EU đối mặt thách thức gì sau khi Ba Lan có tổng thống mới?

Với hình ảnh mạnh mẽ, quan điểm bảo thủ rõ nét và lập trường hoài nghi châu Âu, ông Nawrocki được kỳ vọng sẽ theo đuổi đường lối dân tộc chủ nghĩa và bảo thủ, đồng thời củng cố liên minh giữa các lực lượng chính trị cùng chí hướng trong khu vực. Điều này có thể làm gia tăng căng thẳng với chính phủ trung dung đương nhiệm, nhất là trong bối cảnh cuộc khủng hoảng Ukraine tiếp tục phủ bóng lên an ninh khu vực.

Ông Nawrocki, 42 tuổi, là gương mặt mới trên chính trường, nổi bật nhờ xuất thân đặc biệt: từng là võ sĩ quyền anh, nhân viên bảo vệ khách sạn và nhà sử học theo khuynh hướng bảo tồn truyền thống. Trước khi bước vào chính trị, ông giữ chức Chủ tịch Viện Tưởng niệm Quốc gia - cơ quan nghiên cứu lịch sử hiện đại và xử lý các di sản tranh cãi từ các giai đoạn chiếm đóng và cầm quyền trong thế kỷ 20. Dưới sự lãnh đạo của ông, viện đã tiến hành tháo dỡ một số tượng đài thời Liên Xô sau khi nổ ra xung đột Nga - Ukraine năm 2022, hành động nhận được sự ủng hộ từ các nhóm cử tri bảo thủ trong nước.

Không che giấu quá khứ từng tham gia các cuộc ẩu đả bóng đá thời trẻ, ông Nawrocki biến trải nghiệm đó thành một phần của hình ảnh "người đàn ông cứng rắn" - luôn đề cao giá trị gia đình và đức tin Công giáo. Trên mạng xã hội, ông thường xuyên chia sẻ khoảnh khắc bên vợ và ba con, xen kẽ với hình ảnh luyện tập đấm bốc, bắn súng, tạo dựng một bản sắc chính trị dựa trên sự gần gũi với cử tri bảo thủ truyền thống.

Tân Tổng thống Ba Lan Karol Nawrocki. Ảnh: Gazeta Prawna

Ủng hộ Ukraine nhưng thận trọng với người tị nạn

Dù là người mới trong chính trường, ông Nawrocki nhanh chóng thu hút sự ủng hộ từ các nhân vật nổi bật, bao gồm Tổng thống Mỹ Donald Trump, Thủ tướng Hungary Viktor Orban và chính trị gia cực hữu Romania George Simion. Sự hậu thuẫn này giúp ông thành mắt xích quan trọng trong mạng lưới các lực lượng cánh hữu đang tìm cách định hình lại trật tự chính trị châu Âu theo hướng bảo thủ, dân tộc và chống toàn cầu hóa.

Về chính sách đối ngoại, ông Nawrocki khẳng định sẽ tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Ukraine - chủ trương nhận được sự đồng thuận rộng rãi từ các đảng phái tại Ba Lan. Song song với đó, ông cam kết tăng cường năng lực quốc phòng, nhấn mạnh vai trò của quân đội Ba Lan trong chiến lược bảo vệ chủ quyền và an ninh khu vực. Trong vấn đề tiếp nhận người tị nạn, ông thể hiện quan điểm thận trọng hơn một số ứng viên khác, cho rằng các chính sách hỗ trợ cần được triển khai theo cách bảo đảm hài hòa giữa trách nhiệm quốc tế và ổn định trong nước.

Đọc thêm: Phụ thuộc đất hiếm Trung Quốc, Mỹ đối mặt thách thức lớn

Giành chiến thắng với tỷ lệ ủng hộ 50,9% trước ứng viên tự do Rafal Trzaskowski - thị trưởng Warsaw, ông Nawrocki bước vào nhiệm kỳ tổng thống trong bối cảnh Ba Lan đang phân cực mạnh mẽ giữa hai xu hướng: chính phủ trung dung ủng hộ hội nhập châu Âu do Thủ tướng Donald Tusk lãnh đạo, và khối cử tri bảo thủ mong muốn duy trì lập trường độc lập hơn với châu Âu. Dù không giữ vai trò điều hành trực tiếp, Tổng thống Nawrocki nắm trong tay quyền phủ quyết - một công cụ quyền lực từng được người tiền nhiệm Andrzej Duda sử dụng để làm chậm hoặc vô hiệu hóa nhiều đề xuất cải cách của chính phủ.

Quan hệ giữa ông Nawrocki và Thủ tướng Tusk được dự báo sẽ căng thẳng, thể hiện rõ qua những phát ngôn gay gắt trong chiến dịch tranh cử. Theo các chuyên gia, nếu đối đầu kéo dài, Ba Lan có thể rơi vào thế bế tắc lập pháp, ảnh hưởng đến khả năng ứng phó với các thách thức như khủng hoảng Ukraine, an ninh năng lượng và phục hồi kinh tế.

Tùng Lâm