Fed không vội giảm lãi suất trong bối cảnh bất ổn về thuế quan
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell cho biết hôm thứ Tư rằng các chính sách ban đầu của chính quyền Trump, bao gồm các mức thuế nhập khẩu tăng với nhiều loại hàng hóa, dường như đang khiến kinh tế Mỹ nghiêng về tăng trưởng chậm hơn và lạm phát cao hơn trong ngắn hạn.
Các nhà hoạch định chính sách của ngân hàng trung ương hiện đang phải đối mặt với “mức độ bất ổn cao bất thường” và chưa thể dự đoán rõ ràng những gì sẽ xảy ra tiếp theo.

Fed không vội giảm lãi suất trong bối cảnh bất ổn về thuế quan
Sau khi Fed công bố giữ nguyên lãi suất chuẩn trong khoảng 4,25 - 4,50%, ông Powell cho biết tâm lý chung đang suy giảm do “sự hỗn loạn” trong chính sách. Giá cả được dự báo sẽ tăng nhanh hơn dự kiến và có thể chủ yếu là do kế hoạch của Tổng thống Donald Trump áp thuế lên hàng nhập khẩu từ các đối tác thương mại của Mỹ.
Dù các nhà hoạch định chính sách Fed vẫn dự kiến thực hiện hai lần cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm/lần vào cuối năm nay, phù hợp với dự báo tháng 12/2024, điều này chủ yếu do tăng trưởng kinh tế yếu đi bù đắp cho lạm phát cao hơn. Ông Powell mô tả đây là “quán tính” khi không biết phải làm gì khác trong bối cảnh triển vọng kinh tế không rõ ràng.
Trong cuộc họp báo sau cuộc họp chính sách, ông Powell nói: “Mức độ bất ổn hiện tại thực sự rất cao. Bạn sẽ ghi gì vào dự báo? Ý tôi là rất khó để biết mọi chuyện sẽ diễn biến ra sao. Chúng tôi nhận thấy tâm lý hiện tại khá tiêu cực, có lẽ liên quan đến sự hỗn loạn ở giai đoạn đầu của một chính quyền đang thực hiện những thay đổi lớn”.
Chủ tịch Powell nhấn mạnh rằng dữ liệu kinh tế tổng thể vẫn ổn định, với tỷ lệ thất nghiệp hiện tại là 4,1% và thị trường lao động dường như vẫn cân bằng. Tuy nhiên, nhận xét của ông và các dự báo mới nhất của Fed chịu ảnh hưởng lớn từ những gì đã xảy ra kể từ khi Trump nhậm chức ngày 20/1 với lời hứa áp thuế nhập khẩu.
Dữ liệu công bố cùng với các dự báo kinh tế và chính sách mới nhất cho thấy hầu hết quan chức Fed đồng ý rằng triển vọng hiện tại kém chắc chắn hơn bình thường. Những rủi ro từng được xem là cân bằng tại cuộc họp ngày 28-29/1 giờ đây nghiêng về tăng trưởng chậm hơn, thất nghiệp cao hơn và lạm phát tăng.
Nếu dự báo trung bình của Fed trong ba năm tới trở thành hiện thực, đây sẽ là giai đoạn tăng trưởng kinh tế yếu nhất trong ba năm kể từ nhiệm kỳ đầu của cựu Tổng thống Barack Obama và quá trình phục hồi chậm sau suy thoái 2007-2009.
“Chúng tôi hiện đang đối mặt với lạm phát từ một nguồn ngoại sinh”, ông Powell giải thích và dùng thuật ngữ chỉ một cú sốc từ bên ngoài, cụ thể là thuế quan. Nếu ông Trump thực thi toàn bộ kế hoạch, thuế suất trung bình trên hàng nhập khẩu có thể tăng lên mức chưa từng thấy kể từ cuộc Đại suy thoái.
Một số thuế đã được áp dụng, với phần lớn dự kiến có hiệu lực vào đầu tháng 4, bao gồm thuế 25% đối với hầu hết hàng hóa từ Mexico và Canada, cùng một loạt thuế quan toàn diện nhằm đáp trả thuế mà các nước khác áp lên hàng hóa Mỹ.
Ông Powell cho hay Fed sẽ theo dõi sát sao trong những tháng tới để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các biện pháp này đến giá tiêu dùng, liệu thuế quan hoặc phản ứng trả đũa từ các nước khác có tạo ra áp lực giá kéo dài không, và quan trọng nhất là liệu điều này có tác động đến tâm lý lạm phát của hộ gia đình và doanh nghiệp hay không.
Dù một số chỉ số kỳ vọng lạm phát tăng lên trong những tuần đầu của chính quyền Trump, các thước đo dài hạn mà Fed coi là quan trọng nhất để đạt mục tiêu chính sách “chưa thay đổi nhiều”, ông Powell nói với báo giới.
Fed cũng sẽ quan sát xem tăng trưởng yếu có làm tăng thất nghiệp không. Chủ tịch Powell khẳng định Fed sẵn sàng hành động trong cả hai tình huống: giữ chính sách chặt hơn nếu lạm phát kéo dài, hoặc nới lỏng nếu thất nghiệp tăng.
Hiện tại, ông Powell nhận định hai mục tiêu của Fed không xung đột, tạo ra một số linh hoạt trong các quyết định lãi suất sắp tới.

