Dự đoán tương lai việc làm giai đoạn 2025-2030

Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) 2025 Nội dung WEF xoay quanh 5 chủ đề chính: Tái tư duy tăng trưởng, ngành công nghiệp trong kỷ nguyên trí tuệ, đầu tư vào con người, bảo vệ hành tinh và tái thiết lại niềm tin.

1. Kinh tế thế giới 2025-2030: AI khiến tăng cơ hội việc làm và suy giảm việc làm cùng lúc

Báo cáo của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) đặt ra vấn đề nóng bỏng liên quan đến AI: Liệu AI có lấy mất việc làm của chúng ta không? Câu trả lời là có khả năng, nhưng cũng sẽ tạo ra công việc mới. Theo WEF, đến năm 2030 sẽ có thêm 78 triệu việc làm, bao gồm 170 triệu việc làm mới (tăng 14%) và 92 triệu việc làm bị mất (giảm 8%).

Các công việc phát triển nhanh nhất tập trung vào AI, Fintech và Kỹ sư, trong khi ngành kỹ sư năng lượng tái tạo cũng đang phát triển. Nền kinh tế chăm sóc cũng mở ra nhiều cơ hội.

2. Kỹ năng mới nào sẽ không bị lỗi thời trước sự phát triển của AI?

Đến năm 2030, khoảng 39% kỹ năng hiện tại sẽ không còn phù hợp hoặc sẽ thay đổi hoàn toàn. Điều này không bất ngờ vì đã được nhiều chuyên gia dự đoán trước đó.

Các kỹ năng phát triển nhanh nhất bao gồm: AI, dữ liệu lớn, mạng và an ninh mạng. Đáng chú ý, báo cáo của WEF cũng đề cập đến các kỹ năng mềm như khả năng phục hồi, sáng tạo và linh hoạt, trong đó học tập suốt đời được xem là quan trọng. Ngoài ra, 70% nhà tuyển dụng cho rằng kỹ năng phân tích là thiết yếu nhất.

3. Nâng cao và đào tạo lại lực lượng lao động

Báo cáo cho biết đến năm 2030, 59% lực lượng lao động toàn cầu sẽ cần được đào tạo. Trong số này, 29% sẽ được nâng cao kỹ năng trong vai trò hiện tại của họ, 19% sẽ chuyển sang vai trò mới với đào tạo bổ sung và 11% sẽ có nguy cơ thất nghiệp nếu không được đào tạo. Báo cáo cũng nhấn mạnh rằng 85% người sử dụng lao động có kế hoạch ưu tiên nâng cao kỹ năng, trong khi 70% đặt mục tiêu tuyển dụng nhân tài có kỹ năng mới.

4. Chiến lược sử dụng nhân tài và lực lượng lao động có nhiều thay đổi

Donald J Trump có bài phát biểu đặc biệt tại Davos chỉ ba ngày sau khi nhậm chức tổng thống thứ 47 của Hoa Kỳ. Hình ảnh: WEF

64% người sử dụng lao động sẽ ưu tiên sức khỏe và phúc lợi để chiêu mộ được nhân tài mới. Báo cáo đề cập rằng các sáng kiến về đa dạng, bình đẳng và hòa nhập đã tăng lên 83% trên toàn cầu. Tuy nhiên, với sự trở lại Nhà Trắng của Tổng thống Donald Trump, ông đang hủy bỏ một số chương trình này, làm dấy lên câu hỏi về việc liệu các quốc gia và tập đoàn khác có làm theo hay không?!

Việc điều chỉnh mức lương với trọng tâm là năng suất và giữ chân nhân tài sẽ là chìa khóa, với 52% người sử dụng lao động có kế hoạch phân bổ nhiều doanh thu hơn cho tiền lương vào năm 2030.

Giao tiếp - có lẽ là kỹ năng quan trọng nhất mà bạn có thể học khi chúng ta tiến tới tương lai.

Giao tiếp rõ ràng là cách chúng ta tương tác với các công cụ như OpenAI và các nền tảng khác.

Khi AI trở nên dễ tiếp cận, thị trường sẽ trở nên sôi động, giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp thuận lợi hơn và mọi người dễ dàng trở thành "chuyên gia".

Chúng ta sử dụng AI để sáng tạo, nhưng những sáng tạo đó cần phục vụ con người.

Hiện nay, một số doanh nghiệp lạm dụng AI, dẫn đến công việc trở nên cẩu thả và thiếu sự quan tâm tới khách hàng.

Để tối ưu hóa AI, bạn không cần phải nắm vững các thủ thuật mới hay có quyền truy cập vào bí quyết đặc biệt. Kỹ năng mềm là yếu tố then chốt tạo ra giá trị và giúp bạn có được vị thế tốt nhất. Bao gồm: Giao tiếp rõ ràng, trí tưởng tượng, sự sáng tạo, nhận dạng mẫu do AI tạo ra, có tư duy phản biện. Và cuối cùng là, hãy kiên nhẫn. AI sẽ vẫn AI bất kể nó tốt đến mức nào, vì vậy bạn phải kiên nhẫn và tinh chỉnh lời nhắc của mình để có được kết quả mong muốn.

Nếu chỉ sở hữu quyền truy cập vào OpenAI không có nghĩa là bạn sẽ ngừng học hỏi hay ngừng làm việc chăm chỉ. AI có thể nâng cao kỹ năng của bạn nhưng không thể biến xấu thành tốt. Nếu bạn phát triển kỹ năng mềm, hoàn thiện nghề nghiệp và tận dụng AI, bạn sẽ trở nên không thể thay thế.

Minh Phú