F-35 có 'nút tắt': Nghị sĩ Đan Mạch hối hận vì quyết định mua chiến đấu cơ tàng hình Mỹ

Đan Mạch đã đặt mua 27 chiếc F-35 vào năm 2016, một quyết định mà chủ tịch ủy ban quốc phòng của nước này cho biết đã khiến ông hối hận. Ảnh: AFP.

"Là một trong những người ra quyết định đằng sau việc Đan Mạch mua F-35, tôi rất hối hận", ông Rasmus Jarlov, một thành viên quốc hội của đảng Nhân dân Bảo thủ trung hữu, đã viết trên mạng xã hội vào cuối tuần trước.

Ông Jarlov đã đưa ra phát biểu của mình trong lúc được hỏi về những tin đồn rằng chiến đấu cơ F-35 Lightning II do Lockheed Martin chế tạo có thể có "công tắc tắt", cho phép Washington vô hiệu hóa từ xa các máy bay F-35 do các đồng minh của Mỹ mua.

Lầu Năm Góc trước đó cũng khẳng định rằng mẫu chiến đấu cơ tàng hình này không có tính năng như vậy.

Nhưng vị đại biểu quốc hội Đan Mạch không bị thuyết phục. "Rõ ràng là chúng tôi không thể tin lời ông", ông Jarlov viết trong bài đăng của mình.

Ông nói thêm rằng Mỹ cũng có thể phá hỏng việc Copenhagen sử dụng F-35 chỉ bằng cách ngừng cung cấp phụ tùng thay thế – một tình thế tiến thoái lưỡng nan tương tự mà Ukraine phải đối mặt khi Washington tạm dừng viện trợ quân sự.

"Tôi có thể dễ dàng hình dung ra một tình huống mà Mỹ sẽ đòi Greenland từ Đan Mạch và sẽ đe dọa vô hiệu hóa vũ khí của chúng tôi và để Nga tấn công chúng tôi khi chúng tôi từ chối", ông Jarlov đã viết.

Ông Jarlov tiếp tục cáo buộc Mỹ muốn "làm cho Nga mạnh hơn và làm suy yếu châu Âu".

"Do đó, mua vũ khí của Mỹ là một rủi ro an ninh mà chúng ta không thể thoát khỏi. Chúng ta sẽ đầu tư rất lớn vào phòng không, máy bay chiến đấu, pháo binh và các loại vũ khí khác trong những năm tới và chúng ta phải tránh vũ khí của Mỹ nếu có thể", ông nói. "Tôi khuyến khích bạn bè và đồng minh của chúng ta làm như vậy”.

Đan Mạch tuyên bố vào năm 2016 rằng họ sẽ chi khoảng 3 tỷ USD để mua 27 chiếc F-35 thay thế phi đội F-16 Fighting Falcons đã cũ của mình. Ông Jarlov đang giữ chức Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng của Đan Mạch vào thời điểm đó.

Copenhagen đã nhận được 17 chiếc tính đến thời điểm này.

Ông Jarlov, bên trái, từng giữ chức chủ tịch ủy ban quốc phòng từ năm 2015 đến năm 2017, trước khi tiếp tục đảm nhiệm vai trò này vào năm 2021. Ảnh: AFP.

Bình luận của ông được đưa ra khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng ông muốn mua hoặc sáp nhập Greenland, một lãnh thổ tự trị của Đan Mạch giàu khoáng sản và có thể cung cấp cho Mỹ một vị trí chiến lược gần Bắc Cực.

Các nhà lãnh đạo ở cả Greenland và Đan Mạch đã nhiều lần phản đối tuyên bố của ông Trump, nói rằng chính phủ của họ không quan tâm đến việc lãnh thổ này nằm dưới sự quản lý hoặc cai trị của Mỹ.

"Không có mối đe dọa nào từ Trung Quốc đối với Greenland và Trung Quốc không hiện diện ở Greenland", ông Jarlov viết vào hôm 23/3. "Mối đe dọa duy nhất đối với Greenland là Mỹ".

Trong khi đó, Đệ nhị phu nhân Mỹ Usha Vance, cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Mike Waltz và Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright dự kiến sẽ đến thăm Greenland vào thứ Năm tuần này.

Đan Mạch không phải là quốc gia duy nhất xem xét lại sự phụ thuộc vào xuất khẩu của Mỹ trong lĩnh vực quốc phòng. Các nhà lãnh đạo ở Bồ Đào Nha và Canada cũng cho biết họ đang xem xét lại ý định mua F-35 trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị giữa Mỹ và các đồng minh.

Bộ trưởng Quốc phòng Canada, Bill Blair, cho biết nước ông có thể đang tìm kiếm các giải pháp thay thế cho F-35 vì lo ngại về sự thù địch từ Washington, nơi đã áp dụng mức thuế quan cao đối với hàng hóa của Canada và Mexico vào đầu tháng này.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng sắp mãn nhiệm của Bồ Đào Nha, Nuno Melo, đã nói với phương tiện truyền thông địa phương rằng nước ông "không thể bỏ qua môi trường địa chính trị trong các lựa chọn của chúng tôi" về khả năng mua F-35.

Ít nhất 19 chính phủ, bao gồm Anh, Italy, Na Uy, Đan Mạch, Canada, australia và Israel, đã đồng ý mua F-35.

F-35 là một trong những chiến đấu cơ tiên tiến nhất trên thế giới và mặc dù có một số đối thủ cạnh tranh, nhưng tính năng tàng hình của nó vẫn chiếm ưu thế trên thị trường. Các máy bay khác được coi là có khả năng tương đương là Chengdu J-20 của Trung Quốc và Dassault Rafale của Pháp.

Hàn Quốc cũng đang phát triển KF-21 Boramae, nhưng hệ thống tàng hình của họ được cho là kém tiên tiến hơn so với F-35.

Huyền Chi