Gia Lai: Vùng dân tộc thiểu số đổi thay nhờ chuyển đổi số

Đưa nông sản “lên mạng”

Thay vì áp dụng phương thức canh tác truyền thống, bán hàng qua thương lái như trước kia, nhiều người dân vùng sâu Gia Lai đã và đang làm quen với sàn thương mại điện tử và mạng xã hội.

Sản phẩm “Rượu cần Jrai Ayun Pa” của chị Nay HT'ó đạt chứng nhận OCOP 3 sao. Ảnh: N.S

Nhờ sự hỗ trợ của ngành chức năng, nhiều sản phẩm đặc trưng như rượu cần, nông sản sạch, thực phẩm địa phương… đã từng bước được đưa lên “chợ mạng”, tiếp cận người tiêu dùng cả nước.

Chị Nay H’Tó (xã Ia Sao) là một trong những điển hình tiêu biểu. Gắn bó với nghề nấu rượu cần của người Jrai từ nhỏ, chị đã mạnh dạn xây dựng thương hiệu “Rượu cần Jrai Ayun Pa” và đưa sản phẩm đạt chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao. Tận dụng mạng xã hội làm kênh truyền thông, mỗi tháng, chị H’Tó tiêu thụ 200-300 ché rượu, tăng gấp 2-3 lần so với trước đây.

“Ngày nào mình cũng đăng ảnh sản phẩm, có khi livestream trên Facebook để khách hàng thấy rõ quy trình làm rượu cần truyền thống. Nhiều khách ở tận Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh đã đặt hàng qua fanpage. Nhờ có mã QR truy xuất nguồn gốc và chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm nên khách yên tâm mua hàng của mình”-chị H’Tó chia sẻ.

Ngoài những suất cơm đơn thuần, chị Kpă Nguyễn Thu Hồng còn sáng tạo thêm mẹt cơm dân dã. Ảnh: N.S

Chị Kpă Nguyễn Thu Hồng (phường Pleiku) cũng khởi nghiệp thành công từ việc bán hàng qua mạng. Xuất phát từ bài đăng đơn giản về mâm cơm truyền thống của người Jrai, chị Hồng nhận được nhiều lời mời đặt hàng online.

Nhận thấy nhu cầu thực tế, chị bắt đầu bán cơm suất online, rồi mở hẳn quán “Cơm Tây Nguyên” tại phường Pleiku. Nhờ sự lan tỏa từ nền tảng Facebook, mỗi ngày, chị bán được 50-100 suất cơm mang đậm hương vị địa phương, được khách hàng đánh giá cao.

Kỹ năng số lan tỏa đến từng làng xa

Một trong những “cánh tay nối dài” đưa công nghệ đến với người dân vùng sâu là lực lượng CĐS cộng đồng. Đây là các cán bộ đoàn thể, hội viên nông dân, phụ nữ, công an viên… được tập huấn kỹ năng số để hỗ trợ bà con sử dụng công nghệ, phục vụ đời sống hàng ngày.

Công an xã Ia O hỗ trợ người dân đăng ký và kích hoạt tài khoản định danh điện tử mức độ 2. Ảnh: M.N

Tại xã biên giới Ia O, những người như anh Puih Hyai-Thành viên Tổ bảo vệ an ninh trật tự làng Lân-đã trở thành cầu nối thiết thực giữa công nghệ và cộng đồng. “Mỗi tuần, tôi đến từng hộ dân để vận động bà con đăng ký định danh điện tử mức độ 2, hướng dẫn cài đặt ứng dụng VNeID, tra cứu thông tin bảo hiểm y tế hoặc nộp hồ sơ trực tuyến. Nhiều người lớn tuổi thao tác chậm, chúng tôi kiên nhẫn chỉ dẫn từng bước. Có khi mất cả buổi nhưng bà con rất vui và trân trọng”-anh Hyai cho hay.

Còn già làng Siu Him (làng Cúc, xã Ia O) thì cho biết: “Bà con mình làm căn cước công dân rồi nhưng không biết đến định danh điện tử mức độ 2. Nhờ Công an xã và thành viên Tổ bảo vệ an ninh trật tự đến tận nơi hướng dẫn, giờ ai cũng hiểu rõ. Tôi cũng đã cùng chính quyền vận động bà con tiếp cận công nghệ, phục vụ đời sống”.

Theo thống kê, xã Ia O có hơn 11.500 nhân khẩu, sinh sống ở 9 làng dân tộc thiểu số, chủ yếu là người Jrai. Đến nay, toàn xã đã có 8.448 người được cấp mã định danh cá nhân, trong đó khoảng 51% hoàn thành định danh mức độ 2. Đặc biệt, từ ngày 26 đến 30-7, Công an xã Ia O phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức chiến dịch cao điểm, hoàn tất đăng ký định danh mức 2 cho hơn 1.800 công dân.

Trung tá Thái Hoàng Nam-Trưởng Công an xã Ia O-cho biết: “Trong lúc bà con chờ đợi, chúng tôi tranh thủ tuyên truyền pháp luật và hướng dẫn họ sử dụng điện thoại thông minh. Nhiều người dân kiên nhẫn chờ tới lượt mà không về dù đã trưa khiến anh em trong đơn vị rất cảm động, sẵn sàng làm xuyên trưa, xuyên tối, thậm chí không nghỉ cuối tuần để phục vụ bà con tốt nhất”.

Công an xã Ia O hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng VNeID. Ảnh: M.C

CĐS không chỉ là giải pháp kỹ thuật, mà còn giúp người dân vùng sâu rút ngắn khoảng cách phát triển, thay đổi tư duy sản xuất, kinh doanh và tiếp cận dịch vụ công thuận tiện hơn.

Ông Phan Đình Thắm-Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia O-khẳng định: “Quá trình CĐS tại địa phương đã tác động tích cực đến cả 3 trụ cột: quản lý nhà nước, phát triển kinh tế và nâng cao đời sống Nhân dân. Từ những việc nhỏ nhưng thiết thực như hướng dẫn cài app, làm định danh điện tử, lực lượng Công an xã đã tạo được sự gần gũi, gắn bó với Nhân dân. Từ đó, nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ vững chắc vùng biên giới”.

NGỌC SANG