Gã khổng lồ khí đốt Nga Gazprom đối mặt với khủng hoảng lỗ 180 tỷ USD

Tập đoàn khí đốt Nga Gazprom đang đứng trước nguy cơ thua lỗ lên tới 180 tỷ USD. Để ứng phó, công ty lên kế hoạch cắt giảm nhân sự trên diện rộng và bán bớt tài sản.

Theo tờ Financial Times, nguồn cung khí đốt của Gazprom sang châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2025 dự kiến giảm hơn năm lần so với năm 2019.

Biển hiệu Gazprom. Ảnh: Gazprom

Các thông tin mà Financial Times thu thập được cho thấy chi phí vận hành của Gazprom năm nay có thể vượt quá doanh thu. Từng là biểu tượng của ngành năng lượng Nga, tập đoàn này giờ buộc phải thực hiện những biện pháp cắt giảm mạnh tay.

Trong khuôn khổ chương trình tiết kiệm chi phí, hồi tháng 2, Gazprom đã rao bán một số tòa nhà thuộc sở hữu của mình. Trong khi đó, The Moscow Times mô tả tình hình kinh doanh khí đốt của Gazprom là "đầy khó khăn".

Theo cổng thông tin 47news ở St. Petersburg, vào đầu năm nay, tập đoàn này đã xem xét cắt giảm tới 1.600 nhân sự tại trụ sở chính. Phó Chủ tịch Elena Ilyukhina được cho là đã đệ trình đề xuất tinh giản biên chế. Hiện Gazprom chi khoảng 500 triệu USD mỗi năm để trả lương cho 4.100 nhân viên tại trụ sở.

Gazprom như một công cụ chính trị của Điện Kremlin

Tờ báo Anh nhắc lại rằng Tổng thống Vladimir Putin bắt đầu siết chặt kiểm soát Gazprom ngay sau khi lên nắm quyền vào đầu thế kỷ 21.

Nhờ giá năng lượng tăng cao, tập đoàn này thu về lợi nhuận khổng lồ, trở thành nguồn tài chính quan trọng cho nhiều hoạt động vượt xa lĩnh vực năng lượng. Gazprom cũng đóng vai trò lớn trong việc củng cố quyền lực của ông Putin tại Nga, trong đó có việc kiểm soát chặt chẽ các kênh truyền hình.

Trên trường quốc tế, Gazprom từng là công cụ để Nga gây sức ép với châu Âu - thị trường tiêu thụ khí đốt lớn nhất của nước này, cũng như với Ukraine, quốc gia trung chuyển quan trọng. Sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine năm 2022, sự phụ thuộc của Liên minh châu Âu (EU) vào nguồn năng lượng Nga ban đầu giúp Gazprom tránh được những đòn trừng phạt nặng nề.

Châu Âu dần thoát khỏi sự phụ thuộc vào khí đốt Nga

Cục diện thay đổi đáng kể vào tháng 9/2022, khi đường ống Nord Stream dưới biển Baltic bị phá hủy. Sự cố này càng thúc đẩy châu Âu đẩy nhanh quá trình giảm phụ thuộc vào nguồn cung từ Nga. Nếu trước chiến sự Ukraine, khí đốt Nga chiếm tới 40% nhu cầu của châu Âu, thì đến năm ngoái, con số này chỉ còn 11,2%.

Triển vọng của Gazprom trong những năm tới không mấy sáng sủa. Dự kiến, trong hai năm tới, các nhà sản xuất khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ và Qatar sẽ tăng mạnh năng lực xuất khẩu, khiến nhu cầu đối với khí đốt Nga ngày càng giảm. The Moscow Times nhận định, châu Âu có thể sẽ không còn cần đến nguồn cung khí đốt từ Nga nữa.

Theo dự báo, lượng khí đốt Gazprom xuất khẩu sang châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2025 sẽ chỉ còn 47 tỷ m³, và tiếp tục giảm xuống còn 34 tỷ m³ vào năm 2034.

Việc sụt giảm mạnh doanh thu từ xuất khẩu có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đối với tài chính của Gazprom - tập đoàn từng là trụ cột của nền kinh tế Nga trong nhiều năm qua.

Dũng Phan (Theo Essa News)