Dư luận phản ứng khi Tổng thống Donald Trump chuẩn bị đóng cửa Bộ Giáo dục

Lời hứa tranh cử

Thông báo của Nhà Trắng cho biết sắc lệnh hành pháp sẽ chỉ đạo Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon “thực hiện mọi bước cần thiết để tạo điều kiện đóng cửa Bộ Giáo dục và trả lại quyền giáo dục cho các tiểu bang, đồng thời tiếp tục đảm bảo cung cấp hiệu quả và không bị gián đoạn các dịch vụ, chương trình và phúc lợi mà người dân Mỹ tin tưởng”.

Người phản đối biểu tình trước trụ sở Bộ Giáo dục Hoa Kỳ. Ảnh: AP

Chính quyền Tổng thống Trump đã cắt giảm cơ quan này với nhân sự đã bị giảm một nửa; đồng thời cắt giảm sâu đối với Văn phòng Dân quyền và Viện Khoa học Giáo dục, nơi thu thập dữ liệu về tiến trình học thuật của quốc gia.

Nhà Trắng chưa nêu rõ chính thức liệu chức năng của Bộ Giáo dục có thể được chuyển giao cho các bộ khác hay là sẽ bị loại bỏ hoàn toàn. Tại phiên điều trần phê chuẩn chức Bộ trưởng ở Thượng viện hồi đầu năm, Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahnon cho biết bà sẽ bảo toàn các sáng kiến cốt lõi, bao gồm trợ cấp theo Đạo luật I cho các trường thu nhập thấp và trợ cấp Pell cho sinh viên đại học thu nhập thấp. Bà cho biết mục tiêu của chính quyền sẽ là "một Bộ Giáo dục hoạt động tốt hơn".

Vai trò của Bộ Giáo dục

Hiện tại, phần lớn công việc của Bộ xoay quanh việc quản lý tiền bạc, bao gồm các khoản tín dụng quan trọng cho sinh viên và một loạt các chương trình hỗ trợ cho các trường cao đẳng, trường học, từ bữa ăn trong trường đến hỗ trợ cho học sinh vô gia cư. Cơ quan này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát việc thực thi quyền công dân. Cơ quan này cung cấp hàng tỷ USD mỗi năm cho các trường học và giám sát 1,6 nghìn tỷ USD tín dụng liên bang cho sinh viên.

Nguồn tài trợ của liên bang chiếm một phần tương đối nhỏ trong ngân sách trường công, khoảng 14%. Khoản tiền này thường hỗ trợ các chương trình bổ sung cho học sinh khó khăn, chẳng hạn như chương trình McKinney-Vento dành cho học sinh vô gia cư hoặc Chương trình I dành cho các trường thu nhập thấp.

Các trường cao đẳng và đại học phụ thuộc nhiều hơn vào tiền từ Washington thông qua các khoản tài trợ nghiên cứu cùng với viện trợ tài chính liên bang giúp sinh viên trang trải học phí.

Đảng Cộng hòa đã nói về việc đóng cửa Bộ Giáo dục trong nhiều thập kỷ, nói rằng điều này lãng phí tiền của người nộp thuế và đẩy chính quyền liên bang vào các quyết định mà lẽ ra phải thuộc về các tiểu bang và trường học. Ý tưởng này đã trở nên phổ biến gần đây khi các nhóm phụ huynh bảo thủ đòi hỏi nhiều thẩm quyền hơn đối với việc học của con em họ.

Trong cương lĩnh tranh cử của mình, ông Donald Trump hứa sẽ đóng cửa Bộ Giáo dục “và trả nó về các tiểu bang, nơi nó thuộc về”. Ông đã mô tả bộ này là ổ chứa “những kẻ cấp tiến, cuồng tín” những kẻ mở rộng phạm vi hoạt động của mình thông qua hướng dẫn và quy định.

Đồng thời, ông Trump đã dựa vào Bộ Giáo dục để thúc đẩy các yếu tố trong chương trình nghị sự của mình. Ông đã sử dụng quyền điều tra của Văn phòng Dân quyền và mối đe dọa cắt nguồn tài trợ giáo dục liên bang để trừng phạt các trường học và cao đẳng vi phạm lệnh của ông về việc cấm vận động viên chuyển giới tham gia thể thao dành cho phụ nữ, hoạt động biểu tình ủng hộ Palestine và các chương trình đa dạng khác.

Phản ứng của dư luận

Những người ủng hộ trường công cho biết việc xóa bỏ bộ phận này sẽ khiến trẻ em tụt hậu trong hệ thống giáo dục của Mỹ vốn về cơ bản là bất bình đẳng .

“Điều này không phải là sửa chữa hệ thống giáo dục mà chỉ khiến hàng triệu trẻ em không bao giờ có được cơ hội công bằng. Chúng tôi sẽ không để điều đó xảy ra mà không đấu tranh”, Liên đoàn Phụ huynh Quốc gia cho biết trong một tuyên bố.

Lâu nay, Tổng thống Donald Trump luôn chỉ trích việc duy trì Bộ Giáo dục là lãng phí và cơ quan này “bị ô nhiễm” bởi hệ tư tưởng tự do. Tuy nhiên, việc hoàn tất việc giải thể Bộ Giáo dục có thể sẽ phức tạp hơn bởi điều này đòi hỏi phải có sự đồng ý của Quốc hội, cơ quan đã thành lập Bộ này theo một đạo luật thành lập vào năm 1979.

Ngay cả một số đồng minh của Tổng thống cũng đặt câu hỏi về quyền đóng cửa cơ quan này mà không có sự đồng ý của Quốc hội. Vào năm 2023, Hạ viện đã xem xét một sửa đổi để đóng cửa cơ quan này nhưng 60 đảng viên Cộng hòa đã đoàn kết với các đảng viên Dân chủ để phản đối quyết định này.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, cựu Bộ trưởng Giáo dục Betsy DeVos đã tìm cách cắt giảm đáng kể ngân sách của Bộ và yêu cầu Quốc hội gộp tất cả tiền tài trợ K-12 thành các khoản tài trợ theo khối giúp các tiểu bang linh hoạt hơn trong cách chi tiêu tiền liên bang. Đề xuất này đã bị bác bỏ, với sự phản đối từ chính một số đảng viên Cộng hòa.