Đường hầm và chiến lược linh hoạt đang giúp Hezbollah trụ vững trước hỏa lực của Israel

Cuộc tấn công của Israel vào Hezbollah trong tuần qua, bao gồm việc nhắm vào các chỉ huy cấp cao và kích nổ các thiết bị điện tử, đã khiến nhóm chiến binh Shiite hùng mạnh này phải choáng váng.

Ngày 20/9, Israel đã giết chết chỉ huy sáng lập và lãnh đạo lực lượng Radwan tinh nhuệ của nhóm, Ibrahim Aqil. Và kể từ đầu tuần này, ngày bạo lực đẫm máu nhất của Lebanon trong nhiều thập kỷ, Bộ Y tế Lebanon cho biết hơn 560 người, trong đó có 50 trẻ em, đã thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel.

Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel, Tướng Herzi Halevi cho biết hôm 22/9 rằng cái chết của Aqil đã làm rung chuyển Hezbollah. Các cuộc không kích của Israel cũng đã phá hủy hàng nghìn tên lửa và đạn pháo của Hezbollah.

Khói bốc lên từ các tòa nhà bị hư hại ở phía nam Lebanon sau một cuộc không kích của Israel, ngày 25/9. Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, hai nguồn tin quen thuộc với các hoạt động của Hezbollah cho biết nhóm này đã nhanh chóng chỉ định người thay thế Aqil và các nhân vật cấp cao khác bị giết trong cuộc không kích hôm 20/9 ở vùng ngoại ô phía nam Beirut. Trong bài phát biểu ngày 1/8, lãnh đạo Hezbollah Sayyed Hassan Nasrallah cũng cho biết nhóm này có thể nhanh chóng lấp đầy khoảng trống bất cứ khi nào một thủ lĩnh bị giết.

Một quan chức Hezbollah cho biết vụ tấn công vào các thiết bị liên lạc đã khiến 1.500 chiến binh phải ngừng hoạt động vì bị thương, nhiều người bị mù hoặc mất tay.

Mặc dù đó là một đòn giáng mạnh, nhưng số chiến binh bị thương chỉ là một phần nhỏ sức mạnh của Hezbollah. Một báo cáo gửi Quốc hội Mỹ hôm 20/9 cho biết Hezbollah có 40.000 - 50.000 chiến binh, trong khi lãnh đạo Nasrallah cho biết nhóm này có 100.000 chiến binh.

Các nguồn tin cho biết Hezbollah cũng đã nhanh chóng đưa tên lửa vào Lebanon, dự đoán một cuộc xung đột kéo dài. Người ủng hộ và cung cấp vũ khí chính của Hezbollah là Iran. Nhóm này là phe phái mạnh nhất trong "Trục kháng chiến" của Tehran gồm các lực lượng đồng minh trên khắp Trung Đông.

Andreas Krieg, giảng viên cao cấp tại Khoa Nghiên cứu An ninh thuộc Đại học King's College London, cho biết mặc dù hoạt động của Hezbollah đã bị gián đoạn bởi các cuộc tấn công vào tuần trước, nhưng cấu trúc tổ chức mạng lưới của nhóm đã giúp nhóm trở thành một lực lượng cực kỳ kiên cường.

"Đây là đối thủ đáng gờm nhất mà Israel từng phải đối mặt trên chiến trường, không phải về số lượng hay công nghệ mà là về khả năng phục hồi", Krieg đánh giá.

Các thành viên của Quân đội Israel tại hiện trường một ngôi nhà bị hư hại sau cuộc tấn công bằng tên lửa từ Lebanon, ngày 25/9. Ảnh: Reuters

Tên lửa mạnh mẽ

Giao tranh đã leo thang trong tuần này. Ngày 24/9, Israel đã giết chết một chỉ huy cấp cao khác của Hezbollah, Ibrahim Qubaisi. Về phần mình, Hezbollah đã bắn hàng trăm quả rocket về phía Israel trong các cuộc tấn công ngày càng sâu hơn.

Ngày 25/9, Hezbollah tuyên bố đã nhắm mục tiêu vào một căn cứ tình báo của Israel gần Tel Aviv, cách biên giới hơn 100 km. Còi báo động vang lên ở Tel Aviv khi một tên lửa đất đối đất duy nhất bị hệ thống phòng không đánh chặn, theo quân đội Israel cho biết.

