Gia thế ít người biết của NSND Phạm Thị Thành

NSND Phạm Thị Thành - nguyên Giám đốc Nhà hát Tuổi Trẻ, nguyên Cục phó Cục Nghệ thuật biểu diễn trút hơi thở cuối cùng vào ngày 4/9, hưởng thọ 85 tuổi.

Sinh năm 1941, ít ai biết NSND Phạm Thị Thành xuất thân trong một gia đình dòng dõi “trâm anh thế phiệt” ở Đức Thọ, Hà Tĩnh. Cha bà - cụ Phạm Khắc Hòe là trí thức nổi tiếng, từng soạn thảo chiếu thoái vị cho vua Bảo Đại năm 1945 và được Chủ tịch Hồ Chí Minh tin cậy. Mẹ bà là người xứ Huế, em ruột nhà thơ Ưng Bình Thúc Dạ Thị, cháu của Miên Thẩm và chắt nội vua Minh Mạng.

NSND Phạm Thị Thành xuất thân trong gia đình “trâm anh thế phiệt”.

Anh trai của NSND Phạm Thị Thành là nhà báo Phạm Khắc Lãm - nguyên Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Người Việt Nam ở nước ngoài; Tiến sĩ Phạm Khắc Chi - nguyên Hiệu trưởng đầu tiên của Đại học Văn Lang - đại học tư thục đầu tiên của Việt Nam…

Từ nhỏ, Phạm Thị Thành được nuôi dưỡng trong không khí văn hóa nghệ thuật. Bà thừa hưởng tình yêu văn chương từ cha và giọng hát ngọt ngào xứ Huế từ mẹ.

Năm 14 tuổi, được sự khuyến khích của các nhạc sĩ Lưu Hữu Phước, Nguyễn Xuân Khoát, Đặng Đình Hưng, bà gia nhập đoàn Văn công Trung ương. Từ đó, cuộc đời gắn liền với nghệ thuật.

NSND Phạm Thị Thành luôn khiến các thế hệ nghệ sĩ đàn em kính nể.

NSND Phạm Thị Thành gắn bó với giai đoạn thăng trầm của lịch sử sân khấu thời hoàng kim, thời xã hội bao cấp, rồi chuyển đổi nền kinh tế thị trường… Bà được coi là một trong tứ trụ đạo diễn của sân khấu phía Bắc, bên cạnh Doãn Hoàng Giang, Lê Hùng, Đoàn Anh Thắng.

Trong quãng thời gian gắn bó với sân khấu thời sung sức, NSND Phạm Thị Thành gần gũi những cây đa cây đề của sân khấu như Thế Lữ, Song Kim, Nguyễn Đình Nghi. Bà đã chứng kiến bao nụ cười và nước mắt của những người từng gắn bó máu thịt với sân khấu ra đi và ở lại.

Cả cuộc đời bà làm đạo diễn hơn 200 vở, trong đó gần 20 vở Huy chương Vàng và một số vở Huy chương Bạc. Kể cả mãi sau này ở tuổi 60 bà vẫn là cái tên được săn đón khi làm tổng đạo diễn những chương trình lễ hội quan trọng. Bà đạo diễn cho lễ hội lớn 990 năm Thăng Long- Hà Nội, 330 năm thành lập Khánh Hòa, 100 năm Đà Lạt, Festival Huế.

Với những cống hiến bền bỉ, bà được phong tặng danh hiệu NSƯT (1988), NSND (1997) và nhận Giải thưởng Nhà nước về Văn học – Nghệ thuật (2012).

NSND Phạm Thị Thành được xem là nữ đạo diễn sân khấu đương đại đầu tiên của Việt Nam. Cuộc đời bà là minh chứng cho nghị lực, đam mê và cống hiến không ngừng nghỉ. Hình ảnh người phụ nữ bản lĩnh, kiên định với nghề của bà sẽ còn là tấm gương cho nhiều thế hệ nghệ sĩ hôm nay và mai sau.

Ngọc Thanh