Giám định tìm hậu duệ của hài cốt từ hàng trăm năm trước

Làm sáng tỏ cái chết của Beethoven

Nhà soạn nhạc cổ điển Ludwig van Beethoven qua đời ở tuổi 56 vào năm 1827 sau những năm mắc nhiều bệnh tật gồm điếc, các vấn đề về gan và đường tiêu hóa. Nhà soạn nhạc bày tỏ mong muốn các bệnh tật của mình được nghiên cứu và chia sẻ để "ít nhất là thế giới sẽ cảm thông với tôi sau khi tôi qua đời".

Vào tháng 5, các nhà khoa học đã công bố một nghiên cứu cho thấy nồng độ chì cao được phát hiện trong các lọn tóc đã được xác thực của Beethoven và cho rằng nhà soạn nhạc đã bị ngộ độc chì. Điều đó có thể đã góp phần gây ra các vấn đề sức khỏe của ông.

Những phát hiện này dựa trên các tiết lộ trước đó sau khi bộ gien của Beethoven được công khai để điều tra các sắc thái phức tạp về sức khỏe của ông. Ngoài chì, các lọn tóc của Beethoven còn chứa nhiều asen và thủy ngân hơn — nhưng chúng đến đó bằng cách nào? Các chất này có thể là từ chế độ ăn tích tụ từ cá dưới sông Danube bị ô nhiễm và rượu vang được ủ rồi lưu trữ bằng đồ chứa chì.

Những phát hiện mới giúp hiểu rõ hơn về nhà soạn nhạc cũng như các bản giao hưởng đầy chất chứa mà ông để lại cho hậu thế. Học giả William Meredith chuyên nghiên cứu về Beethoven cho biết: "Mọi người nói 'Âm nhạc là âm nhạc, tại sao chúng ta cần biết về bất kỳ thứ gì trong số vấn đề trên?' Nhưng trong cuộc đời của Beethoven, có một mối liên hệ giữa nỗi đau khổ của ông và âm nhạc".

Đi tìm em trai của tổng thống Washington

Một nghiên cứu về hài cốt sử dụng các kỹ thuật phân tích DNA mới đã làm sáng tỏ số phận của các thành viên gia đình của tổng thống Mỹ đầu tiên, George Washington.

Samuel - em trai của Tổng thống Washington

Em trai của Washington là Samuel, người đã mất năm 1781 và 19 thành viên khác trong gia đình đã được chôn cất tại một điền trang của Samuel gần Charles Town, Tây Virginia. Nhưng một số ngôi mộ không có bia (rất có thể là để ngăn chặn nạn đào trộm mộ), các nhà khoa học đã muốn vén màn bí mật

Vào năm 1999, Courtney Cavagnino (thuộc Phòng thí nghiệm nhận dạng DNA thuộc Hệ thống giám định y khoa của quân đội Mỹ) đã chỉ huy việc nghiên cứu hài cốt được khai quật từ nghĩa trang, xác định danh tính của hai người cháu trai của Samuel cũng như mẹ của họ. Nhóm nghiên cứu đã tiến hành khai quật để tìm nơi an nghỉ cuối cùng của Samuel, nhưng nơi chôn cất ông đến giờ vẫn còn là một bí ẩn.

Vào tháng 3 năm nay, các nhà nghiên cứu đã xác định chính xác các chi tiết quan trọng về tổ tiên thông qua một số loại phân tích DNA. Họ dùng một kỹ thuật mới phân tích hàng chục nghìn điểm dữ liệu bộ gien được gọi là đa hình nucleotide đơn là các biến thể trong trình tự di truyền chỉ ảnh hưởng đến một nucleotide, một khối xây dựng của DNA.

Theo báo cáo trên tạp chí iScience, bằng cách so sánh DNA nguyên sơ của hậu duệ của Samuel với DNA bị thoái hóa trong các mảnh xương có niên đại hàng thế kỷ, các nhà khoa học đã phát hiện ra manh mối về danh tính và mối liên hệ đã mất từ lâu trong gia đình Washington.