Chưa vội ra quyết định
Năm ngoái, Fed đã giảm lãi suất chuẩn một điểm phần trăm, nhưng năm nay giữ nguyên lãi suất để chờ thêm dấu hiệu cho thấy lạm phát sẽ tiếp tục giảm, và gần đây là để có thêm thông tin rõ ràng về tác động từ chính sách của Tổng thống Donald Trump.
“Chúng tôi sẽ không vội vàng hành động. Lập trường chính sách hiện tại của chúng tôi phù hợp để xử lý các rủi ro và bất ổn mà chúng tôi đang đối mặt… Điều đúng đắn là chờ đợi để có thêm sự rõ ràng về hướng đi của nền kinh tế”, Chủ tịch Powell nhấn mạnh.
Các quan chức Fed hiện dự báo thước đo lạm phát ưa thích của họ sẽ kết thúc năm ở mức 2,7%, so với 2,5% dự kiến hồi tháng 12. Mục tiêu là 2%, và hiện tại họ xem thuế quan chỉ là trở ngại tạm thời để đạt mục tiêu vào năm 2027.
“Có thể sẽ có sự chậm trễ trong tiến trình tiếp theo trong năm nay”, ông Powell nhận định.

Các quan chức Fed cũng giảm dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ năm nay xuống 1,7% từ 2,1% trước đó, với tỷ lệ thất nghiệp dự kiến tăng nhẹ vào cuối năm.
Sau khi Fed công bố tuyên bố chính sách và dự báo, các chỉ số chứng khoán lớn của Mỹ đóng cửa với mức tăng đáng kể. Bạc xanh giảm và lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ cũng hạ nhiệt.
Theo ước tính của LSEG, các nhà đầu tư phái sinh lãi suất Mỹ đánh giá xác suất hơn 62% rằng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào cuộc họp tháng 6, cao hơn so với mức 57% trước khi tuyên bố chính sách và dự báo được công bố.
Omair Sharif, Chủ tịch Inflation Insights bình luận: “Fed cũng đang bối rối như chúng ta khi cố gắng giải mã những thay đổi không ngừng trong chính sách kinh tế từ Nhà Trắng. Ngoài việc giảm tăng trưởng trung bình năm nay và tăng lạm phát trung bình, điểm nổi bật nhất trong dự báo là mức độ bất ổn tăng cao”.
Fed cũng thông báo hôm thứ Tư rằng họ sẽ giảm tốc độ thu hẹp bảng cân đối kế toán trị giá 6,81 nghìn tỷ USD - một lộ trình được gọi là thắt chặt định lượng.