Giả thiết mới về nơi bắt nguồn của COVID-19

Theo một báo cáo công bố vào thứ Bảy, Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA) hiện đánh giá rằng virus gây ra đại dịch COVID-19 có khả năng cao xuất phát từ một phòng thí nghiệm ở Trung Quốc. Tuy nhiên, cơ quan này cũng thừa nhận mức độ tin tưởng vào kết luận này không cao.

Báo cáo trên không dựa trên thông tin tình báo mới mà được thực hiện theo yêu cầu của chính quyền Tổng thống Joe Biden và cựu Giám đốc CIA William Burns. Văn bản đã được giải mật và công bố theo lệnh của John Ratcliffe, người được cựu Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm làm Giám đốc Tình báo Quốc gia.

Kết quả đánh giá nhấn mạnh rằng, dù có nhiều dấu hiệu cho thấy nguồn gốc virus từ phòng thí nghiệm là khả dĩ hơn so với nguồn gốc tự nhiên, nhưng bằng chứng hiện tại vẫn chưa đầy đủ hoặc thuyết phục. Điều này đồng nghĩa với việc đánh giá này khó có thể chấm dứt tranh cãi xoay quanh nguồn gốc đại dịch.

Trong tuyên bố liên quan, CIA cho biết họ vẫn đang cân nhắc cả hai kịch bản: virus có thể xuất phát từ một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm hoặc có nguồn gốc tự nhiên. Cơ quan này cũng thừa nhận rằng việc xác định rõ ràng nguồn gốc virus là thách thức, đặc biệt khi chính quyền Trung Quốc không hợp tác cung cấp thông tin cần thiết.

Báo cáo dựa trên các phân tích mới nhất về đặc điểm khoa học của virus, diễn biến lây lan, cùng với tình trạng và hoạt động của các phòng thí nghiệm virus học tại Trung Quốc. Các cơ quan tình báo Hoa Kỳ đang chịu áp lực lớn từ Quốc hội để cung cấp thêm thông tin về nguyên nhân dẫn đến đại dịch, một câu hỏi quan trọng đối với cả chính trị trong nước và quốc tế.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Tom Cotton, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện, bày tỏ hài lòng khi CIA kết luận rằng giả thuyết rò rỉ từ phòng thí nghiệm là lời giải thích hợp lý nhất. Ông cũng ca ngợi Ratcliffe vì đã giải mật báo cáo này và nhấn mạnh rằng cần có các biện pháp để Trung Quốc phải chịu trách nhiệm.

Phía Trung Quốc, thông qua đại sứ quán tại Washington, chưa phản hồi yêu cầu bình luận. Trước đây, Trung Quốc luôn bác bỏ các cáo buộc liên quan đến nguồn gốc virus, coi đó là suy đoán mang động cơ chính trị.

Trong khi đó, nhiều nhà khoa học vẫn cho rằng khả năng virus lây lan từ dơi sang người, qua một loài trung gian như chó gấu mèo hoặc chuột tre, tại chợ hải sản ở Vũ Hán là kịch bản có khả năng cao. Tuy nhiên, các cuộc điều tra trước đó cũng đặt ra nghi vấn về việc liệu virus có thể thoát ra từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán hay không.

Năm 2023, John Ratcliffe khẳng định rằng "rò rỉ phòng thí nghiệm là giả thuyết duy nhất phù hợp với khoa học, tình báo và lẽ thường". CIA cam kết tiếp tục theo dõi và cập nhật đánh giá nếu có thông tin mới.

Minh Quân