Duyệt người mua nhà ở xã hội trên dữ liệu dân cư, chặn người giàu 'ôm suất'

Chậm nhất trong tháng 4 phải có chính sách ưu đãi

Phát biểu kết luận tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội diễn ra chiều nay (6/3), đánh giá việc xây dựng nhà ở xã hội đã có kết quả, tiến bộ, chuyển biến nhất định, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thẳng thắn nhìn nhận, so với yêu cầu, mong muốn thì chưa đạt.

Theo Thủ tướng, cả nước đã có 655 dự án nhà ở xã hội được triển khai, với quy mô hơn 593.000 căn. Tuy nhiên, còn nhiều địa phương có kết quả thực hiện chậm so với kế hoạch đăng ký tại đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030".

Bên cạnh đó, việc giải ngân nguồn vốn tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội còn chậm và có khó khăn. Vẫn còn vướng mắc, khó khăn của các doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội trong tiếp cận đất đai, thủ tục đầu tư xây dựng, chỉ định thầu, tín dụng, chính sách ưu đãi…

Từ thực tế trên, để đạt được mục tiêu đề án, Thủ tướng chỉ rõ 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp với các bộ ngành, địa phương.

Trong đó, về thể chế, Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, rà soát lại thể chế, quy trình, thủ tục vướng mắc ở điểm nào, ai giải quyết, làm trong bao lâu, khi nào có kết quả, "rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm". Tại các luật, nghị định, thông tư thì cơ quan nào phải sửa và đề xuất Chính phủ, trình Quốc hội.

Nhấn mạnh phải có chính sách ưu đãi, Thủ tướng yêu cầu việc này phải trình trong tháng 3, chậm nhất trong tháng 4.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Phát triển nhà ở xã hội là một động lực phát triển kinh tế - xã hội. Ảnh VGP

Bộ Xây dựng cũng được giao rà soát lại tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức liên quan nhà ở xã hội (như chiều cao, vật liệu xây dựng…). Thủ tướng chỉ đạo cần thiết kế mẫu mã phù hợp để có thể nghiên cứu việc tiến hành sản xuất hàng loạt, sử dụng các cấu kết lắp ghép để thi công nhanh.

Cùng với đó, Bộ Xây dựng giao Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức cuộc thi thiết kế kiến trúc nhà ở xã hội, với giải thưởng từ ngân sách nhà nước, triển khai trước 30/4. Nghiên cứu giao cho các doanh nghiệp lớn triển khai, góp phần phát triển các ngành công nghiệp phục vụ nhà ở xã hội như sản xuất cấu kiện thép, bê tông…

Với các địa phương, Thủ tướng yêu cầu phải quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch nhà ở xã hội phù hợp, chậm nhất trong quý II phải xong, nếu vướng mắc thì đề xuất.

Về hạ tầng, các địa phương phải phát triển đồng bộ hạ tầng, đáp ứng yêu cầu, nếu cần thì đầu tư công. Có thể chỉ định thầu đồng bộ giữa dự án nhà ở xã hội và hạ tầng, quan trọng là phải phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

Tăng ‘KPI’ của Hà Nội, TPHCM lên 100.000 căn nhà ở xã hội

Một trong 10 nhóm vấn đề, giải pháp được Thủ tướng nêu ra là về huy động nguồn lực. Thủ tướng yêu cầu thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, trong đó Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo Bộ Tài chính, hoàn thành việc lập Quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 3/2025.

Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu phê duyệt danh sách người được mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội trên cơ sở dữ liệu dân cư tích hợp với các tiêu chuẩn, tiêu chí.

Ngân hàng Nhà nước không tính tín dụng cho vay nhà ở xã hội vào "room" tín dụng của các ngân hàng.

Thủ tướng cũng giao Văn phòng Chính phủ chủ trì, rà soát, cắt giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính trong năm 2025. “Người có nhu cầu phải chờ 5 năm, 10 năm mới có nhà ở xã hội thì không có tác dụng nhiều”, Thủ tướng nói, đồng thời nhấn mạnh yêu cầu chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

So với chỉ tiêu hiện tại của TPHCM và Hà Nội lần lượt là gần 67.000 căn, gần 45.000 căn, Thủ tướng yêu cầu mỗi địa phương phải hoàn thành 100.000 căn hộ tới năm 2030. Biểu đồ: Hồng Khanh

Về các kiến nghị tại hội nghị, Thủ tướng yêu cầu tổng hợp, báo cáo để Chính phủ đề xuất có thẩm quyền với các nội dung vượt thẩm quyền của Chính phủ, trong đó có đề xuất ban hành Nghị quyết của Chính phủ để thí điểm chỉ định thầu trong thực hiện dự án nhà ở xã hội.

Tại các địa phương, Thủ tướng yêu cầu với các dự án đã khởi công xây dựng thì phải quyết tâm hoàn thành, đưa vào sử dụng ngay trong năm 2025.

Các địa phương có nhu cầu về nhà ở xã hội lớn, đặc biệt là Hà Nội và TPHCM, nâng cao trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, gương mẫu, đi đầu trong việc thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, hoàn thành mục tiêu được giao tại đề án.

Riêng TPHCM và Hà Nội, so với chỉ tiêu hiện tại lần lượt là gần 67.000 căn, gần 45.000 căn thì mỗi địa phương phải hoàn thành 100.000 căn hộ tới năm 2030.

Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Công an vào cuộc, xử lý nghiêm các vụ việc lừa đảo, vi phạm pháp luật trong phát triển nhà ở xã hội.

Hồng Khanh