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nào để bảo đảm các mục tiêu của Nghị quyết số 57-NQ/TƯ, Luật Thủ đô năm 2024 được hiện thực hóa?

- Sở triển khai bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Một là, hoàn thiện thể chế hóa 6 nghị quyết của HĐND thành phố, xây dựng cơ chế mới như sandbox, quỹ đầu tư mạo hiểm, sàn giao dịch công nghệ, cơ chế khai thác tài sản công phục vụ đổi mới sáng tạo. Đồng thời, Sở triển khai đợt cao điểm 90 ngày tuyên truyền, phổ biến nghị quyết nhằm lan tỏa tinh thần đổi mới đến từng đơn vị, địa phương, doanh nghiệp.

Hai là, chuẩn bị và tổ chức các sự kiện lớn như: Techfest Hanoi 2025 và Ngày hội Đổi mới sáng tạo Hà Nội, tạo diễn đàn kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp, truyền cảm hứng sáng tạo.

Ba là, tăng cường hợp tác quốc tế, học hỏi mô hình quản trị tiên tiến để vận hành Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội theo hướng mở, hiện đại; đồng thời sớm đưa Sàn giao dịch công nghệ thành phố vào hoạt động.

Bốn là, triển khai Chương trình “Gian hàng số - nâng tầm thương nhân Thủ đô”, thúc đẩy kinh tế số, góp phần đưa tỷ trọng kinh tế số trong tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) thành phố đạt 30% vào năm 2025 và 40% vào năm 2030.

Song song, Sở tiếp tục đẩy mạnh cơ chế phối hợp liên ngành, hợp tác “ba nhà”, phát triển nhân lực chất lượng cao có năng lực số và tư duy sáng tạo, kết hợp truyền thông sâu rộng để đưa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TƯ lan tỏa đến từng cộng đồng sáng tạo của Thủ đô.

- Trân trọng cảm ơn đồng chí!

Thu Hằng thực hiện