Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành: Phân chia dự án thành phần, đề nghị Thủ tướng Chính phủ quyết định triển khai theo hình thức công trình xây dựng khẩn cấp
Trong báo cáo số 7729/BTC-ĐT (ngày 4-6-2025) của Bộ Tài chính gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó thủ tướng Trần Hồng Hà, Bộ Tài chính đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định theo thẩm quyền đối với kiến nghị cho phép đầu tư Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành theo hình thức công trình xây dựng khẩn cấp.

Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành được phân chia thành 3 dự án thành phần. Ảnh tư liệu
Phân chia thành 3 dự án thành phần
Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành thuộc tuyến đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây được các cơ quan chức năng giao Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư. Ngày 31-5 vừa qua, Hội đồng thành viên VEC đã có quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án.
Theo quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành có chiều dài gần 22km; điểm đầu tại Km4+000 (nút giao Vành đai 2), thành phố Thủ Đức (Thành phố Hồ Chí Minh); điểm cuối tại Km25+920 (nút giao đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu) thuộc huyện Long Thành (Đồng Nai). Về hướng tuyến, dự án có tim tuyến cơ bản bám theo đường cũ, mở rộng sang hai bên, riêng đoạn qua cầu Long Thành được mở rộng về phía bên phải tuyến hiện hữu (phía hạ lưu).
Về quy mô dự án, đối với đoạn từ nút giao Vành đai 2 đến nút giao Vành đai 3 (Km4+000-Km8+844,5), sẽ được đầu tư mở rộng từ 4 làn xe lên 8 làn xe; đoạn từ nút giao Vành đai 3 đến nút giao đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, không bao gồm phạm vi cầu Long Thành (Km8+844,5-Km25+920), sẽ được đầu tư mở rộng từ 4 làn xe lên 10 làn xe. Riêng đối với cầu Long Thành, sẽ đầu tư xây dựng một đơn nguyên cầu mới với quy mô 5 làn xe hoàn chỉnh theo chiều từ Thành phố Hồ Chí Minh đi Long Thành, bên phải cầu hiện hữu.
Cũng trong quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, dự án được tách thành 3 dự án thành phần gồm: dự án thành phần 1, mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành do VEC làm cơ quan chủ quản, chủ đầu tư; dự án thành phần 2, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đoạn qua địa phận Thành phố Hồ Chí Minh do UBND Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện và dự án thành phần 3, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đoạn qua địa phận tỉnh Đồng Nai do UBND tỉnh Đồng Nai thực hiện. VEC chịu trách nhiệm bố trí vốn để chi trả, thanh toán theo nhu cầu, tiến độ do các địa phương đề xuất.
Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành có tổng mức đầu tư hơn 16,3 ngàn tỷ đồng. Trong đó, sơ bộ chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hơn 967 tỷ đồng gồm đoạn qua địa phận Thành phố Hồ Chí Minh hơn 926 tỷ đồng và đoạn qua tỉnh Đồng Nai hơn 41 tỷ đồng.
VEC phải đảm bảo hoàn thành đúng thời gian cam kết
Một trong những mục tiêu quan trọng của Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành là phục vụ kết nối giao thông giữa Cảng hàng không quốc tế (sân bay Long Thành) với Thành phố Hồ Chí Minh khi sân bay này đi vào hoạt động trong năm 2026. Do đó, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã yêu cầu các đơn vị liên quan phải cơ bản hoàn thành dự án này trong năm 2026.
Để đáp ứng yêu cầu tiến độ nói trên, VEC đã có đề xuất triển khai thực hiện Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành theo hình thức công trình xây dựng khẩn cấp. Từ đó, rút gọn các thủ tục để sớm khởi công và đưa dự án vào khai thác đồng bộ với Sân bay Long Thành.

VEC đề xuất triển khai Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành theo công trình xây dựng khẩn cấp để hoàn thành đồng bộ với Sân bay Long Thành trong năm 2026. Ảnh: Phạm Tùng
Với đề xuất của VEC, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan xem xét.
Trong báo cáo số 7729, Bộ Tài chính cho biết, theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 130 Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 (ngày 18-6-2014), được sửa đổi tại khoản 48 Điều 1 Luật Xây dựng số 62/2020/QH14 (ngày 17-6-2020), Thủ tướng Chính phủ có thẩm quyền quyết định theo hình thức công trình xây dựng khẩn cấp đối với các công trình sau: công trình được xây dựng mới hoặc sửa chữa, cải tạo phải thực hiện nhanh để kịp thời đáp ứng yêu cầu giải quyết các vấn đề bức thiết về bảo đảm an ninh năng lượng, nguồn nước, ứng phó sự cố môi trường, phát triển hệ thống công trình kết cấu hạ tầng kỹ thuật theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Mặt khác, Bộ Xây dựng cũng có ý kiến thống nhất với đề xuất của VEC về việc đầu tư dự án là công trình xây dựng khẩn cấp.
Bộ Tài chính cho rằng, theo báo cáo của VEC, việc triển khai Dự án Mở rộng đoạn cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành theo hình thức xây dựng khẩn cấp và áp dụng một số cơ chế đặc thù, cơ chế hỗ trợ sẽ rút ngắn được 2,5 tháng để khởi công vào ngày 19-8-2025, cơ bản hoàn thành dự án vào năm 2026. Bộ Xây dựng đã có ý kiến thống nhất với đề xuất của VEC.
Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định theo thẩm quyền quy định tại điểm b khoản 1 Điều 130 Luật Xây dựng số 50/2014/QH13, được sửa đổi tại khoản 48 Điều 1 Luật Xây dựng số 62/2020/QH14 đối với kiến nghị của VEC cho phép đầu tư dự án theo hình thức công trình xây dựng khẩn cấp. “Đề nghị VEC chịu trách nhiệm triển khai thực hiện, đảm bảo hoàn thành dự án theo đúng thời gian đã cam kết”, báo cáo của Bộ Tài chính nêu rõ.