Dư âm từ loạt bài 'Kiều bào chung sức bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc': Lan tỏa kỳ vọng mới

Ông Võ Văn Thiện.

Ông Võ Văn Thiện - Ủy viên UBTƯ MTTQ Việt Nam: Chưa phát huy hết tiềm năng chất xám của kiều bào

Qua loạt bài “Kiều bào chung sức bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc” trên báo Đại Đoàn Kết, tôi rất ấn tượng với cách đặt vấn đề. Đảng và Nhà nước luôn coi kiều bào là bộ phận không tách rời của dân tộc, với nhiều chủ trương, chính sách lớn đã khẳng định và tạo điều kiện thuận lợi cho kiều bào giữ gìn bản sắc, tham gia phát triển đất nước. Mới đây nhất, Nghị quyết 57 về phát triển khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo đã nhấn mạnh vai trò của kiều bào trong chiến lược phát triển đất nước.

Trên thực tế, kiều bào đang đóng góp mạnh mẽ cho đất nước. Lượng kiều hối đứng trong top 10 thế giới, hàng trăm dự án đầu tư của kiều bào đã và đang triển khai. Đặc biệt, cộng đồng trí thức kiều bào là cầu nối tri thức, công nghệ và kinh nghiệm quốc tế, tạo sức mạnh mềm để nâng cao vị thế Việt Nam. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều băn khoăn về chính sách thực thi. Một số quy định còn chồng chéo, thiếu thống nhất, chưa phát huy hết tiềm năng chất xám của kiều bào. Thủ tục đầu tư, cư trú, xin quốc tịch còn phức tạp. Một số địa phương, cơ quan vẫn còn biểu hiện “ban phát”, chưa coi kiều bào thực sự là đối tác cùng phát triển. Công tác thu hút trí thức, chuyên gia kiều bào còn hạn chế. Chưa có chính sách đãi ngộ đủ hấp dẫn (thu nhập, điều kiện làm việc, môi trường nghiên cứu) để mời gọi các trí thức, chuyên gia gốc Việt về nước làm việc lâu dài.

Việc kết nối với trí thức kiều bào còn phân tán, thiếu hệ thống cơ sở dữ liệu toàn diện, dẫn đến chưa phát huy hết tiềm năng chất xám. Đơn cử, mới đây một kiều bào đã sáng chế ra linh kiện cho động cơ đốt trong triệt tiêu khí thải bằng công nghệ Hydrogen. Sau rất nhiều năm miệt mài nghiên cứu, dày công thử nghiệm và đã thành công, hiện đang có bản quyền sở hữu công nghiệp đăng ký ở Hoa Kỳ và Nhật Bản nhưng cho đến nay tại Việt Nam vẫn chưa được cấp bằng sở hữu trí tuệ, mặc dù hồ sơ nộp cùng lúc với hai quốc gia trên.

Tôi kiến nghị, cần rà soát, hoàn thiện chính sách pháp luật liên quan kiều bào theo hướng minh bạch, nhất quán, ưu đãi hơn; sớm xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về kiều bào, gắn kết trí thức, chuyên gia Việt kiều với các cơ sở nghiên cứu, doanh nghiệp trong nước; đẩy mạnh số hóa, cải cách thủ tục hành chính, tránh phiền hà, để kiều bào thực sự có điều kiện thuận lợi hơn trong việc đồng hành đưa Việt Nam vươn lên mạnh mẽ.

Ông Đỗ Long - Ủy viên UBTƯ MTTQ Việt Nam: Tiếp tục hành trình khát vọng và trách nhiệm của kiều bào

Ông Đỗ Long.

Sau khi đọc loạt bài “Kiều bào chung sức bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” trên Báo Đại Đoàn Kết, cá nhân tôi rất ấn tượng với những tư liệu có tính sử liệu và chiều sâu, tạo nên bức tranh khá đầy đủ về cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, những người vẫn luôn đồng hành và hướng về quê hương. Dù ở đâu, làm gì, kiều bào vẫn có mối liên hệ với cội nguồn hoặc có các hoạt động gắn bó với Tổ quốc.

Tôi cho rằng, để phát huy hơn nữa nguồn lực kiều bào cho phát triển bền vững, cần hiện thực hóa các chủ trương, đường lối lớn – nhất quán từ trung ương đến địa phương. Một “Hội nghị Diên Hồng” về công tác kiều bào trong tình hình mới nên được tổ chức sớm, để lắng nghe, thấu hiểu, và chung sức hành động cùng kiều bào, vì một Việt Nam hội nhập và phát triển.

Ông Thạch Nghi Xuân - Ủy viên Thường trực, Trưởng Ban Dân tộc - Tôn giáo, Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM: Vì một cộng đồng đoàn kết, trách nhiệm

Ông Thạch Nghi Xuân.

Công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp, đoàn kết người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) được tổ chức với nhiều hình thức thích hợp, thu hút NVNONN hướng về quê hương tham gia xây dựng đất nước, thành phố.

Hệ thống Mặt trận thành phố thường xuyên lắng nghe và chủ động đề xuất các chính sách hỗ trợ về pháp lý, tạo điều kiện đầu tư kinh doanh, sản xuất thuận lợi; tổ chức các hội nghị, tọa đàm để NVNONN góp ý, hiến kế xây dựng và phát triển thành phố. Ngày càng có nhiều người Việt Nam hướng về quê hương, tham gia các hoạt động nhân đạo, từ thiện, về nước khởi nghiệp, đầu tư sản xuất kinh doanh.