Tác giả nghiên cứu cấp cao Charla Marshall, một nhà nhân chủng học phân tử đến từ Phòng thí nghiệm Nhận dạng DNA của Hệ thống Giám định Y khoa quân đội Mỹ đánh giá: “Hàng loạt các phương pháp này cho phép chúng tôi phát hiện ra mối quan hệ giữa hài cốt người chưa xác định từ giữa thế kỷ 19 và hậu duệ ngày nay dù giữa họ có nhiều thế hệ”.

Các kỹ thuật được sử dụng trong nghiên cứu này có thể được sử dụng để xác định hài cốt vô danh của những người đã phục vụ trong quân đội, có niên đại từ Thế chiến đệ nhị.

Khám phá bên trong phòng thí nghiệm của nhà giả kim

Nhà thiên văn học người Đan Mạch Tycho Brahe gắn liền với những khám phá về thiên thể vào thế kỷ 16. Nhưng ông cũng là một nhà giả kim chuyên pha chế thuốc bí mật cho những khách hàng siêu VIP, chẳng hạn như Rudolf II, hoàng đế La Mã Thần thánh.

Các nhà giả kim thời Phục hưng giữ bí mật công việc của họ và rất ít công thức giả kim còn tồn tại đến thời hiện đại. Phòng thí nghiệm giả kim của Brahe, nằm bên dưới dinh thự lâu đài và đài quan sát Uraniborg của ông, đã bị phá hủy sau khi ông qua đời. Dù vậy, các nhà nghiên cứu vẫn có thể tiến hành phân tích hóa học các mảnh thủy tinh và đồ gốm thu được từ địa điểm này.

Phân tích phát hiện ra các nguyên tố như kền, đồng, kẽm, thiếc, thủy ngân, vàng, chì và một điều bất ngờ lớn: vonfram, nguyên tố thậm chí còn chưa được mô tả vào thời điểm đó. Có thể Brahe đã tách nó ra khỏi một loại khoáng chất mà không nhận ra, nhưng khám phá này đặt ra những câu hỏi mới về công việc bí mật của ông.

Lục lại bản đồ mặt trời đầu tiên

Ở một câu chuyện khác, nhà thiên văn học người Đức Johannes Kepler phác họa các vết đen mặt trời vào năm 1607 từ những quan sát của ông về bề mặt trên mặt trời. Nhiều thế kỷ sau, những bản vẽ sơ khai đó đã giúp các nhà khoa học ghép lại lịch sử chu kỳ mặt trời của mặt trời.

Trong khi mỗi chu kỳ hoạt động mặt trời tăng và giảm thường mất khoảng 11 năm, thì cũng có những lúc mặt trời hoạt động khác với dự kiến. Những bức vẽ của Kepler được thực hiện trước khi kính thiên văn ra đời. Sau đã hàng trăm năm bị lãng quên, các bức vẽ đã được phủi bụi vào năm nay khi các nhà khoa học phân tích chúng để tìm hiểu thêm một số thông tin liên quan hoạt động của Mặt trời. Nhờ vậy, họ có tư liệu để hiểu thêm một giai đoạn chu kỳ mặt trời cực kỳ yếu và bất thường từ năm 1645 đến năm 1715.

Những bức vẽ của Kepler được thực hiện bằng cách sử dụng camera obscura, một thiết bị sử dụng một lỗ nhỏ trên thành của thiết bị để chiếu hình ảnh mặt trời lên một tờ giấy. Các bản phác thảo của ông đã chụp được các vết đen mặt trời, giúp các nhà thiên văn học xác định rằng các chu kỳ mặt trời vẫn diễn ra như dự kiến khi Kepler quan sát chúng, chứ không phải kéo dài trong khoảng thời gian dài bất thường như ngộ nhận trước đây.

Anh Tú