Gần 8.000 container tồn đọng gây thiệt hại lớn cho cảng biển

Số liệu trên vừa được Cục Hàng Hải (Bộ Giao thông Vận tải) công bố. Cơ quan này cho hay, số lượng container tồn đọng lâu ngày tại cảng biển chưa thể xử lý được do hãng tàu vận chuyển đã phá sản, chủ hãng từ chối nhận hàng, hoặc không có thông tin liên lạc với chủ hàng đến cuối tháng 7 đã vượt quá 7.650 cái.

Cụ thể, hàng tồn quá 90 ngày tại khu vực cảng TP.HCM nhiều nhất, có đến 5.800 container tồn đọng, Hải Phòng tồn 1.500 container, Đà Nẵng tồn 186 container, Vũng Tàu tồn 120 container.

Trong đó, container tồn đọng trên 3 năm là 3.100 container, từ 1 đến 3 năm là 1.240 container, dưới một năm là 3.200 container. Hàng phế liệu có 1.000 container, đông lạnh có 450 container, còn lại là hàng hóa khác chiếm trên 6.000 container.

Đến hết tháng 7/2024, số lượng hàng hóa container tồn đọng trên 90 ngày tại các khu vực cảng biển Việt Nam vượt đã quá 7.650 chiếc.

Theo Cục Hàng hải, container tồn đọng lâu ngày với số lượng lớn tại các cảng biển khiến các lực lượng liên quan cũng gặp khó khăn trong việc đưa ra phương án xử lý, kiểm định, kiểm đếm hàng hóa tồn đọng.

Một số container đã hoàn tất thủ tục và tiến hành đấu giá, tuy nhiên khách hàng từ chối mua do định giá hàng hóa quá cao nên vẫn chưa thể xử lý. Thời gian xử lý hàng tồn đọng từ lúc đấu giá đến khi tiêu hủy kéo dài, trong khi nhân sự bố trí phục vụ cho việc quản lý, giám sát, xử lý hàng tồn đọng còn hạn chế.

"Thậm chí, trong số container tồn đọng thuộc diện hàng trọng điểm hoặc vi phạm được khóa, lưu trữ tại cảng theo yêu cầu của hải quan hoặc cơ quan điều tra. Tuy nhiên, đến thời điểm này chưa có thông tin xử lý từ các cơ quan có chức năng đối với các lô hàng này", Cục Hàng hải cho hay.

Trong khi đó, chi phí để xử lý container tồn đọng rất tốn kém, trong khi thủ tục quyết toán chưa được hướng dẫn rõ ràng, dẫn đến không có nguồn kinh phí để thực hiện xử lý hàng tồn đọng. Chi phí lưu kho bãi trung bình của một container 40 feet khoảng 2 đô la Mỹ/ngày. Tại khu vực Hải Phòng hiện có hàng nghìn container loại này tồn đọng với mặt hàng chủ yếu là các lốp xe cũ, phế liệu.

"Việc tồn đọng hàng hóa lâu ngày chiếm dụng kho bãi cảng, vỏ container của hãng tàu, làm giảm hiệu quả khai thác và luân chuyển bãi. Diện tích chứa hàng tồn đọng ngày càng tăng trong khi diện tích kho bãi có hạn làm tăng áp lực khai thác cho cảng vào những thời điểm cao điểm, giảm khả năng cạnh tranh với các đơn vị khác", đại diện Cục Hàng hải chỉ ra.

Với việc hàng nghìn các container “chây ì” tại cảng chưa được giải phóng, doanh nghiệp cảng phát sinh nhiều chi phí trong việc lưu giữ và bảo quản như phải duy trì chạy điện trong khi hàng hóa bên trong đã hư hỏng gây lãng phí lớn về năng lượng điện. Chi phí tiền điện các cảng phải bỏ ra rất lớn nhưng không được chi trả. Số lượng container lưu giữ trên 90 ngày cảng cũng không thu được phí lưu bãi.

Trước tình hình này, Cục Hàng hải kiến nghị Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Hải quan chỉ đạo Cục Giám sát quản lý về hải quan, Cục Hải quan TP.HCM và Cục Hải quan Hải Phòng bố trí nguồn tài chính, nhân lực để đẩy nhanh tiến độ xử lý hàng hóa tồn đọng trên 90 ngày nhằm giải phóng kho bãi cảng và thu hồi container rỗng.

Cơ quan này cũng kiến nghị Bộ Tài chính xem xét sửa đổi Thông tư số 203 năm 2014 hướng dẫn xử lý hàng hóa tồn đọng thuộc địa bàn hoạt động của hải quan theo hướng giảm bớt quy trình, thủ tục, giảm thời gian xử lý hàng tồn đọng tại cảng.

Cước vận tải biển giảm, sản lượng hàng hóa tăng

Theo báo cáo từ Cục Hàng hải Việt Nam, so với thời điểm tháng 7, đến trung tuần tháng 8, giá cước vận tải biển thế giới đã giảm trên tất cả các tuyến từ 15 đến 30%. Hiện tại, mức giá giảm bằng 44% so với mức giá thời kỳ đỉnh điểm trong lịch sử đại dịch hồi tháng 9-2021.

Cũng theo Cục Hàng hải, sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển Việt Nam trong 7 tháng năm 2024 đạt gần 500 triệu tấn, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, hàng container đạt 16,9 triệu TEU (đơn vị quy đổi container tiêu chuẩn 20 feet), tăng 21%.

Thanh Hoa