Dự án TOD Hàng Xanh: Bước ngoặt hạ tầng 8,5 tỷ USD
Dự án chỉnh trang đô thị TOD Hàng Xanh với tổng mức đầu tư 8,5 tỷ USD được kỳ vọng sẽ giải quyết các bài toán về kẹt xe, ngập nước,.. của khu vực.
Tổng vốn đầu tư 8,5 tỷ USD
Công ty CP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh (CII) vừa có văn bản gửi UBND TP. Hồ Chí Minh, Sở Giao thông Công chánh báo cáo tình hình thực hiện dự án TOD chỉnh trang đô thị tại khu vực Hàng Xanh, quận Bình Thạnh (Dự án TOD Hàng Xanh). Với tổng mức đầu tư lên tới 8,5 tỷ USD, dự án này được kỳ vọng sẽ giúp cải thiện tình trạng ùn tắc giao thông, đồng thời nâng cấp chất lượng sống của người dân.

Ngã tư Hàng Xanh là khu vực trọng điểm giao thông của TP. Hồ Chí Minh
Qua khảo sát thu thập số liệu sơ bộ, CII ước tính có khoảng 4.134 căn hộ với hơn 15.100 cư dân sẽ bị ảnh hưởng. Tổng diện tích dự án khoảng 51,4 ha, trong đó đất thổ cư chiếm hơn 282.000 m², đất xây dựng cơ bản khoảng 80.000 m², còn lại là đất dành cho giao thông, cây xanh và kênh rạch. Về vật kiến trúc, số lượng và diện tích các cơ sở tôn giáo, trụ sở cơ quan nhà nước, cơ quan y tế, giáo dục, các chung cư... cũng đã được rà soát, thống kê.
Dự án TOD Hàng Xanh nhằm mục tiêu chỉnh trang đô thị, tái định cư tại chỗ cho người dân, nâng cấp hạ tầng và giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông tại các khu vực trọng điểm như ngã tư Hàng Xanh, ngã năm Đài Liệt sĩ và cầu Bình Triệu. Bên cạnh đó, dự án sẽ ứng dụng công nghệ giao thông thông minh nhằm tối ưu hóa việc di chuyển và giảm thiểu tác động đến môi trường. Phương tiện vận chuyển không người lái sẽ được triển khai để kết nối với hệ thống giao thông công cộng, tạo ra một môi trường sống hiện đại và tiện nghi cho cư dân.
Ông Nguyễn Văn Được - Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh - từng nhiều lần nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc phát triển hạ tầng giao thông trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.
“Muốn kinh tế phát triển mạnh mẽ phải có hạ tầng giao thông hiện đại, thuận lợi. Giao thông là thước đo quan trọng để đánh giá trình độ phát triển của một quốc gia, một thành phố. Đây cũng là điều kiện tiên quyết để tăng trưởng hai con số, là cơ hội đưa TP. Hồ Chí Minh phát triển ngang tầm với các đô thị hàng đầu châu Á”, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh phát biểu tại buổi làm việc với Sở Giao thông Công chánh.
Việc đầu tư lớn vào hạ tầng giao thông như dự án TOD Hàng Xanh không chỉ giúp cải thiện giao thông nội đô mà còn đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Khu vực Hàng Xanh được biết đến là khu vực ngập nước, kẹt xe của TP. Hồ Chí Minh
Hiện CII đang tiếp tục bàn thảo, tiến tới ký kết hợp đồng trong tháng 3 để triển khai dự án. Đồng thời, CII cũng đang làm việc với Công ty TNHH Tư vấn thiết kế B.R, Công ty TNHH Đầu tư VTCO, Công ty CP Tư vấn đầu tư xây dựng Lập Việt để nghiên cứu hạ tầng kỹ thuật, quy hoạch đô thị trong khu vực dự án BOT Hàng Xanh.
Theo đề xuất ban đầu, phạm vi nghiên cứu dự án trải dài hơn 51 ha từ ngã tư Hàng Xanh về Bình Triệu, trên 4 trục đường chính gồm Điện Biên Phủ, Nguyễn Xí, Đinh Bộ Lĩnh và Xô Viết Nghệ Tĩnh. Tổng mức đầu tư sơ bộ ước tính khoảng 216.000 tỷ đồng (tương đương hơn 8,5 tỷ USD).
Bên cạnh đó, dự án sẽ ứng dụng công nghệ giao thông thông minh nhằm tối ưu hóa việc di chuyển và giảm thiểu tác động đến môi trường. Các phương tiện vận chuyển không người lái cũng được cân nhắc để kết nối với hệ thống giao thông công cộng, tạo ra một môi trường sống hiện đại và tiện nghi cho cư dân.
Liệu dự án TOD Hàng Xanh có khả thi?
Mô hình TOD là một phương án quy hoạch đô thị tiên tiến đã được áp dụng thành công tại nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore. Tuy nhiên, tại Việt Nam, mô hình này vẫn còn khá mới mẻ và chưa có tiền lệ. Các chuyên gia nhận định rằng, để Hàng Xanh phát triển hiệu quả theo hướng TOD, TP. Hồ Chí Minh cần sớm đầu tư mạnh vào hệ thống metro và giải quyết các thách thức về mặt bằng và vốn đầu tư.

Dự án TOD Hàng Xanh kỳ vọng "giải cứu" tình trạng kẹt xe của quận Bình Thạnh
TS. KTS Hoàng Ngọc Lan - Viện Đô thị thông minh và quản lý (ISCM - Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh) - cho rằng, khu vực Hàng Xanh có vị trí quan trọng vì là cửa ngõ chính kết nối trung tâm thành phố về phía đông bắc. Đây cũng là nơi sẽ xây dựng các nhà ga của metro số 5 và 3B, giúp kết nối giao thông thuận lợi với các khu vực khác. Hiện trạng không gian đô thị tại Hàng Xanh còn lộn xộn, nếu phát triển khu đô thị mới theo mô hình TOD sẽ mang lại giá trị lớn về giao thông, hạ tầng xã hội và cảnh quan. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất là chi phí giải phóng mặt bằng rất cao, do đây là khu dân cư đông đúc và đã hình thành từ lâu.
Việc huy động vốn cho dự án cũng là một vấn đề quan trọng. Tổng mức đầu tư 216.000 tỷ đồng (tương đương 8,5 tỷ USD) là một con số rất lớn. TP. Hồ Chí Minh cần huy động nhiều nguồn lực, bao gồm ngân sách nhà nước, vốn từ các nhà đầu tư tư nhân và các tổ chức quốc tế.
Ngoài yếu tố TOD, một trong những mục tiêu cốt lõi của dự án là giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông tại ngã tư Hàng Xanh. Để đạt được điều này, cần có cái nhìn tổng thể hơn, bao gồm việc quy hoạch lại hệ thống giao thông từ quốc lộ 13 đến Bình Dương, giao lộ xa lộ Hà Nội, Điện Biên Phủ và bán đảo Thanh Đa. Đây là những yếu tố quan trọng để tăng cường kết nối vùng và phát triển khu vực một cách bền vững.
Nếu được triển khai đúng lộ trình, dự án TOD Hàng Xanh sẽ góp phần biến khu vực này thành một trung tâm đô thị hiện đại, đồng bộ, vừa giảm tải giao thông, vừa nâng cao chất lượng sống cho người dân. Tuy nhiên, để đạt được điều đó, cần có kế hoạch rõ ràng, giải pháp tài chính bền vững và sự đồng thuận từ cộng đồng.