Gia đình 'cung thủ' ở Ayun Pa

Với những thành tích đáng nể, gia đình anh Ksor Lok (tổ 9, phường Đoàn Kết) được mệnh danh là "gia đình cung thủ" tại Ayun Pa. Ảnh: Vũ Chi

Thành tích đáng nể

Anh Lok ngồi trước hiên căn nhà nhỏ tại tổ 9 (phường Đoàn Kết) nắn chỉnh chiếc nỏ đã gắn bó với mình suốt 10 năm qua. Đây là chiếc nỏ giúp anh giành được hàng chục huy chương các loại tại các giải thể thao, gần đây nhất là 1 huy chương vàng cá nhân và 1 huy chương bạc đồng đội tại hội thi thể thao các dân tộc thiểu số toàn quốc lần thứ XIII, khu vực II năm 2023.

Ngồi bên cạnh cha, em Kpă H’Lem (học sinh lớp 8 Trường THCS Trần Hưng Đạo, con gái út của anh) miệt mài tập luyện. Mỗi khi có thời gian rảnh, anh Lok lại tỉ mỉ dạy các con cách làm nỏ, cách ngắm bắn sao cho chính xác nhất.

Anh Lok kể: Với tập quán săn bắt, hái lượm trước đây, người Jrai vùng Cheo Reo có kỹ năng bắn nỏ rất giỏi. Cha anh trước đây cũng là người bắn nỏ và chế tác nỏ có tiếng trong vùng. Tuy nhiên, trong số 11 người con, anh Lok là người con trai duy nhất thừa hưởng tài năng do cha truyền lại. 14 tuổi anh đã trở thành “cung thủ” xuất sắc trong vùng.

Ngày ấy, từ những tấm bia cố định là thân cây chuối trong rẫy, anh rèn cho mình khả năng ngắm bắn những con mồi như chuột, chim, ếch…Nhờ đó, bữa ăn của gia đình được cải thiện đáng kể mà tay nghề của anh cũng không ngừng được nâng lên.

Anh Lok hướng dẫn con gái út cách ngắm bắn nỏ sao cho chính xác nhất. Ảnh: Vũ Chi

Anh Lok không phải là người duy nhất tại thị xã biết làm nỏ nhưng những chiếc nỏ anh làm ra, những mũi tên anh vót bao giờ cũng chuẩn xác nhất vùng. Anh cho hay: Để có được chiếc nỏ hoàn chỉnh và đem đi thi đấu thì phải mất cả tháng trời đẽo gọt, căn chỉnh. Trong đó, thân nỏ được anh đặt mua từ các tỉnh miền núi phía Bắc gửi vào. Riêng cánh cung được làm từ cây luồng già, dóng dài đều, lõi đen đặc, được gác lên bếp hun khói cho thật khô để không bị mối mọt, có độ đàn hồi tốt và không bị cong, vênh. Dây nỏ bện bằng dây gai phơi khô, bện xoắn đều hoặc có thể sử dụng dây dù siêu bền. Tên nỏ dài khoảng 50cm, được làm từ thân cây lồ ô, gác bếp hun khói 6 tháng mới đem ra vót.

Nếu nguyên liệu được chuẩn bị sẵn, trung bình 2 ngày anh làm xong 1 chiếc nỏ. Anh cũng không nhớ rõ mình đã chế tác được bao nhiều chiếc nỏ bởi mỗi khi có dịp đi thi đấu, chỉ cần có ai ưng bụng, anh sẵn sàng tặng hoặc bán lại với giá 3-4 triệu đồng/chiếc nỏ.

Nói về bí quyết để đạt thành tích cao trong môn bắn nỏ, anh Lok chia sẻ: “Có nỏ tốt rồi, chỉ cần vận động viên bắn nỏ giỏi nữa là cầm chắc chiến thắng trong tay. Cũng giống như các môn thể thao khác, vận động viên bắn nỏ phải khổ luyện, từ cách kéo dây đến tư thế đứng để tay cầm nỏ không động, cách nín thở, xiết cò êm để mũi tên đến điểm đích đạt độ chính xác cao nhất”.

