Fed còn dư địa giảm thêm lãi suất, nhưng khó diễn ra trong tháng 1

Lạm phát giảm tốc, nhưng dữ liệu bị nghi ngờ

Theo Cục Thống kê lao động Mỹ, chỉ số giá tiêu dùng tháng 11 của nước này tăng chỉ tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn nhiều so với mức tăng 3,0% của tháng 9 (do dự liệu tháng 10 không được công bố). Trong khi CPI cơ bản (loại trừ các thành phần thực phẩm và năng lượng dễ biến động) cũng chỉ tăng 2,6% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm mạnh so với mức tăng 3,0% trong tháng 9.

Tuy nhiên theo các nhà kinh tế, số liệu CPI tháng 11 có thể thấp hơn thực tế do việc chính phủ Mỹ đóng cửa ngừng hoạt đọng trong 43 ngày kể từ ngày 1/10 khiến cho việc thu thập dữ liệu tháng 11 bị trì hoãn đến cuối tháng, đúng vào thời điểm các nhà bán lẻ đưa ra các chương trình giảm giá mùa lễ hội.

Không chỉ các nhà kinh tế, mà các nhà hoạch định chính sách của Fed cũng không mấy tin tưởng vào độ chính xác của dữ liệu này.

Chẳng hạn Chủ tịch Fed New York John Williams một nhà hoạch định chính sách có ảnh hưởng tại Fed - cho biết trong cuộc phỏng vấn với CNBC hôm thứ Sáu tuần trước (19/12), do việc thu thập dữ liệu không đầy đủ cho thấy “dữ liệu đã bị sai lệch trong một số hạng mục, và điều đó đã đẩy chỉ số CPI xuống khoảng một phần mười (điểm phần trăm)”.

Ngay cả báo cáo việc làm tháng 11, ông cũng nhận thấy một số vấn đề liên quan đến dữ liệu. “Chúng ta đang thấy sự gia tăng việc làm ổn định… đặc biệt là trong khu vực tư nhân”, ông nói và nhấn thêm rằng, “vì họ không thể thu thập dữ liệu vào tháng 10, nên có lẽ tỷ lệ thất nghiệp đã tăng lên trong tháng 11, có thể khoảng một phần mười (điểm phần trăm)”.

Tương tự Chủ tịch Cleveland, Beth Hammack CPI tháng 11 ở mức 2,7% có thể đã đánh giá thấp mức tăng giá trong 12 tháng do sự sai lệch dữ liệu, tờ Wall Street Journal đưa tin hôm Chủ Nhật (21/12).

Có thể giữ nguyên lãi suất trong tháng 1/2026...

Fed đã cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản xuống mức 3,50%-3,75% vào ngày 10/12, song phát đi tín hiệu có thể tạm dừng trong một thời gian.

Qua các phát biểu mới đây của các nhà hoạch định chính sách, việc cắt giảm thêm lãi suất tại cuộc họp tháng 1 là khó có khả năng cho dù lạm phát giảm tốc mạnh trong tháng 11.

Chẳng hạn phát biểu với Fox Business hôm thứ Năm (18/12), Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee cho rằng, “có rất nhiều điều đáng mừng” trong dữ liệu CPI tháng 11 và nếu điều này có thể được duy trì, nó sẽ giúp mở đường cho việc cắt giảm lãi suất nhiều hơn vào năm tới.

Tuy nhiên Austan Goolsbee là một nhà hoạch định chính sách có quan điểm khá thận trọng, bằng chứng là ông đã bỏ phiếu phản đối quyết định giảm lãi suất của Fed vào ngày 10/12. Bởi vậy mặc dù hoan nghênh dữ liệu CPI tháng 11, song ông cảnh báo không nên quá chú trọng vào kết quả của một tháng duy nhất. “Tôi không thoải mái với việc đẩy nhanh quá trình cắt giảm lãi suất” trước khi có sự tin tưởng chắc chắn rằng lạm phát sẽ trở lại mức mục tiêu, ông nhấn mạnh.