Hezbollah vẫn chưa nói liệu nhóm đã phóng bất kỳ tên lửa dẫn đường chính xác mạnh nhất nào của mình hay chưa, chẳng hạn như Fateh-110, một tên lửa đạn đạo do Iran sản xuất có tầm bắn 250 - 300 km. Theo một bài báo năm 2018 do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tại Washington công bố, tên lửa Fateh-110 của Hezbollah có đầu đạn nặng 450 - 500 kg.

Một quan chức an ninh cấp cao cho biết Hezbollah có thể tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa vì chuỗi chỉ huy vẫn hoạt động bình thường, mặc dù nhóm này vừa trải qua một thời gian ngắn hỗn loạn sau khi máy nhắn tin và bộ đàm phát nổ.

Kho vũ khí ngầm

Theo hai nguồn tin, một dấu hiệu cho thấy một số vũ khí của Hezbollah đang được giấu kỹ, là vào ngày 22/9, các tên lửa đã được phóng từ những khu vực ở miền nam Lebanon, nơi trước đó không lâu đã bị Israel nhắm mục tiêu

Hezbollah được cho là có một kho vũ khí ngầm. Tháng trước, nhóm đã công bố đoạn phim dường như cho thấy các chiến binh đang lái xe tải chở bệ phóng tên lửa qua các đường hầm. Các nguồn tin không nêu rõ liệu các tên lửa được bắn hôm 22/9 có được phóng từ dưới lòng đất hay không.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant cho biết cuộc tấn công hôm 23/9 đã phá hủy hàng chục nghìn tên lửa và đạn dược của Hezbollah. Các tên lửa hành trình tầm xa, tên lửa mang đầu đạn có khả năng mang 100 kg thuốc nổ, tên lửa tầm ngắn và UAV nổ đều bị tấn công.

Nhà nghiên cứu Boaz Shapira tại tổ chức nghiên cứu Alma chuyên về Hezbollah, cho biết Israel vẫn chưa nhắm vào các địa điểm chiến lược như tên lửa tầm xa và địa điểm máy bay không người lái.

Theo báo cáo của Quốc hội Mỹ, kho vũ khí của Hezbollah được cho là bao gồm khoảng 150.000 tên lửa. Krieg cho biết tên lửa đạn đạo tầm xa mạnh nhất của nhóm được cất giữ dưới lòng đất.

Quân đội Israel cho biết các cuộc không kích hôm 23/9 đã đánh trúng các địa điểm phóng tên lửa của Hezbollah ẩn dưới những ngôi nhà ở miền nam Lebanon, trong khi Hezbollah cho biết họ không đặt cơ sở hạ tầng quân sự gần dân thường.

Mạng lưới đường hầm

Hezbollah đã dành nhiều năm để xây dựng một mạng lưới đường hầm mà theo ước tính của Israel kéo dài hàng trăm km.

Kho vũ khí và đường hầm của Hezbollah đã mở rộng kể từ cuộc chiến năm 2006, đặc biệt là các hệ thống dẫn đường chính xác, thủ lĩnh Nasrallah cho biết. Các quan chức Hezbollah cho biết nhóm mới sử dụng một phần nhỏ kho vũ khí trong cuộc chiến trong năm qua.

Các quan chức Israel cho biết cơ sở hạ tầng quân sự của Hezbollah được kết nối chặt chẽ với các ngôi làng và cộng đồng ở miền nam Lebanon, với đạn dược và bệ phóng tên lửa được cất giữ trong các ngôi nhà trên khắp khu vực. Israel đã tấn công một số ngôi làng đó trong nhiều tháng để làm suy yếu khả năng của Hezbollah.

Thông tin chi tiết được xác nhận về mạng lưới đường hầm vẫn còn khan hiếm. Israel đã phải vật lộn để truy đuổi các chỉ huy Hamas và các đơn vị chiến đấu tự lực khỏi các đường hầm chạy khắp Gaza.

Carmit Valensi, nghiên cứu viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia ở Tel Aviv, cho biết: "Đây là một trong những thách thức lớn nhất của chúng tôi ở Gaza, và chắc chắn là vấn đề chúng tôi có thể giải quyết được ở Lebanon".

Tuy nhiên theo Krieg, không giống như Gaza, nơi hầu hết các đường hầm được đào thủ công vào đất cát, các đường hầm ở Lebanon được đào sâu trong đá núi. "Chúng khó tiếp cận hơn nhiều so với ở Gaza và thậm chí còn khó phá hủy hơn".

Hoài Phương (theo Reuters)