El Nino 'hút cạn' nguồn nước của 68 triệu dân châu Phi

Tại cuộc họp diễn ra hôm nay (17/8) của nguyên thủ 16 quốc gia Cộng đồng Phát triển Nam Phi (SADC) tại thủ đô Harare của Zimbabwe, thư ký điều hành SADC Elias Magosi thông báo, 68 triệu người, tương đương 17% dân số khu vực, đang cần viện trợ nhân đạo khẩn cấp để sinh tồn, Reuters đưa tin.

Hạn hán khiến sản lượng ngô ở khu vực Nam Phi sụt giảm nghiêm trọng. Ảnh: GettyImages

"Hiện tượng El Nino biến mùa mưa 2024 thành giai đoạn đầy thách thức", ông Magosi nói, cho biết hầu hết khu vực Nam Phi đều đang đối mặt tình trạng hạn hán nghiêm trọng do El Nino.

El Nino là một hình thái khí hậu tư nhiên mà khi nó diễn ra, nhiệt độ bề mặt nước biển ở vùng nhiệt đới trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương ấm hơn mức trung bình, dẫn đến những thay đổi bất thường về nền nhiệt và lượng mưa trên khắp thế giới.

Tại Nam Phi, tình trạng hạn hán đã bắt đầu từ đầu năm nay, khiến mùa màng thất thu, hoạt động chăn nuôi bị ảnh hưởng và gây ra tình trạng thiếu lương thực diện rộng. Tại một số nước, mưa ít và nhiệt độ cao khiến sản lượng ngô sụt giảm tới 60% so với những năm trước đó.

Một loạt quốc gia, trong đó có Zimbabwe, Zambia và Malawi đã tuyên bố tình trạng thảm họa liên quan đến nạn đói, trong khi Lesotho và Namibia kêu gọi quốc tế viện trợ khẩn cấp.

Tổng thống Angola Joao Lourenco, người giữ chức Chủ tịch SADC, nói rằng khu vực này đã kêu gọi cộng đồng quốc tế viện trợ 5,5 tỷ USD để ứng phó hạn hán, nhưng chưa nhận được khoản quyên góp nào.

Người dân một khu vực châu Phi xếp hàng chờ lấy nước sinh hoạt do ao hồ cạn nước vì hạn hán. Ảnh: GettyImages

Theo một báo cáo mới đây của Liên hợp quốc (LHQ), châu Phi đang nóng lên nhanh hơn các khu vực khác của hành tinh và mức nhiệt độ cao kỷ lục sẽ xuất hiện ngày một thường xuyên tại "lục địa đen" do tác động của tình trạng biến đổi khí hậu.

Theo các chuyên gia, với nền nhiệt độ tăng thêm một độ C, sản lượng nông nghiệp tại các nước đang phát triển ở châu Phi sẽ giảm 3%. Dự báo của Quỹ Tiền tệ quốc tế khẳng định, vùng châu Phi cận Sahara sẽ giảm từ 5-17% sản lượng nông nghiệp từ nay đến năm 2050, mặc dù dân số đang tăng nhanh.

Có một nghịch lý là, dù chịu nhiều thiệt hại từ biến đổi khí hậu, châu Phi không phải tác nhân chính dẫn đến tình trạng nóng lên toàn cầu. Thống kê của LHQ chỉ ra rằng, châu Phi chiếm khoảng 17% dân số Trái đất, nhưng chỉ đóng góp 4% lượng khí thải nhà kính.

Tính bình quân đầu người, mỗi người dân tại châu Phi thải ra khoảng một tấn CO2 mỗi năm, thấp hơn so với con số 2,5 tấn của Nam Mỹ; 4,6 tấn của châu Á; 7,1 tấn của châu Âu; 10 tấn của Châu Đại Dương và 10,3 tấn của Bắc Mỹ. Tuy vậy, năng lực ứng phó của châu Phi với thời tiết cực đoan lại kém hơn. Lục địa châu Phi có diện tích lớn hơn Trung Quốc, Ấn Độ và Mỹ cộng lại.

Thái An