Giá sạc xe điện của bên thứ 3 có thể tăng giá thời gian tới

Nhóm các doanh nghiệp thứ 3 cung cấp mô hình trạm sạc cho xe điện tại Việt Nam dự kiến sẽ có những điều chỉnh về giá sạc khi quy định mới có hiệu lực. Ảnh: EVOne.

Cụ thể, trong Quyết định mới, cơ cấu biểu giá bán lẻ điện là bảng kê tỷ lệ phần trăm (%) của mức giá bán lẻ điện bình quân để tính giá bán lẻ điện cụ thể cho từng nhóm khách hàng sử dụng điện.

Tỷ lệ phần trăm (%) giá bán lẻ điện cho các nhóm khách hàng sử dụng điện so với mức giá bán lẻ điện bình quân được điều chỉnh theo thẩm quyền theo quy định về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân. Giá bán lẻ điện được quy định chi tiết cho từng nhóm khách hàng sử dụng điện, bao gồm: sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp, sinh hoạt.

Giá bán lẻ điện theo các cấp điện áp gồm cao áp là cấp điện áp danh định trên 35 kV (bao gồm cấp điện áp trên 35 kV đến dưới 220 kV và cấp điện áp 220 kV), trung áp là cấp điện áp danh định trên 01 kV đến 35 kV, hạ áp là cấp điện áp danh định đến 01 kV áp dụng cho các nhóm khách hàng sử dụng điện mục đích sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp.

Giá bán lẻ điện theo thời gian sử dụng điện trong ngày cho mục đích sản xuất, kinh doanh tại các cấp điện áp được áp dụng đối với khách hàng sử dụng điện đủ điều kiện.

Giá bán lẻ điện cho nhóm khách hàng sử dụng điện mục đích sinh hoạt gồm 5 bậc có mức giá tăng dần nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả (Bậc 1: Cho kWh đến 100 - Tỷ lệ so với mức giá bán lẻ điện bình quân được điều chỉnh theo thẩm quyền (%) là 90%; Bậc 2: Cho kWh từ 101 - 200 - 108%; Bậc 3: Cho kWh từ 201 -400 - 136%; Bậc 4: Cho kWh từ 401 - 700 - 162%; Bậc 5: Cho kWh từ 701 trở lên - 180%).

Đối với các trạm sạc sẽ được áp dụng biểu giá điện dao động từ 1.565 – 4.298 đồng/kWh, tùy theo cấp điện áp và thời điểm sử dụng. Trong đó, với cấp điện từ trung áp trở lên, giá điện dao động trong khoảng 1.565 – 3.835 đồng/kWh. Với cấp hạ áp, mức giá cao nhất có thể lên đến 4.298 đồng/kWh trong khung giờ cao điểm.

Hiện ở Việt Nam, VinFast là doanh nghiệp có hệ thống trạm sạc lớn nhất, phủ sóng khắp cả nước, phục vụ cho những người đang sử dụng xe VinFast. Song song với việc tự phát triển hạ tầng trạm sạc khắp Việt Nam, công ty V-Green chuyên phát triển trạm sạc của VinFast còn triển khai thêm mô hình nhượng quyền theo hình thức "doanh nghiệp và người dân cùng làm".

Hiện nay, V-Green là công ty đang sở hữu mạng lưới trạm sạc dành cho ô tô và xe máy điện lớn nhất tại Việt Nam, với quy hoạch 150.000 cổng sạc tại hầu hết các tỉnh thành trên cả nước.

Tuy nhiên, các trạm sạc hiện mới chỉ dùng được cho các xe VinFast, do đó, thị trường Việt đã xuất hiện khá nhiều các doanh nghiệp thứ 3 đầu tư phát triển các hệ thống trạm sạc xe điện cho các loại xe điện từ các hãng khác. Có thể kể đến như EverEV, SOLAREV, Quỹ đầu tư GreenYellow Việt Nam, Eboost, EV One, EverCharge, EVG, Charge Plus, DatCharge, Rabbit EVC, VuPhong Energy, Autel, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tổng Công ty Điện lực Dầu khí (PV Power)… Mặc dù cùng đầu tư trạm sạc nhưng các đơn vị này có những chiến lược khác nhau và giá thành khai thác cũng khác nhau.

Trong đó, EverEV là nhà cung cấp dịch vụ, thiết bị sạc và khai thác điểm sạc tại Việt Nam. Những sản phẩm chủ lực của công ty này là các bộ sạc gia đình (Home Charger) và bộ sạc DC dành cho các tổ chức, doanh nghiệp, hộ gia đình. EverEV cũng là đối tác của VinFast trong hoạt động hậu mãi dành cho bộ sạc nhanh.

SolarEV là công ty chuyên tư vấn, lắp đặt trạm sạc ô tô điện, trạm sạc xe điện sử dụng năng lượng mặt trời, đầu tư dịch vụ trạm sạc xe điện kết hợp F&B, lắp đặt tại các khu du lịch, trạm dừng nghỉ...

Điểm chung của EverEV và SolarEV là những sản phẩm trụ sạc chậm, sạc nhanh có khả năng tương thích cao với nhiều thương hiệu xe điện, giúp đem lại giải pháp sạc pin nhanh chóng dành cho các mẫu xe điện đang được bán tại Việt Nam nhưng chưa có hạ tầng trạm sạc đi kèm như VinFast.

Mới đây nhất TMT Motors cũng đã chính thức tham gia thị trường trạm sạc. Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2025, TMT Motors chính thức bổ sung ngành nghề kinh doanh phát triển trạm sạc xe điện, đặt mục tiêu phủ sóng 30.000 trạm sạc trên toàn quốc.

