Đừng chủ quan với dấu hiệu đau nửa đầu

Chủ quan với dấu hiệu này không chỉ làm suy giảm chất lượng cuộc sống mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng hơn.

Hình minh họa/ Nguồn: internet

Đau nửa đầu là gì?

Đau nửa đầu, hay còn gọi là migraine, là một rối loạn thần kinh phức tạp đặc trưng bởi những cơn đau đầu dữ dội, thường xảy ra ở một bên đầu. Cơn đau có thể kéo dài từ 4 giờ đến 72 giờ nếu không được điều trị, với tính chất đau nhói, giật theo nhịp mạch.

Ngoài ra, nhiều bệnh nhân còn trải qua những triệu chứng đi kèm như: Buồn nôn hoặc nôn mửa; Nhạy cảm quá mức với ánh sáng (photophobia) và âm thanh (phonophobia); Thay đổi thị lực: nhìn thấy ánh sáng lóe, đốm sáng, vệt sáng zigzag hoặc mờ mắt; Chóng mặt, cảm giác choáng váng, mất thăng bằng; Rối loạn cảm giác, tê bì chân tay.

Ở một số người, trước khi cơn đau chính thức xảy ra, họ sẽ trải qua một giai đoạn được gọi là “aura”, bao gồm những rối loạn về thị giác, vận động hoặc lời nói kéo dài từ 5 đến 60 phút.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Mặc dù cơ chế chính xác gây ra đau nửa đầu vẫn còn nhiều tranh cãi, các nhà nghiên cứu đồng thuận rằng nó có liên quan đến sự bất thường trong hệ thần kinh và các mạch máu não. Những yếu tố kích hoạt phổ biến có thể kể đến:

Căng thẳng, stress kéo dài: Làm rối loạn hoạt động thần kinh và mạch máu não.

Rối loạn giấc ngủ: Ngủ quá ít, ngủ quá nhiều, hoặc thay đổi thói quen ngủ đều có thể gây khởi phát cơn đau.

Thay đổi nội tiết tố: Ở phụ nữ, đau nửa đầu thường xuất hiện trong thời kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc mãn kinh do sự biến động của hormone estrogen.

Chế độ ăn uống: Một số thực phẩm như phô mai, socola, rượu vang đỏ, caffeine, thực phẩm chứa nitrat có thể gây kích hoạt cơn đau.

Yếu tố di truyền: Khoảng 70% người bị đau nửa đầu có tiền sử gia đình mắc bệnh.

Thay đổi thời tiết: Đặc biệt là khi nhiệt độ, độ ẩm hoặc áp suất khí quyển thay đổi đột ngột.

Môi trường sống: Ánh sáng quá chói, tiếng ồn lớn hoặc mùi hương mạnh.

Tác hại của việc chủ quan với đau nửa đầu

Đau nửa đầu không chỉ là những cơn đau ngắn hạn gây khó chịu. Nếu không được điều trị và kiểm soát đúng cách, bệnh có thể tiến triển thành đau nửa đầu mạn tính, nghĩa là người bệnh bị đau đầu từ 15 ngày trở lên mỗi tháng, kéo dài trong ít nhất 3 tháng.

Hậu quả của đau nửa đầu mạn tính có thể rất nghiêm trọng:

Suy giảm chất lượng cuộc sống: Người bệnh dễ mệt mỏi, mất ngủ, giảm khả năng làm việc và học tập.

Ảnh hưởng tâm lý: Lo âu, trầm cảm, cảm giác bất lực hoặc bi quan thường xuyên.

Tăng nguy cơ biến chứng thần kinh: Một số dạng đau nửa đầu (như migraine với aura) liên quan đến nguy cơ đột quỵ thiếu máu não cao gấp đôi so với người không mắc bệnh, đặc biệt ở phụ nữ dưới 45 tuổi và có hút thuốc hoặc dùng thuốc tránh thai.

Nguy cơ lạm dụng thuốc: Sử dụng thuốc giảm đau không đúng cách dễ dẫn đến tình trạng đau đầu do lạm dụng thuốc, khiến cơn đau thêm trầm trọng và việc điều trị trở nên phức tạp hơn.

Vì vậy, việc chủ động phát hiện, chẩn đoán và kiểm soát đau nửa đầu ngay từ sớm là cực kỳ quan trọng.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Bạn không nên tự ý chẩn đoán và điều trị đau nửa đầu tại nhà. Hãy đi khám chuyên khoa thần kinh nếu:

Cơn đau đầu xuất hiện thường xuyên, mỗi tháng tái diễn nhiều lần.

Tính chất cơn đau thay đổi: đau nặng hơn, kéo dài lâu hơn, kèm theo các triệu chứng lạ như rối loạn ngôn ngữ, yếu liệt tay chân.

Dùng thuốc giảm đau thông thường nhưng không hiệu quả.

Xuất hiện những dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm: sốt cao, cứng gáy, lú lẫn, mất ý thức, co giật.

Bác sĩ sẽ tiến hành khai thác bệnh sử chi tiết, thăm khám lâm sàng và có thể chỉ định thêm các xét nghiệm hình ảnh như MRI, CT scan để loại trừ các nguyên nhân nguy hiểm khác.

Làm thế nào để kiểm soát và phòng ngừa đau nửa đầu?

Mặc dù hiện nay chưa có cách chữa khỏi hoàn toàn đau nửa đầu, nhưng việc kết hợp giữa thay đổi lối sống và điều trị y tế phù hợp có thể giúp kiểm soát hiệu quả các cơn đau, giảm tần suất và mức độ trầm trọng của bệnh.

Biện pháp lối sống:

Giữ thói quen sinh hoạt điều độ: Ngủ đủ giấc, đi ngủ và thức dậy đúng giờ.

Ăn uống lành mạnh: Hạn chế các thực phẩm dễ kích hoạt cơn đau, ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi, uống đủ nước.

Tập thể dục đều đặn: Các bộ môn nhẹ nhàng như yoga, bơi lội, đi bộ có tác dụng giảm stress rất tốt.

Quản lý căng thẳng: Thiền, kỹ thuật thở sâu, các hoạt động thư giãn sẽ giúp ổn định tâm lý.

Ghi nhật ký đau đầu: Ghi lại các cơn đau, yếu tố kích hoạt, mức độ đau để theo dõi và báo cáo cho bác sĩ.

Biện pháp y tế:

Điều trị triệu chứng: Dùng thuốc giảm đau chuyên biệt cho đau nửa đầu (như nhóm triptan) theo chỉ định.

Điều trị dự phòng: Dành cho những người có cơn đau nửa đầu thường xuyên hoặc rất nặng. Thuốc dự phòng có thể bao gồm thuốc hạ huyết áp, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống động kinh…

Điều trị mới: Một số phương pháp mới như tiêm botox, liệu pháp kháng thể đơn dòng CGRP đang mở ra hy vọng mới cho bệnh nhân đau nửa đầu nặng.

Trương Hiền