'Giấc mơ Mỹ' của ông Trump qua bài phát biểu đầu tiên trước quốc hội

Tối 4-3 (tức sáng 5-3 theo giờ VN), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có bài phát biểu đầu tiên trước quốc hội Mỹ kể từ khi nhậm chức tổng thống nhiệm kỳ hai, theo đài CNN. Trong bài phát biểu, ông Trump đã ca ngợi những thành tựu ban đầu của chính quyền ông, đồng thời vạch ra chương trình nghị sự nhằm thực hiện cam kết về “kỷ nguyên vàng của nước Mỹ".

Vạch rõ chương trình nghị sự

Mở đầu bài phát biểu, Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng "nước Mỹ đã trở lại". Nhắc lại sự kiện ông đứng dưới mái vòm của Điện Capitol và tuyên bố "kỷ nguyên vàng của nước Mỹ đã quay trở lại" sáu tuần trước, ông Trump cho biết mình đã hành động "nhanh chóng và không ngừng nghỉ" để mở ra "kỷ nguyên vĩ đại và thành công nhất trong lịch sử đất nước chúng ta".

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại quốc hội Mỹ đêm 4-3. Ảnh: CNN

Tổng thống Trump đã điểm lại những sắc lệnh và hành động ông đã thực hiện kể từ khi nhậm chức vào tháng 1, bao gồm áp dụng lệnh đóng băng ngay lập tức mọi hoạt động tuyển dụng liên bang, đóng băng mọi quy định liên bang mới và mọi viện trợ nước ngoài. Ông Trump nhắc việc ông đã ký lệnh công nhận tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức của Mỹ, đổi tên Vịnh Mexico thành “Vịnh Mỹ". Vị tổng thống Mỹ ca ngợi động thái rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thỏa thuận Paris và Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc. Tổng thống Mỹ ca ngợi đây là những thành tựu trong vài tuần đầu nhậm chức.

Về vấn đề kinh tế, Tổng thống Trump nói rằng một trong những ưu tiên hàng đầu của ông là "giải cứu" nền kinh tế Mỹ và mang lại sự cứu trợ "ấn tượng và ngay lập tức" cho các gia đình lao động.

Ông Trump nói rằng ông đã thừa kế từ chính quyền Tổng thống Joe Biden một "thảm họa kinh tế và cơn ác mộng lạm phát", chỉ trích người tiền nhiệm "đã đẩy giá năng lượng lên cao, đẩy giá thực phẩm lên cao và khiến hàng triệu người Mỹ không đủ khả năng chi trả cho các nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống".

Ông Trump cho biết chính quyền của ông đang xây dựng một đường ống dẫn khí đốt tự nhiên “khổng lồ” ở Alaska, rằng ông sẽ có hành động mang tính lịch sử để mở rộng đáng kể sản xuất khoáng sản quan trọng và đất hiếm tại Mỹ vào cuối tuần này.

Về vấn đề đối ngoại, Tổng thống Trump cho biết đề xuất áp dụng thuế quan “có qua có lại” sẽ có hiệu lực vào ngày 2-4 tới. "Bất cứ thứ gì họ đánh thuế chúng ta, chúng ta sẽ đánh thuế họ. Nếu họ áp dụng thuế quan phi tiền tệ để ngăn chúng ta khỏi thị trường của họ, thì chúng ta sẽ áp dụng các rào cản phi tiền tệ để ngăn họ khỏi thị trường của chúng ta” - ông Trump cho hay.

Trong bài phát biểu, ông Trump nhấn mạnh Mỹ sẽ “lấy lại” Kênh đào Panama, đồng thời kêu gọi Greenland sáp nhập vào Mỹ. “Chúng tôi ủng hộ mạnh mẽ quyền tự quyết tương lai của các bạn. Nếu các bạn chọn [vào Mỹ], chúng tôi chào đón bạn đến Mỹ. Tôi nghĩ chúng tôi sẽ đạt được điều đó – bằng cách này hay cách khác, chúng tôi sẽ đạt được điều đó” - ông Trump phát biểu.

Nhắc đến Trung Đông, Tổng thống Trump nói rằng "có rất nhiều điều đang xảy ra" ở Trung Đông và mô tả đây là một "khu vực bất ổn". Ông Trump tuyên bố Mỹ sẽ đưa các con tin Israel bị Hamas bắt sang Dải Gaza trở về và xây dựng dựa trên Hiệp định Abraham - các thỏa thuận bình thường hóa quan hệ giữa Israel, Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất và Saudi Arabia.

