Đưa thanh long vào nhóm cây chủ lực quốc gia

Thanh long Lâm Đồng đang vươn lên trở thành cây chủ lực quốc gia

Xây dựng vùng sản xuất quy mô lớn

Từ tháng 8/2019, trái thanh long và các sản phẩm chế biến từ thanh long đã được UBND tỉnh Bình Thuận cũ (nay là UBND tỉnh Lâm Đồng) xác định là cây trồng chủ lực áp dụng các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư phát triển. Đến tháng 4/2024, tiếp tục ban hành triển khai đề án Phát triển cây thanh long đến năm 2030.

Trong đó, xây dựng vùng sản xuất hàng hóa thanh long tập trung quy mô lớn, bảo đảm an toàn dịch bệnh, thân thiện môi trường, đáp ứng tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt trong nước và quốc tế. Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng xác định đây là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, luôn được theo dõi sát sao và cập nhật diễn biến tình hình, xu thế, yêu cầu ngày càng cao của thị trường để kịp thời điều chỉnh, ban hành các chính sách chuyển đổi sản xuất và tiêu thụ thanh long phù hợp với tình hình thực tế...

Qua rà soát, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng) cho biết, toàn bộ diện tích thanh long trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã được cấp mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói xuất khẩu sang các thị trường Trung Quốc, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc, New Zealand…

Cụ thể, chi cục đã kiểm tra, giám sát 106 mã số vùng trồng 14.377 ha và 38 mã số cơ sở đóng gói; đồng thời hướng dẫn, kiểm tra hồ sơ cấp mới 25 mã số vùng trồng 1.232 ha cùng 19 mã cơ sở đóng gói.

Thống kê tổng diện tích thanh long vùng Lâm Đồng biển xanh hiện khoảng 25.900 ha, chiếm gần 40% tổng diện tích cả nước. Trong đó, kỹ thuật chong đèn kết trái trái vụ, đã nâng lên tổng diện tích thanh long thu hoạch ổn định hơn 22.000 ha, tương ứng sản lượng 520.000 tấn, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2024.

Tính chung toàn vùng thanh long Lâm Đồng đã ổn định canh tác, đạt tỷ lệ diện tích tiêu chuẩn VietGAP (45%), GlobalGAP (12%) và 300 ha tiêu chuẩn hữu cơ. Cơ cấu sản xuất giống thanh long ruột trắng (65%), thanh long ruột đỏ và tím hồng (35%). Thị trường tiêu thụ trong nước chiếm khoảng 18% sản lượng, chủ yếu qua các hệ thống phân phối Winmart, BigC, chợ đầu mối Thủ Đức, Bình Điền, Co.opmart… Giá tiêu thụ thanh long ruột trắng hơn nửa đầu năm 2025 thấp hơn thanh long ruột đỏ khoảng 12.000 đồng/kg.

Biến lợi thế trở thành thương hiệu bền vững

Ông Huỳnh Cảnh - Chủ tịch Hiệp hội Thanh Long Bình Thuận cho biết, những tháng cuối năm 2025 sẽ nhân rộng 1.000 ha thanh long GlobalGAP và hữu cơ; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu sản phẩm thanh long sấy dẻo, đông lạnh, nước ép để kéo dài thời gian bảo quản; duy trì bảo hộ chỉ dẫn địa lý, quảng bá bằng tem QR truy xuất nguồn gốc; tham gia hội chợ quốc tế tại Hồng Kông, Ấn Độ, UAE, châu Âu; tăng thị phần tại Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Trung Đông…

Tăng cường kết nối giao thương, mở rộng thị trường tiêu thụ thanh long

Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng đang thu hút đầu tư phòng kiểm định chất lượng thanh long tại khu vực 2 Lâm Đồng. Trước đó, tại khu vực 1 Lâm Đồng đã có doanh nghiệp đăng ký xây dựng Phòng Kiểm định này, tạo thuận lợi kiểm dịch, phân tích chất lượng an toàn thực phẩm của thanh long trước khi xuất khẩu.

Bên cạnh đó, sở đang phối hợp với Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đàm phán với Cơ quan Kiểm dịch động thực vật Hoa Kỳ áp dụng biện pháp gia nhiệt trái thanh long tươi khi xuất khẩu; phối hợp Viện Cây ăn quả miền Nam để phục tráng, tái canh giống thanh long ruột trắng thích ứng với biến đổi khí hậu, đạt năng suất và chất lượng cao, có khả năng chống chịu sâu bệnh, nhằm thay thế các vườn thanh long ruột trắng già cỗi, hiệu quả kinh tế thấp.

Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, chất lượng sản phẩm không ngừng nâng cao và tiềm năng thị trường ngày càng rộng mở, thanh long Lâm Đồng hoàn toàn có khả năng vươn lên thành cây chủ lực quốc gia, biến lợi thế thành thương hiệu bền vững, góp phần nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế xanh cho vùng đất Lâm Đồng hội tụ biển, rừng…

Vũ Văn .