Bên cạnh những thuận lợi thì công tác kiều bào tại TPHCM vẫn còn khó khăn, như việc nắm thông tin, thu thập dữ liệu về NVNONN và thân nhân kiều bào trên địa bàn thành phố còn nhiều hạn chế, do thiếu bộ tiêu chí thống nhất về nội dung cập nhật thông tin; việc nắm tình hình NVNONN gặp khó khăn; Vận động và phát huy nguồn lực kiều bào tham gia đóng góp ý kiến cho thành phố vẫn chưa tương xứng với tiềm năng.

Thời gian tới, Mặt trận TPHCM tiếp tục phối hợp tổ chức tuyên truyền về đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước liên quan đến NVNONN, giới thiệu, quảng bá những thành tựu của đất nước, thành phố; kêu gọi, tranh thủ sự ủng hộ của tổ chức nhân dân các nước và NVNONN đối với sự nghiệp phát triển thành phố.

ThS Nguyễn Tuấn Anh - nguyên Chủ tịch Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tại California (Mỹ), hiện làm việc tại Tổng Công ty Công nghiệp Sài Gòn: Mong muốn được hành động vì Tổ quốc

ThS Nguyễn Tuấn Anh.

Tôi từng là một du học sinh Việt Nam tại Mỹ, từng đứng giữa sân trường đại học ở California với lá cờ đỏ sao vàng trên tay, cùng anh em trong Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam tổ chức hội thảo, kết nối bạn bè quốc tế hiểu về một Việt Nam đang chuyển mình. Vì vậy, vừa qua đọc loạt bài viết (4 kỳ) về thu hút nhân lực trí thức, doanh nhân kiều bào trên Báo Đại Đoàn Kết khiến tôi nhớ lại những năm tháng học tập, tích lũy kiến thức, kinh nghiệm tại môi trường giáo dục của Mỹ.

Đó không chỉ là những năm tháng tuổi trẻ ý nghĩa, mà là những khoảnh khắc hình thành một khát vọng sâu sắc: khát vọng được trở về, được cống hiến cho đất nước bằng chính vốn tri thức, mối quan hệ và trải nghiệm tích lũy ở nước ngoài. Nhưng khi trở về, tôi nhận ra vẫn còn có những rào cản khiến nhiều dự định ban đầu của tôi, cũng như nhiều trí thức kiều bào và du học sinh khác, bị chững lại. Chính vì vậy, tôi rất quan tâm đến những thay đổi mà Đảng và Nhà nước đang thúc đẩy, đặc biệt là Nghị quyết 66 với tinh thần coi thể chế là “đột phá của đột phá”.

Đối với chúng tôi, một hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch và ổn định không chỉ tạo niềm tin, mà còn là động lực để gắn bó lâu dài. Hay như Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân cũng mang lại nhiều hy vọng, bởi rất nhiều trí thức, doanh nhân kiều bào đang ấp ủ các mô hình khởi nghiệp, đầu tư nhỏ nhưng có giá trị thiết thực. Nếu có những chính sách riêng cho cộng đồng này từ hỗ trợ pháp lý, tiếp cận đất đai, đến các cơ chế ưu tiên cho ngành giáo dục, công nghệ, đổi mới sáng tạo, thì chắc chắn sẽ có nhiều người trở về, không chỉ với hành lý mà còn với khát vọng cống hiến.

Bà Trần Tuệ Tri – Đồng sáng lập và cố vấn cấp cao Vietnam Brand Purpose (kiều bào Singapore): Cần có chương trình đầu tư riêng cho kiều bào

Bà Trần Tuệ Tri

Để các chính sách phát huy hiệu quả nguồn lực kiều hối được tốt hơn, ngoài việc xây dựng chính sách và truyền thông sâu rộng đến từng đối tượng, một yếu tố quan trọng là biến các chủ trương thành sản phẩm cụ thể và thiết thực cho từng đối tượng mục tiêu. Việc này sẽ giúp tối ưu hóa nhu cầu và tạo thuận lợi trong việc triển khai thực hiện.

Triển khai các đề án hỗ trợ kiều bào và thu hút nguồn lực từ cộng đồng này, khuyến khích sự tham gia của các tổ chức tư nhân là một chiến lược vô cùng quan trọng. Việc kết hợp các doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là trong các lĩnh vực tài chính, công nghệ và viễn thông, sẽ giúp tạo ra các sản phẩm và dịch vụ sáng tạo, phục vụ cho nhu cầu đặc thù của kiều bào. Điều này không chỉ giúp kiều bào dễ dàng tham gia vào các cơ hội đầu tư, chuyển tiền hay giao dịch mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Việc kết nối các ngân hàng Việt Nam với các ngân hàng quốc tế, đặc biệt là ở các quốc gia có lượng kiều bào đông đảo như Mỹ, Úc, Nhật... sẽ giúp kiều bào dễ dàng thực hiện các giao dịch tài chính, chuyển tiền, hoặc đầu tư vào các dự án tại Việt Nam.

NGHỊ AN - QUỐC ĐỊNH - THÀNH LUÂN (ghi)