Tổng thống Trump cho biết ông đang làm việc “không mệt mỏi” để chấm dứt “cuộc xung đột tàn khốc” ở Ukraine. "Hàng triệu người Ukraine và Nga đã bị giết hoặc bị thương một cách vô ích trong cuộc xung đột khủng khiếp và tàn khốc, không thấy hồi kết này. Mỹ đã gửi hàng trăm tỉ USD để hỗ trợ quốc phòng cho Ukraine, không có an ninh, không có gì cả” - ông Trump nói.

Ông Trump cho biết ông đã nhận được một lá thư "quan trọng" từ Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky vào đầu ngày, trong đó nói rằng Kiev "sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán sớm nhất có thể" và sẵn sàng làm việc "dưới sự lãnh đạo mạnh mẽ của Tổng thống Trump để đạt được hòa bình lâu dài".

Ông Trump cũng cho biết Mỹ “đã có những cuộc thảo luận nghiêm túc với Nga” và đã nhận được "tín hiệu mạnh mẽ" từ Moscow rằng họ "sẵn sàng cho hòa bình".

Nội bộ Mỹ phản ứng về bài phát biểu

Ngay sau bài phát biểu của Tổng thống Trump, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson (thuộc đảng Cộng hòa) đã ra một tuyên bố, trong đó nhấn mạnh rằng ông Trump “đã có sự trở lại chiến thắng tại quốc hội để chia sẻ tầm nhìn táo bạo và lạc quan về việc đổi mới Giấc mơ Mỹ".

Ông Johnson nói rằng sau bốn năm thực hiện các chính sách mà ông cho là "thảm họa" của Tổng thống Biden, "Tổng thống Trump đã nắm bắt thời cơ và hành động nhanh chóng để thực hiện lời hứa khôi phục sự vĩ đại của nước Mỹ".

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại quốc hội Mỹ đêm 4-3. Ảnh: CNN

Ông Johnson ca ngợi những thành tựu của ông Trump kể từ khi trở lại Nhà Trắng "chứng minh rằng các chính sách ‘Nước Mỹ trước tiên’ khiến nước Mỹ mạnh mẽ hơn, an toàn hơn và thịnh vượng hơn". Chủ tịch Hạ viện Mỹ nói thêm rằng đảng Cộng hòa tại Hạ viện "mong muốn" được hợp tác với tổng thống Mỹ để mang lại "thành công lập kỷ lục" cho người dân Mỹ.

Lãnh đạo phe đa số đảng Cộng hòa tại Thượng viện - ông John Thune nói rằng người dân Mỹ đã đưa cho ông Trump một mệnh lệnh quyết định vào tháng 11-2024 để bảo vệ biên giới, giải phóng năng lượng của Mỹ và xây dựng lại quân đội, và các Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã không lãng phí thời gian để bắt tay vào thực hiện chương trình nghị sự này.

Về phía đảng Dân chủ, đảng này đã có những phản ứng đáng chú ý trong và sau bài phát biểu của ông Trump trước quốc hội. Trong lúc Tổng thống Trump đang phát biểu, nhiều đảng viên Dân chủ đã nhiều lần la hét và chế giễu dẫn đến việc Chủ tịch Hạ viện Johnson chỉ đạo lực lượng an ninh đưa Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Al Green ra khỏi phòng họp. Nhiều nhà lập pháp đảng Dân chủ cũng rời khỏi phòng trong lúc ông Trump còn phát biểu.

Sau đó, Thượng nghị sĩ Mỹ Elissa Slotkin (thuộc đảng Dân chủ) - người được chỉ định đưa ra bài phát biểu phản ứng về bài phát biểu của Tổng thống Trump - nói rằng kế hoạch kinh tế của ông Trump không giúp người Mỹ tiến lên, mà sẽ khiến người dân trả giá.

Bà Slotkin cáo buộc ông Trump muốn đưa ra "một sự tặng thưởng chưa từng có" cho "những người bạn tỉ phú" khi ông cố gắng cắt giảm quy mô của chính phủ. Bà Slotkin cũng chỉ trích tỉ phú Elon Musk - đồng minh thân cận của ông Trump, thừa nhận rằng mặc dù Mỹ cần "một chính phủ hiệu quả hơn", nhưng nó không cần phải hỗn loạn như những đợt cắt giảm ngân sách của chính phủ do Bộ Hiệu suất chính phủ (DOGE) dẫn đầu.

VĨNH KHANG