Dự kiến từ tháng 6/2025 thí điểm vận hành sàn giao dịch tín chỉ các-bon trong nước

Vừa qua Chương trình Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á (ETP) đã phối hợp với Cục Biến đổi khí hậu - Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức cuộc họp tổng kết các hỗ trợ kỹ thuật: “Đào tạo và mô phỏng Hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải (ETS) tại Việt Nam”.

Liên quan đến chính sách quản lý và phát triển thị trường, tín chỉ các-bon tại Việt Nam, chia sẻ tại sự kiện ông Nguyễn Tuấn Quang - Phó cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án thành lập và phát triển thị trường các-bon tại Việt Nam; đồng thời giao trách nhiệm và yêu cầu các Bộ và cơ quan liên quan thành lập, phát triển thị trường các-bon phù hợp với pháp luật và điều kiện thực tiễn, định hướng phát triển quốc gia, cam kết quốc tế về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính.

Ông Nguyễn Tuấn Quang - Phó cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu phát biểu tại sự kiện. Ảnh: TN

Theo đó, thị trường các-bon trong nước được định hướng theo mô hình tập trung, hoạt động theo nguyên tắc thị trường dưới sự quản lý, giám sát chặt chẽ của Nhà nước, đảm bảo nguyên tắc công khai, minh bạch, an toàn, hiệu quả, phù hợp với điều kiện quốc gia và thông lệ quốc tế, đảm bảo lợi ích quốc gia, hài hòa lợi ích của các chủ thể trên thị trường.

Tại sự kiện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết đang phối hợp với Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (Bộ Tài chính) được giao cung ứng dịch vụ xây dựng cơ sở hạ tầng thí điểm vận hành sàn giao dịch tín chỉ các-bon trong nước dự kiến từ tháng 6/2025; năm 2029 chính thức vận hành, đồng thời sau năm 2030, mở rộng đối tượng tham gia thị trường các-bon trong nước và kết nối thị trường các-bon trong nước với thị trường các-bon khu vực và thế giới.

Chia sẻ các thông tin về kết quả thực hiện các hỗ trợ kỹ thuật về “Đào tạo và mô phỏng Hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải (ETS) tại Việt Nam”, bà Đặng Hồng Hạnh - Trưởng nhóm chuyên gia về chính sách biến đổi khí hậu, cho biết, ETS tại Việt Nam là một trong các hoạt động hỗ trợ của Chương trình Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á cho Cục Biến đổi khí hậu - Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nhằm thúc đẩy phát triển thị trường các-bon tại Việt Nam thông qua hỗ trợ thiết lập thị trường các-bon trong nước và sàn giao dịch các-bon, góp phần thực hiện các cam kết giảm phát thải khí nhà kính của Việt Nam theo Thỏa thuận Paris.

Theo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam cập nhật lên Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu ( UNFCCC) năm 2022, Việt Nam đã đặt mục tiêu giảm 15,8% lượng phát thải khí nhà kính vào năm 2030 bằng nguồn lực trong nước và giảm 43,5% với sự hỗ trợ của quốc tế so với kịch bản phát triển thông thường (BAU). Kinh nghiệm quốc tế cho thấy việc xây dựng một ETS hiệu quả đóng vai trò then chốt trong việc đạt được mục tiêu giảm lượng phát thải khí nhà kính với chi phí hiệu quả.

Các nghiên cứu từ Ngân hàng Thế giới cho thấy áp dụng các công cụ định giá các-bon như ETS, thuế các-bon và cơ chế tín chỉ các-bon có thể giúp giảm 30% chi phí giảm phát thải để đạt mục tiêu NDC. Ảnh minh họa.

Các nghiên cứu từ Ngân hàng Thế giới chỉ ra rằng áp dụng các công cụ định giá các-bon như ETS, thuế các-bon và cơ chế tín chỉ các-bon có thể giúp giảm 30% chi phí giảm phát thải để đạt mục tiêu NDC. Bằng cách áp hạn mức về tổng lượng phát thải và cho phép các doanh nghiệp mua bán hạn ngạch phát thải, ETS tạo ra các động lực kinh tế giúp các doanh nghiệp tìm biện pháp giảm lượng phát thải khí nhà kính của họ một cách hiệu quả và tối ưu chi phí.

Trong khuôn khổ hỗ trợ kỹ thuật này, 6 khóa đào tạo chuyên sâu về ETS và thị trường các-bon, cung cấp kiến thức lý thuyết chuyên sâu về ETS, thị trường các-bon và các chính sách quốc gia, kết hợp sử dụng công cụ mô phỏng thị trường các-bon để giúp người tham gia có cơ hội thực hành, từ đó hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của thị trường. Đồng thời dựa trên các tham vấn tại các khóa đào tạo cùng kết quả mô phỏng thị trường, hỗ trợ kỹ thuật sẽ xây dựng và đưa ra đề xuất các khuyến nghị về chính sách cho việc thiết kế và vận hành ETS

Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác nhận tín chỉ các-bon qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến

Như vậy, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ xác nhận tín chỉ các-bon, hạn ngạch phát thải khí nhà kính được giao dịch trên sàn, bao gồm: Lượng tín chỉ các-bon thu được từ chương trình, dự án theo cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ các-bon trong nước và quốc tế phù hợp với quy định của pháp luật và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên;

Hạn ngạch phát thải khí nhà kính được phân bổ quy định tại khoản 2 Điều 12 Nghị định 06/2022/NĐ-CP.

Trình tự xác nhận tín chỉ các bon được giao dịch trên sàn giao dịch của thị trường các bon trong nước như sau: Bước 1: Tổ chức, cá nhân có nhu cầu xác nhận tín chỉ các-bon, hạn ngạch phát thải khí nhà kính được giao dịch nộp đơn theo Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định 06/2022/NĐ-CP về Bộ Nông nghiệp và Môi trường qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến để được xác nhận; Bước 2: Trong thời hạn 15 ngày làm việc, Bộ Nông nghiệp Môi trường tổ chức xác minh, cấp giấy xác nhận và gửi thông báo cho tổ chức, cá nhân; trong trường hợp không cấp giấy xác nhận thì phải nêu rõ lý do.

Bích Hồng