Gia Lai: Doanh nghiệp thuê đất rồi bỏ hoang, hàng trăm hộ nghèo thiếu đất sản xuất

Dự án cao su nghìn ha kém hiệu quả… bỏ hoang

Được biết, năm 2009 UBND tỉnh Gia Lai đã có 2 quyết định cho Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai thuê 1.199 ha đất thuộc địa phận xã Pờ Tó, huyện Ia Pa để quản lý và sản xuất kinh doanh cây cao su với thời hạn 30 năm.

Dự án trồng cao su kém hiệu quả tại xã Pờ Tó (ảnh Trần Hiền)

Theo ghi nhận của PV, sau 15 năm triển khai dự án, nhiều diện tích cao su phát triển kém hiệu quả, còi cọc, thậm chí là đã chết khô. Sau thời gian trồng, một số diện tích không hiệu quả nên doanh nghiệp đã xin chủ trương chuyển đổi qua trồng cây ăn quả (xoài).

Tuy nhiên, loại cây này cũng chưa mang lại hiệu quả, tương tự cao su, xoài cũng bị chết hàng loạt. Ngoài diện tích đất đã được trồng cao su, nhiều diện tích đất để hoang, cây cỏ mọc um tùm. Hiện gần 1.200 ha diện tích này đã được chuyển nhượng cho Công ty TNHH MTV Cao su Trung Nguyên.

Cây cao su phát triển kém hiệu quả chết khô sau 15 năm xuống giống (ảnh Trần Hiền)

Trong khi doanh nghiệp để đất hoang hóa, không sử dụng thì hàng trăm hộ dân thuộc 2 thôn Bi Gia và Bi Giông (xã Pờ Tó) lại thiếu đất sản xuất. Liên quan đến thực trạng này, cử tri huyện Ia Pa cũng đã có kiến nghị UBND tỉnh Gia Lai thu hồi diện tích đất của Công ty Hoàng Anh Gia Lai thuê trong phần diện tích đất nông trường cao su tại xã Pờ Tó (khoảng hơn 93 ha bỏ hoang không canh tác) giao cho UBND huyện để cấp đất sản xuất cho hộ nghèo thiếu đất sản xuất.

Nhiều diện tích đất trong dự án bỏ hoang (ảnh Trần Hiền)

Để làm rõ kiến nghị của cử tri, UBND huyện Ia Pa sau đó đã giao cho các cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra, rà soát diện tích đất trong khu vực được UBND tỉnh giao cho Công ty Hoàng Anh Gia Lai thuê trong phần diện tích đất nông trường cao su tại xã Pờ Tó. Theo đó, căn cứ vào bản đồ giao đất, cho thuê đất của UBND tỉnh, hiện có 93,2 ha nằm ngoài diện tích cho thuê, diện tích này nằm xen kẽ trong khu đất thuê của Công ty.

Hàng trăm hộ nghèo thiếu đất sản xuất

Theo thống kê của UBND huyện Ia Pa, hiện nay trên địa bàn xã Pờ Tó có 214 hộ dân người đồng bào dân tộc thiểu số thiếu đất sản xuất, tập trung ở 2 thôn Bi Gia và Bi Giông. Người dân trong thôn chủ yếu là sản xuất nông nghiệp tuy nhiên đất không có nên họ chỉ biết đi làm công, ai thuê gì làm nấy. Cũng vì vậy đời sống của người dân rất khó khăn, chủ yếu là hộ nghèo và cận nghèo.

Tại thôn Bi Gia có 188 hộ thì đã có đến 70 hộ nghèo (ảnh Trần Hiền)

Anh Đinh Luân - Trưởng thôn Bi Gia cho biết: “Trên toàn thôn hiện có 188 hộ, với gần 1.000 nhân khẩu, trong đó có 70 hộ nghèo và 14 hộ cận nghèo. Những hộ dân này đều thiếu đất sản xuất, phải đi làm thuê để trang trải cuộc sống gia đình. Không chỉ các hộ nghèo và cận nghèo mà nhiều hộ khác trong thôn cũng thiếu đất sản xuất. Trong khi người dân thì đang rất cần đất sản xuất mà doanh nghiệp lại bỏ hoang đất như vậy rất lãng phí. Người dân rất mong muốn được nhà nước quan tâm cấp đất cho bà con để có thể an tâm sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế”.

Một trong những hộ nghèo phải kể đến tại thôn Bi Gia là gia đình anh Đinh Mlưng (SN 1981). Hộ anh Mlưng có đến 8 người con, trong đó một người đã lập gia đình, những cháu còn lại còn nhỏ. Gia đình đông con nhưng lại không có đất sản xuất nên hằng ngày 2 vợ chồng phải đi làm thuê để trang trải cuộc sống và nuôi các con ăn học. Thế nhưng việc làm công cũng bấp bênh, ngày có ngày không nên kinh tế gia đình luôn trong tình trạng thiếu trước, hụt sau.

Gia đình hộ Đinh Mlưng một trong những hộ nghèo, nhà đông con nhưng lại thiếu đất sản xuất (ảnh Trần Hiền)

“Cuộc sống khó khăn, đất đai không có nên phải đi làm thuê cho người ta. Ai thuê gì thì làm đó từ việc bỏ phân mía, bơm thuốc, làm cỏ… Chúng tôi rất mong được nhà nước quan tâm, hỗ trợ đất để sản xuất nông nghiệp, nâng cao thu nhập và sớm thoát nghèo”, anh Mlưng chia sẻ.

Tương tự, tại thôn Bi Giông cũng có 244 hộ, trong số này có khoảng 60 hộ thiếu đất sản xuất nên đời sống kinh tế rất khó khăn. Người dân đa số mong muốn có đất để sản xuất. Tại các cuộc họp, tiếp xúc cử tri họ rất mong muốn nhà nước thu hồi diện tích đất doanh nghiệp bỏ hoang để cấp lại cho người dân.

Người dân mong muốn nhà nước thu hồi diện tích đất doanh nghiệp bỏ hoang để cấp lại cho người dân sản xuất (ảnh Trần Hiền)

Ông Nguyễn Quốc Việt – Chủ tịch UBND xã Pờ Tó cho biết: “Bi Gia và Bi Giông là 2 làng căn cứ cách mạng, đời sống bà con rất khó khăn. Qua rà soát trên địa bàn xã có trên 200 hộ thiếu đất sản xuất. Chúng tôi cũng mong tỉnh ví dụ nếu có chương trình, dự án có nguồn đất rà soát lại mà đảm bảo thì cũng có chủ trương để hỗ trợ đất cho bà con. Qua đó có thể thực hiện dự án chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi”.

Để giải quyết nội dung kiến nghị của cử tri huyện Ia Pa, trước đó UBND tỉnh Gia Lai đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các bên liên quan tổ chức rà soát nhu cầu sử dụng đất của hộ dân, đề xuất cụ thể vị trí, diện tích đề nghị thu hồi đất. Tuy nhiên, hiện Sở Tài nguyên và Môi trường chưa nhận được kết quả rà soát của UBND huyện Ia Pa và Công ty TNHH một thành viên Cao su Trung Nguyên do đó chưa có cơ sở đề xuất.

Trần Hiền