Tuy nhiên, theo Quyết định số 14 vừa được ban hành, giá sạc xe điện của bên thứ 3 sẽ có nhiều thay đổi thời gian tới.

VinFast và V-Green Charge hiện vẫn tiếp tục triển khai chương trình miễn phí sạc cho khách hàng sử dụng xe VinFast đến ngày 30/6/2027. Do đó, với người dùng xe VinFast, việc điều chỉnh giá bán điện tới trụ sạc hiện tại chưa có ảnh hưởng đáng kể.

Tuy nhiên, với các đơn vị thứ 3 cung cấp hạ tầng trạm sạc thì chắc chắn giá sạc sẽ có thay đổi. Thực tế, giá sạc điện ở các công ty ngoài VinFast đang không có mức cố định. Ví dụ, đơn giá sạc điện tại trạm sạc công cộng của EBOOST là 8.900 đồng/kWh, chưa bao gồm phí kích hoạt 4.900 đồng/lần sạc đối với xe máy và 19.900 đồng/lần sạc đối với ô tô, BITCHARGE có đơn giá sạc tại hệ thống được thay đổi thành 7.000đ/kWh từ 12/5/2025, giá dịch vụ sạc thường (AC) của EV ONE: 7,900 VND/kW, dịch vụ sạc nhanh (DC): 9,900 VND/kW.

Trong khi đó, theo quyết định vừa được Chính Phủ ban hành, các trụ sạc sẽ được áp dụng mức giá điện mới với quy định riêng, tính theo cấp điện áp và khung giờ.

So với mức giá hiện hành, biểu giá mới của trụ sạc nằm giữa hai nhóm đối tượng, cao hơn giá điện hộ sản xuất (1.728 – 3.474 đồng/kWh), nhưng thấp hơn so với giá điện hộ kinh doanh (2.755 – 5.174 đồng/kWh). Đáng chú ý, giá điện dành cho trụ sạc vào giờ cao điểm cao nhất có thể lên đến 4.298 đồng/kWh, cao hơn so với trước đây (3.474 đồng/kWh).

So với trước đây, việc áp dụng mức giá điện mới dành riêng cho các trạm sạc được cho sẽ tạo tính công bằng ở cơ cấu giá cho mỗi công ty kinh doanh trạm sạc.

Trước đó, vấn đề xác định giá bán lẻ điện cho trạm sạc đã từng dấy lên nhiều tranh luận giữa các Bộ, ngành và doanh nghiệp. Tháng 7/2023, Bộ Công Thương xây dựng cơ cấu biểu giá bán lẻ điện mới. Trong đó, giá bán lẻ điện cho trạm/trụ sạc xe điện được quy định theo cấp điện áp và theo khung giờ. Cụ thể, với cấp điện áp từ trung áp trở lên (từ 01 kV), giá điện cho trạm sạc trong khung giờ thấp điểm (22h đêm đến 4h sáng) bằng 68% giá bán lẻ điện bình quân; khung giờ cao điểm (9h 30 đến 11h 30 và từ 17h đến 20h) bằng 175% giá bán lẻ điện bình quân; khung giờ bình thường (thời gian còn lại trong ngày) bằng 112% giá bán lẻ điện bình quân, tương đương 2.247 đồng/kWh. Với cấp điện áp hạ áp dưới 01 kV, giá điện tương ứng là bằng 70%, 205% và 119% so với giá bán lẻ điện bình quân. Nếu áp dụng theo cơ cấu giá này, giá bán lẻ điện cho trạm sạc tương đương mức bình quân giá bán lẻ điện cho kinh doanh.

Đến tháng 11/2023, Bộ Công Thương ban hành Quyết định 2941/QĐ-BCT ngày 8/11/2023 quy định về giá bán điện. Tuy nhiên, trong Quyết định này đã lược bỏ phần giá bán lẻ điện cho trạm sạc. Theo đó, Bộ Công Thương dự kiến giá bán lẻ điện cho trạm sạc được tính như giá bán lẻ điện kinh doanh. Cụ thể, với cấp điện áp dưới 6 kV, giờ bình thường 2.870 đồng/kWh, giờ thấp điểm 1.746 đồng/kWh, giờ cao điểm 4.937 đồng/kWh.

Còn theo quy định mới, các chuyên gia cho rằng người dùng cần tìm hiểu và cân đối thời gian sạc xe điện theo khung giờ phù hợp để tối ưu hóa chi phí. Trong đó, các giải pháp như sạc qua đêm tại nhà hoặc sắp xếp sạc xe vào giờ thấp điểm tại trạm công cộng sẽ giúp tiết kiệm được một khoản tiền cho người sử dụng.

Giới chuyên gia cũng đánh giá việc thay đổi và đưa ra quy định riêng với giá thành của trạm sạc xe điện là bước đi cần thiết để minh bạch chi phí cung ứng và đảm bảo công bằng với các nhóm khách hàng sử dụng điện khác. Bên cạnh đó chính sách mới còn đảm bảo công bằng cho các doanh nghiệp tham gia ngành dịch vụ mới này. Các doanh nghiệp có thể sẽ tăng giá để cân đối tài chính là điều khó tránh khỏi nhưng sẽ phân loại được khách hàng phù hợp. Còn về phía người sử dụng cần sự chủ động và linh hoạt hơn trong cách tính toán thời gian sạc xe điện của mình.

Nam Nguyễn