Trong khi Chủ tịch Fed New York John Williams cũng nói rằng, ông không "cảm thấy cần thiết phải hành động thêm về chính sách tiền tệ ngay bây giờ, bởi vì tôi nghĩ rằng những đợt cắt giảm mà chúng ta đã thực hiện đã giúp chúng ta có vị thế rất tốt”.

Trước đó phát biểu tại một sự kiện do Hiệp hội ngân hàng New Jersey tổ chức hôm 15/12, John Williams cũng khẳng định: "Chính sách tiền tệ đang ở vị thế tốt khi chúng ta bước vào năm 2026”. Theo ông, với việc cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vào ngày 10/12 vừa qua, Fed “đã chuyển lập trường chính sách tiền tệ có phần hạn chế sang trạng thái trung lập”.

Những bình luận của John Williams cho thấy, ông cần xem thêm dữ liệu trước khi cảm thấy thoải mái với việc cắt giảm lãi suất một lần nữa. Điều đó cũng có nghĩa, một đợt cắt giảm khác vào tháng Giêng có thể là một quyết định khó khăn.

Thậm chí Chủ tịch Fed Cleveland Beth Hammack cho biết, Fed không cần phải thay đổi lãi suất ít nhất là cho đến mùa xuân, sau khi cơ quan này đã cắt giảm lãi suất tại ba cuộc họp gần đây nhất, tờ Wall Street Journal đưa tin. Theo bà, đến lúc đó Fed sẽ có thể đánh giá tốt hơn về bức tranh lạm phát khi các biện pháp thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump được hấp thụ đầy đủ hơn thông qua chuỗi cung ứng.

Beth Hammack sẽ là thành viên có quyền bỏ phiếu của Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC) – cơ quan thiết lập lãi suất của Fed - vào năm tới. Bên cạnh đó, FOMC cũng sẽ có thêm Chủ tịch Fed Dallas Lorie Logan – một nhà hoạch định chính sách có quan điểm “diều hâu” như Beth Hammack. Điều đó càng khiến cho việc cắt giảm lãi suất trong tháng 1 gặp nhiều khó khăn.

... nhưng sẽ giảm thêm trong năm 2026

Mặc dù vậy nhiều hai nhà hoạch định chính sách cho rằng, Fed vẫn còn dư địa để giảm thêm lãi suất, song điều kiện tiên quyết là lạm phát phải giảm về mức mục tiêu.

Theo đó, Chủ tịch Fed New York John Williams lưu ý rằng “chúng ta vẫn đang duy trì chính sách tiền tệ ở mức độ vừa phải. Cuối cùng, chúng ta vẫn còn dư địa để quay trở lại mức trung lập”. "Tôi thấy cuối cùng lãi suất sẽ giảm xuống thấp hơn, bởi vì khi lạm phát giảm xuống mức 2%, chúng ta sẽ cần một mức lãi suất phù hợp với mức đó”, ông nói thêm.

Trong khi Chủ tịch Fed Chicago Austan Goolsbee cũng cho rằng: “Quan điểm của tôi là điểm cân bằng của lãi suất thấp hơn đáng kể so với hiện tại, và đến cuối năm tới, miễn là chúng ta đạt được mục tiêu đưa lạm phát trở lại con đường 2%, tôi nghĩ rằng việc lãi suất giảm đáng kể là điều khả thi”.

Trước đó Thống đốc Fed Christopher Waller cũng cho rằng, Fed vẫn còn dư địa để cắt giảm lãi suất trong bối cảnh thị trường việc làm đang suy yếu.

“Tôi vẫn nghĩ rằng chúng ta có lẽ đang cách mức trung lập khoảng 50 đến 100 điểm cơ bản”, điều đó có nghĩa là Fed vẫn còn dư địa để cắt giảm lãi suất nếu cần thiết, Waller nói tại Hội nghị Thượng đỉnh CEO của Trường Quản lý Yale ở New York hôm thứ Tư (17/12), tức một ngày trước khi dữ liệu CPI tháng 11 được công bố.

Tuy nhiên ông cũng cho rằng, với triển vọng hiện tại, “không cần vội vàng hạ lãi suất”, và “chúng ta chỉ cần từ từ đưa lãi suất chính sách xuống mức trung lập”.

Hà Vy