Dự báo thời tiết 2025: Bắc Bộ đầu năm rét hại, Nam Bộ nhiều ngày mưa trái mùa
Năm 2025, miền Nam có thể mưa trái mùa cục bộ trong những tháng mùa khô, miền Bắc đề phòng các đợt rét đậm rét hại diện rộng 3 tháng đầu năm, khả năng có băng giá.
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra các nhận định ban đầu về thời tiết năm 2025 và tình hình nắng nóng gay gắt trong mùa hè năm nay cũng như diễn biến mưa trái mùa ở miền Nam.
Theo cơ quan khí tượng, hiện tượng ENSO có thể trở lại trạng thái trung tính với xác suất 55-65% trong các tháng 3, 4, 5 và nhiều khả năng sẽ duy trì trạng thái trung tính trong những tháng còn lại của năm 2025.
"Hiện tượng ENSO ở trong điều kiện La Nina khả năng tồn tại trong thời gian ngắn, có thể chỉ trong vài tháng đầu năm 2025, chưa đủ dài để đạt chỉ tiêu về thời gian duy trì xác định một chu kỳ La Nina, sau đó khả năng cao sẽ dần trở lại trạng thái trung tính", cơ quan khí tượng nhận định.
Với diễn biến như vậy, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia lưu ý một số điểm nổi bật về thời tiết năm 2025. Theo đó, trong điều kiện La Nina, ở khu vực Thái Bình Dương gió tín phong sẽ mạnh hơn trung bình, hoạt động đối lưu sẽ suy giảm ở khu vực gần Trung tâm Thái Bình Dương và gia tăng trên phần phía Tây Thái Bình Dương.
Điều này khiến khu vực Đông Nam Á, đặc biệt khu vực Indonesia, trong đó gồm cả phía Nam của Việt Nam, mưa có xu hướng cao hơn trung bình trong những tháng đầu năm 2025. Khả năng khu vực Nam Bộ xuất hiện mưa trái mùa cục bộ trong những tháng mùa khô.
Năm nay, số đợt mưa lớn diện rộng xảy ra trên toàn quốc ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm (khoảng 20 đợt), khả năng bắt đầu từ tháng 6 ở Bắc Bộ, sau đó chuyển dần về phía Nam và kết thúc vào khoảng tháng 12 ở các tỉnh Trung Bộ.
Mùa bão trên Biển Đông có thể xuất hiện tương đương trung bình nhiều năm (khoảng tháng 6), số lượng bão hoặc áp thấp nhiệt đới trên khu vực biển này và ảnh hưởng đến đất liền khả năng xấp xỉ trung bình nhiều năm (khoảng 11-13 cơn trên Biển Đông, ảnh hưởng đến đất liền khoảng 5-6 cơn).
Cũng trong năm 2025, nắng nóng dự báo xuất hiện tương đương trung bình nhiều năm.
"Nắng nóng có thể bắt đầu xuất hiện tại Nam Bộ và Tây Nguyên vào khoảng nửa đầu tháng 3; khu Tây Bắc Bắc Bộ, vùng núi phía Tây Bắc Trung Bộ vào khoảng tháng 4 và Đông Bắc Bộ, ven biển Trung Bộ từ khoảng tháng 5 trở đi", trung tâm khí tượng nhận định.
Trong bản tin dự báo thời tiết toàn quốc từ tháng 2-7, cơ quan khí tượng cho biết, tháng 2 đến tháng 4, nắng nóng khả năng xuất hiện xấp xỉ trung bình nhiều năm tại Nam Bộ (tập trung ở miền Đông), khu Tây Bắc Bắc Bộ và Trung Bộ. Cường độ nắng nóng có thể ít gay gắt hơn so với năm 2024.
Ba tháng này, nhiệt độ trung bình phổ biến ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm, trong đó, tháng 4 Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ cao hơn 0,5-1°C.
Nắng nóng tiếp tục xảy ra ở Nam Bộ và Tây Nguyên trong tháng 5 (giảm dần từ nửa cuối tháng 5) và khả năng chấm dứt trong tháng 6. Từ tháng 5-7, ở Bắc Bộ, nắng nóng lan dần sang phía Đông, khu vực Trung Bộ nắng nóng được nhận định duy trì nhiều ngày trong thời kỳ này. Đề phòng xảy ra nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt tại các tỉnh Bắc Bộ, Trung Bộ.
Trong 3 tháng này, nhiệt độ trung bình trên cả nước phổ biến xấp xỉ trung bình nhiều năm, trong đó, Bắc Bộ có thể cao hơn 0,5-1°C trong tháng 7.
Ngoài ra, theo cơ quan khí tượng, có thể xảy ra rét đậm, rét hại trong giai đoạn từ tháng 1-3. Vùng núi phía Bắc cần đề phòng xuất hiện các đợt không khí lạnh cường độ mạnh gây rét đậm, rét hại diện rộng, băng giá, sương muối.
Nhận định tình hình triều cường ở ven biển Đông Nam Bộ, cơ quan khí tượng cho biết, ven biển phía Đông Nam Bộ có 6 đợt triều cường cao, vào các ngày 1-6/3, 28/3-3/4, 27/4-3/5, 7-13/10, 4-10/11 và 4-10/12. Trong đó, đợt triều ngày 4-10/11 và 4-10/12, mực nước trạm Vũng Tàu có thể đạt trên 4,3m.
Mùa khô đầu năm 2025, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long ở mức cao hơn trung bình nhiều năm. Từ tháng 2-4, xâm nhập mặn tăng cao gây ảnh hưởng đến dân sinh, nông nghiệp tại các địa phương.
"Tuy nhiên, tình trạng xâm nhập mặn không nghiêm trọng như mùa khô năm 2015-2016 và 2019-2020. Từ tháng 3-7/2025, tình hình khô hạn thiếu nước cục bộ ngoài vùng cấp nước của các công trình thủy lợi có thể xảy ra tại các tỉnh Phú Yên đến Bình Thuận, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk", Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia thông tin.
“La Nina” (hay còn gọi là bé Hài Đồng nữ) là hiện tượng lớp nước biển bề mặt ở khu vực nói trên lạnh đi dị thường, xảy ra với chu kỳ tương tự hoặc thưa hơn El Nino.
Để thể hiện sự ngược nhau giữa hai hiện tượng này có khi người ta dùng khái niệm Anti-El Nino (đối El Nino). Hiện tượng La Nina có thể xuất hiện ngay khi hiện tượng El Nino suy yếu, nhưng có khi không phải như vậy.
ENSO là chữ viết tắt của các từ ghép El Nino Southern Oscillation (El Nino - Dao động Nam) để chỉ cả hai hiện tượng El Nino và La Nina và có liên quan với dao động của khí áp giữa 2 bờ phía Đông Thái Bình Dương với phía Tây Thái Bình Dương - Đông Ấn Độ Dương (được gọi là Dao động Nam) để phân biệt với dao động khí áp ở Bắc Đại Tây Dương).