Khai mạc trưng bày 'Không gian văn hóa sen và Kiều'

Khách tham quan “Không gian văn hóa sen và Kiều”.

Trong suốt chiều dài lịch sử, rất nhiều bậc văn nhân tao nhã đã mượn hình ảnh hoa sen để thể hiện tâm tư, khí chất của mình qua các tác phẩm thơ văn thuộc nhiều thể loại khác nhau. Trong số những gương mặt tiêu biểu nhất phải kể đến đại thi hào Nguyễn Du (1766-1820), tác giả của kiệt tác văn học được thể hiện bằng 3.254 câu thơ lục bát bằng chữ Nôm.

Lối kể chuyện bằng thơ đã được Nguyễn Du vận dụng một cách tài tình khiến cho nhiều thế hệ người đọc dễ thuộc, dễ nhớ, với vô vàn hình ảnh ẩn dụ cho thấy sức biểu đạt vô cùng to lớn của thể thơ lục bát mang đậm bản sắc Việt Nam. Và hoa sen chính là một trong những hình ảnh ẩn dụ được đại thi hào sử dụng khá thường xuyên trong tác phẩm kinh điển của mình.

Trưng bày “Không gian văn hóa sen và Kiều” được tổ chức từ ngày 09/06 đến ngày 15/06/2025 do Trung tâm hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu-Quốc Tử Giám phối hợp với Quỹ hỗ trợ Bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam và Công ty Senhouse Việt Nam tổ chức.

Nội dung trưng bày giới thiệu 32 tác phẩm thư pháp mà phần lớn trong đó thể hiện những vần thơ đặc sắc trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, đặc biệt là những câu thơ trực tiếp đề cập hoặc gợi lên hình ảnh hoa sen với giá trị ẩn dụ tinh tế.

Các phẩm thư pháp có sự kết hợp hình ảnh sen và câu thơ trong "Truyện Kiều" của Nguyễn Du.

Không gian trưng bày cũng giới thiệu bức chân dung Đại thi hào Nguyễn Du được chế tác từ lá sen khô đặt trong một bố cục giúp người xem hình dung về không gian thư phòng của một bậc nho gia, khiêm nhường mà thanh cao.

Bên cạnh đó, khách tham quan cũng được chiêm ngưỡng một số tác phẩm thủ công mỹ nghệ đặc sắc gắn với hình tượng hoa sen như một minh chứng sống động cho “văn hóa sen” đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Việt.

Khách tham quan chụp ảnh trước bức chân dung đại thi hào Nguyễn Du được chế tác từ lá sen khô.

Có mặt tại sự kiện, Giáo sư Lê Văn Lan bày tỏ: Đây là một triển lãm rất đặc biệt. Lần đầu tiên có sự kết hợp giữa hai thực thể vốn đã rất nổi tiếng nhưng tồn tại độc lập là hoa sen và Truyện Kiều. Sự kết hợp hai thực thể này với nhau mang đến một cảm nhận khác biệt, vừa tao nhã, vừa hài hòa thể hiện được giá trị nghệ thuật, lịch sử và văn hóa.

Đặc biệt tại lễ khai mạc có phần trình diễn bộ sưu tập áo dài "Sắc sen Hà Thành" của nhà thiết kế Lan Hương. Bộ sưu tập có các thiết kế đại diện cho bốn mùa xuân, hạ, thu, đông, tương ứng với các giai đoạn trong cuộc đời nàng Kiều.

Nhà thiết kế Lan Hương cho biết: Những bộ áo dài là câu chuyện kể về cuộc đời nàng Kiều trong những áng thơ của đại thi hào Nguyễn Du. Đó chính là sự kết hợp của sen, của lụa Việt, của những áng thơ đã đi sâu vào trong tâm trí của người dân Việt Nam. Qua bộ sưu tập này, tôi kỳ vọng sẽ lan tỏa tình yêu thiên nhiên, yêu vạn vật, tôn vinh vẻ đẹp của hoa sen, của phụ nữ nói chung và nàng Kiều trong thơ Nguyễn Du nói riêng.

Một số bộ sưu tập áo dài của nhà thiết kế Lan Hương:

VƯƠNG DIỆM