Phía trước hiên nhà là nơi 2 cha con anh Lok tập bắn nỏ mỗi ngày. Ảnh: Vũ Chi

Thắp lửa đam mê

Nhờ đam mê cùng sự khổ công luyện tập, gần 10 năm nay, anh là tay nỏ cự phách, không có đối thủ tại các giải thể thao cấp thị xã, cấp tỉnh. Năm 2023, anh là 1 trong 6 vận động viên bắn nỏ đại diện cho tỉnh tham gia hội thi thể thao các dân tộc thiểu số toàn quốc lần thứ XIII, khu vực II.

Với 4 điểm 10 và 1 điểm 9, anh đã xuất sắc giành huy chương vàng cá nhân và góp phần quan trọng giúp đoàn vận động viên bắn nỏ của tỉnh đạt huy chương bạc tập thể. Với anh, mỗi giải thể thao đều là cơ hội quý báu để giao lưu, học hỏi, rèn luyện kinh nghiệm, bản lĩnh thi đấu cũng như truyền lửa tình yêu với môn thể thao truyền thống của dân tộc cho tất cả mọi người.

Không phụ niềm hy vọng của anh, 3 người con của anh đều sử dụng nỏ thành thạo từ khi còn bé. Tại hội thao Đại đoàn kết thị xã Ayun Pa lần thứ VI năm 2025 vừa kết thúc ngày 14-4 vừa qua, mọi người không khỏi ngạc nhiên khi anh Lok và cô con gái út H’Lem cùng bước lên bục cao nhất nhận huy chương vàng nội dung đơn nam, đơn nữ môn bắn nỏ.

“Em rất vui vì mình có thể cùng cha bước lên bục vinh quang để nhận giải thưởng. Với em, bắn nỏ không chỉ để rèn luyện sức khỏe mà còn là ước muốn bảo tồn môn thể thao truyền thống mà ông, cha truyền lại”-H’Lem cho hay.

Để cổ vũ chính bản thân mình và các con, anh Lok dành vị trí trang trọng nhất tại phòng khách để treo từng chùm huy chương đủ màu vàng, bạc, đồng. Các bức tường cũng được che kín với giấy khen từ cấp phường, thị xã, tỉnh, khu vực đến cấp quốc gia. Với anh Lok đó vừa là truyền thống, vừa là niềm kiêu hãnh, niềm tự hào của cả gia đình.

Anh Lok cùng con gái (thứ 2 và 3 từ trái sang) đạt giải nhất nội dung đơn nam, đơn nữ nội dung bắn nỏ tại hội thao Đại đoàn kết thị xã Ayun Pa lần thứ VI năm 2025. Ảnh: Vũ Chi

Thành tích anh Lok và các con gặt hái được đã lan tỏa tình yêu với môn thể thao truyền thống đến người dân trong tổ dân phố. Tranh thủ những ngày nghỉ cuối tuần, nhiều người dân và các em học sinh kéo đến nhà anh “tầm sư học đạo”. Anh nhiệt tình chỉ dạy và sẵn sàng cho mượn nỏ khi đi thi đấu. Phong trào tập luyện thể thao trong khu xóm nhỏ nhờ vậy sôi động hẳn lên.

Ông Trần Bảo Duy-Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Đoàn Kết-cho biết: Sau nhiều năm không ngừng tập luyện, tích lũy kinh nghiệm thi đấu, anh Lok đã hoàn thiện các kỹ năng để trở thành một vận động viên bắn nỏ hàng đầu, đóng góp quan trọng vào thành tích chung của đoàn thể thao phường, thị xã tại các giải thể thao của tỉnh.

Điều đáng mừng nhất là các con anh đều được thừa hưởng năng khiếu, niềm đam mê từ cha và đang từng bước khẳng định mình qua từng giải đấu. Đây là những “hạt giống” thể thao tiềm năng để phường có kế hoạch bồi dưỡng, phát triển trong thời gian tới, qua đó nâng cao chất lượng phong trào thể dục thể thao trên địa bàn.

VŨ CHI