Đường bổ sung gây hại cholesterol, rủi ro đột quỵ và bệnh tim cao gấp ba lần

Các chuyên gia y tế khuyến nghị hạn chế lượng đường bổ sung dưới 10% tổng lượng calo hàng ngày.

Chế độ ăn nhiều đường bổ sung làm tăng nồng độ cholesterol xấu (LDL) và triglyceride, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các biến cố tim mạch như đau tim và đột quỵ. Ảnh: PHƯƠNG LÊ.

Cơ chế đường tác động lên cholesterol

Tiêu thụ quá mức các loại đường đơn (như Sucrose, xi-rô ngô hàm lượng fructose cao) có thể làm tăng mức cholesterol toàn phần và nguy cơ mắc bệnh tim, ngay cả khi chỉ kéo dài trong vài tuần.

Cơ chế sinh hóa:

Kích thích Sản xuất Cholesterol: Nồng độ cao của các loại đường đơn (glucose và fructose) thúc đẩy gan tăng cường sản xuất cholesterol.

Ức chế loại bỏ cholesterol: Đường còn ngăn chặn quá trình chuyển hóa và đào thải cholesterol đã có sẵn trong cơ thể.

Thống kê và cảnh báo:

Lượng đường cao làm tăng nồng độ triglyceride, cholesterol toàn phần và cholesterol LDL ("xấu"), đồng thời có thể ảnh hưởng tiêu cực đến cholesterol HDL ("tốt").

Tiêu thụ quá nhiều đường bổ sung còn làm tăng nồng độ lipoprotein tỷ trọng rất thấp (VLDL), một yếu tố nguy cơ dẫn đến hình thành các mảng bám mỡ trong động mạch.

Cảnh báo nghiêm trọng: Những người có thói quen ăn nhiều đường bổ sung có nguy cơ tử vong do bệnh tim cao gấp ba lần so với người có chế độ ăn kiêng đường hợp lý.

Tin tích cực: Việc điều chỉnh và giảm lượng đường tiêu thụ xuống mức khuyến nghị có khả năng cải thiện mức cholesterol, ngay cả khi tổng lượng calo nạp vào cơ thể không thay đổi.

Hiểu về vai trò của cholesterol và nguy cơ từ LDL

Cholesterol là một phân tử lipid thiết yếu, có chức năng duy trì tính toàn vẹn của màng tế bào và là tiền chất để tổng hợp các hormone steroid, axit mật và Vitamin D.

HDL ("tốt"): Đóng vai trò bảo vệ tim mạch bằng cách vận chuyển các phân tử chất béo dư thừa về gan để xử lý và loại bỏ.

LDL ("xấu"): Vận chuyển chất béo từ gan đến các mô và cơ quan. Nồng độ LDL tăng cao khiến chất béo tích tụ thành mảng bám, gây xơ vữa và tắc nghẽn động mạch, cản trở lưu thông máu đến tim, não và thận.

Cholesterol LDL cao là nguyên nhân hàng đầu gây ra xơ vữa động mạch (tích tụ mảng bám); Tăng huyết áp; Biến cố tim mạch như cục máu đông, đau tim, đột quỵ và đau thắt ngực.

Mức khuyến nghị về đường bổ sung

Đường bổ sung là các chất tạo ngọt, xi-rô, mật ong được đưa vào thực phẩm trong quá trình chế biến (không tính đường tự nhiên trong trái cây hoặc sữa).

Khuyến nghị về kiểm soát đường bổ sung:

Hướng dẫn chế độ ăn uống dành cho người Mỹ: Lượng đường bổ sung tối đa nên chiếm dưới 10% tổng lượng calo hàng ngày (tương đương khoảng 12 thìa cà phê đường cho chế độ ăn 2.000 calo).

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA): Khuyến nghị khắt khe hơn, không nên vượt quá 6% tổng lượng calo hàng ngày (tương đương khoảng 7 thìa cà phê đường).

Các nguồn đường bổ sung phổ biến nhất là: Đồ uống có đường (nước ngọt, nước trái cây, đồ uống thể thao), bánh kẹo, món tráng miệng, xi-rô và mứt.

Tác động tiêu cực khác đến sức khỏe

Ngoài việc làm tăng cholesterol, việc tiêu thụ dư thừa đường bổ sung còn là nhân tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý mãn tính khác như bệnh tiểu đường loại 2; Tăng huyết áp và Bệnh tim mạch; Tăng cân, béo phì và hội chứng chuyển hóa…

Đường bổ sung trong đồ uống được xem là hình thức gây hại nhất cho sức khỏe, nhưng cần kiểm soát nghiêm ngặt lượng đường trong tất cả các loại thực phẩm.

PHƯƠNG LÊ

Theo VERYWELLHEALTH