Du lịch 'số lùi': 6 cách khám phá không cần internet

Ngày nay, phần lớn du khách tìm đến các danh sách “Top điểm đến” trên mạng hay video gợi ý từ TikTok để lên kế hoạch du lịch. Dù tiện lợi, cách này lại vô tình tước đi điều cốt lõi của trải nghiệm du lịch: cảm giác khám phá – thứ từng khiến các bài ký sự du lịch thời chưa có internet trở nên đầy mê hoặc.

Dưới đây là 6 cách giúp bạn du lịch như những phóng viên xưa: không dùng công nghệ, chỉ dựa vào trực giác và sự tò mò. Hãy thử bỏ điện thoại xuống và để hành trình dẫn lối cho bạn.

1. Bỏ lịch trình, đi theo trực giác

Trước thời đại smartphone, các nhà báo du lịch như Freya Stark hay Bruce Chatwin đi theo… may rủi. Họ không có TripAdvisor hay Google Maps mà chỉ dựa vào lời người dân bản địa và cảm nhận cá nhân để định hướng chuyến đi.

Bruce Chatwin từng băng qua Patagonia chỉ vì những cuộc trò chuyện tình cờ gợi ý điểm đến tiếp theo.

Bạn cũng có thể thử: cứ đi bộ không mục đích, để đôi chân dẫn lối đến quán cà phê ven đường, công viên yên tĩnh hay khu chợ sôi động. Nếu vẫn bối rối, hãy dừng lại hỏi người dân xung quanh: “Bạn thích gì nhất ở nơi này?” – câu trả lời đôi khi đưa bạn đến những nơi chẳng bao giờ xuất hiện trên mạng.

2. Dùng bản đồ giấy và sách hướng dẫn

Trước GPS, bản đồ không chỉ là công cụ, mà còn là một phần của cuộc phiêu lưu. Các cây bút như Jan Morris hay Paul Theroux (cha của nhà làm phim tài liệu Louis Theroux) từng mô tả việc mở bản đồ và tương tác với cảnh vật là trải nghiệm không thể thay thế.

Hãy thử mua bản đồ địa phương tại nhà sách hoặc trung tâm du lịch. Ngồi ở quán cà phê, đánh dấu nơi bạn đã đến và khoanh tròn những khu vực muốn khám phá.

Sách hướng dẫn thời kỳ đầu như The Rough Guide hay Lonely Planet không liệt kê điểm đến phổ biến mà tập trung vào trải nghiệm văn hóa thực thụ: truyền thống, lịch sử, ngôn ngữ, phong tục địa phương. Mang theo sách giấy có thể trông “cổ lỗ sĩ”, nhưng lại đưa bạn trở về thời du lịch là hành trình lật từng trang sách, chứ không phải cuộn màn hình.

3. Trò chuyện với người địa phương

Trước thời smartphone, tài nguyên quý giá nhất chính là… con người. Nhà văn Patrick Leigh Fermor từng đi bộ xuyên châu Âu, chỉ dựa vào những cuộc gặp gỡ để hiểu thêm về phong tục, lịch sử và các “viên ngọc ẩn”.

Hãy làm như vậy: ghé một quán bar địa phương, khu chợ truyền thống, sự kiện cộng đồng, hoặc đăng ký lớp nấu ăn/luyện tiếng bản xứ. Nói chuyện với người pha chế, tiểu thương, người bán rong – những câu chuyện đời thường sẽ mở ra những góc nhìn bạn không thể tìm thấy qua thuật toán.

4. Trải nghiệm du lịch chậm

Phóng viên xưa không chạy đua với thời gian. Họ dành nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng để khám phá một vùng đất. Nhà văn Rebecca West từng lang thang khắp Balkan trong nhiều tháng để viết Black Lamb and Grey Falcon (1941), và nhờ đó hiểu sâu sắc về nơi bà đặt chân đến.

Bạn cũng có thể đi chậm lại: ở lâu hơn tại một thị trấn nhỏ hay khu phố yên tĩnh. Dạo bộ, quan sát nhịp sống, và để thời gian giúp bạn “gỡ từng lớp” của điểm đến.

5. Đọc văn học du ký

Tác phẩm của những cây bút như Robert Byron (về kiến trúc và văn hóa Ba Tư) hay Isabella Bird (về Nhật Bản thế kỷ 19) là minh chứng cho cách người xưa cảm nhận thế giới.

Trước khi lên đường, hãy đọc tác phẩm của các tác giả địa phương – họ thường kể về quê hương bằng góc nhìn sâu sắc, nhiều tầng lớp hơn bất kỳ danh sách “Top 10 điểm check-in” nào.

6. Tìm hiểu lịch sử địa phương

Các nhà văn như Colin Thubron luôn lồng ghép bối cảnh lịch sử – văn hóa để tăng chiều sâu cho câu chuyện du lịch.

Dù chỉ là dạo quanh bảo tàng địa phương, đọc bảng chú thích trên phố hay tìm hiểu về một di tích, việc hiểu quá khứ của nơi bạn đến sẽ khiến chuyến đi trở nên ý nghĩa hơn rất nhiều.

Hàn Mai