Gel hỗ trợ điều trị bệnh lý về da từ lá trầu không

Lá trầu không giàu hoạt chất kháng khuẩn được ứng dụng rộng rãi trong chăm sóc, hỗ trợ điều trị các bệnh về da.

Từ hoạt chất kháng khuẩn

Nhóm nghiên cứu gồm Phan Thị Thanh Thủy, Phan Minh Hoàng và Lê Bảo Oanh đến từ Trường Đại học Nguyễn Tất Thành và Đại học Y Dược TPHCM đã nghiên cứu xây dựng công thức gel bôi da chứa cao chiết nước lá trầu không.

Theo TS Phan Thị Thanh Thủy, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết, với tác dụng sinh học mạnh nhưng an toàn, các chế phẩm từ lá trầu không đã được nghiên cứu bào chế: Gel trầu xanh Dekokta điều trị thay thế cho bệnh viêm vú bò, lotion dưỡng da chiết xuất từ lá trầu không, chế phẩm mặt nạ dịch chiết cồn lá trầu không, mặt nạ lột từ cao chiết ethanol lá trầu không…

Trong số các dạng bào chế, gel bôi da được đánh giá cao nhờ khả năng thẩm thấu nhanh, bảo vệ và phục hồi da. Tuy nhiên, hiện tại thị trường Việt Nam chưa có chế phẩm gel bôi da kháng khuẩn từ dịch chiết nước lá trầu không.

Nhóm đã xây dựng công thức điều chế gel bôi da từ lá trầu không, nhằm tận dụng nguồn dược liệu sẵn có và đáp ứng nhu cầu sử dụng sản phẩm thiên nhiên trong điều trị bệnh và chăm sóc da.

TS Thanh Thủy cho biết, do chứa nhiều hoạt chất kháng khuẩn, kháng nấm và kháng viêm, trầu không được sử dụng nhiều trong y học cổ truyền. Công thức bào chế gel đã được xây dựng với thành phần cao chiết nước lá trầu không có hoạt tính kháng khuẩn với tá dược tạo gel Na CMC. Hoạt tính kháng khuẩn được đánh giá bằng phương pháp đĩa giấy khuếch tán theo quy định của CLSI.

Lá trầu không tươi loại bánh tẻ, không bị sâu bệnh hay dập úng được rửa sạch với nước, cắt nhỏ (2 - 3) cm, đun sôi hồi lưu 100 độ C với 1 lít nước cất (tỉ lệ khối lượng trầu/thể tích nước là 1/5 trong 3 giờ), thu dịch chiết, lọc qua giấy lọc. Dịch lọc được cô bằng máy cô quay thu cao chiết lá trầu không.

Để tạo chế phẩm, nhóm sử dụng các chất tạo gel phổ biến như natri carboxymethylcellulose (Na CMC) và các chất PEG 400 (chất kết dính), chất bảo quản Nipagin M/ethanol 70% (Nipagin M trong dung dịch ethanol 70%), nước cất (dung môi),…

Qua thử nghiệm, nhóm đã tìm ra được công thức đạt chỉ tiêu chất lượng sản phẩm về cảm quan, độ pH, độ đồng nhất, độ dàn mỏng, độ ổn định, có hàm lượng như sau: Trầu không (dạng cao khô) 2%, Na CMC 3%, PEG 400 3%, Nipagin M/ethanol 70% chất bảo quản 0,15% và nước cất 100%.

Thử nghiệm khả năng kháng khuẩn của chế phẩm.

Sản phẩm kháng được 5 chủng vi khuẩn

Gel có thể chất mềm mịn, màu vàng nhạt đến màu nâu tương ứng với nồng độ cao trầu không trong chế phẩm, có mùi đặc trưng của lá trầu, không biến màu, không tách lớp ở nhiệt độ thường, không chảy lỏng ở 37o, bắt dính được trên da và có cảm giác mát khi bôi lên da. Màu sắc, mùi của chế phẩm không thay đổi trong quá trình bảo quản.

Thử nghiệm hoạt tính kháng vi sinh vật cho thấy, chế phẩm kháng được năm chủng vi khuẩn MSSA (gây ra nhiều loại nhiễm trùng khác nhau, từ nhiễm trùng da và mô mềm đến nhiễm trùng huyết, viêm phổi, viêm xương tủy xương), MRSA (gây ra các bệnh nhiễm trùng da, viêm mô tế bào, viêm phổi, nhiễm trùng huyết), S.pyogenes (gây đau họng, sốt, sưng amidan, nhiễm trùng da), S.faecalis (nhiễm trùng đường tiết niệu, máu, van tim, vết thương), E.coli (tiêu chảy, nhiễm trùng đường tiết niệu, máu, màng não, vết thương, phổi) và P.aeruginosa (nhiễm trùng máu, vết thương, viêm phổi, viêm tai, nang lông...).

Trong đó, khả năng kháng vi khuẩn MRSA mạnh gấp 1,3 lần, khả năng kháng vi khuẩn S.pyogenescho mạnh gấp 1,1 lần so với chứng dương amikacin; trong khi khả năng kháng các loại vi khuẩn còn lại ở mức trung bình.

Thành phần gel bôi da chứa dịch chiết trầu không gồm có trầu không (dạng cao khô) 2%, chất tạo gel (Na CMC) 3%, chất kết dính (PEG 400) 3%, nipagin M/ ethanol 70% (chất bảo quản) 0,15% và nước cất vừa đủ 100%.

Công thức gel đạt chỉ tiêu chất lượng sản phẩm về cảm quan, độ pH, độ đồng nhất, độ dàn mỏng, độ ổn định. Hoạt tính kháng vi sinh vật cho thấy chế phẩm kháng được 5 chủng vi khuẩn MSSA, MRSA, S.pyogenes, S.faecalis, E.coli và P.aeruginosa.

Nhật Phong