Đóng vai trò lớn trong dự án trở lại của Tân Hoàng Minh, tiềm lực CTCP Tổng Bách Hóa ra sao?
Tại thời điểm kết thúc năm 2021, CTCP Tổng Bách Hóa còn chưa đầy 2 tỷ đồng tiền mặt, hàng tồn kho cũng không ghi nhận giá trị. Phần lớn trong tổng tài sản công ty tại thời điểm này là các khoản mục có liên quan đến Dự án Khu nhà ở 486 Ngọc Hồi, với giá trị ước tính gần 1.200 tỷ đồng.

Phối cảnh Dự án 486 Ngọc Hồi. Ảnh TBH
Ngày 10/3 vừa qua, CTCP Tổng Bách Hóa (mã chứng khoán TBH, UPCOM) và Tập đoàn Tân Hoàng Minh tuyên bố khởi công dự án Khu nhà ở tại số 486 đường Ngọc Hồi, Thanh Trì, Hà Nội.
Theo quảng cáo, dự án có tên gọi Greenera Southmark dự kiến gồm 3 tòa chung cư cao cấp, được Ủy ban Nhân dân TP Hà Nội quyết định chủ trương đầu tư trong năm 2024 và được cấp giấy phép xây dựng vào tháng 1/2025. Greenera Southmark đánh dấu sự trở lại của Tập đoàn Tân Hoàng Minh sau biến cố với ông Đỗ Anh Dũng và loạt lãnh đạo tập đoàn năm 2022. CTCP Tổng Bách Hóa, một cái tên trong hệ sinh thái của Tân Hoàng Minh tính đến thời điểm kết thúc năm 2021, đóng vai trò quan trọng tại dự án này.
Hầu hết số liệu trong bài viết được cập nhật đến cuối năm 2021 - thời điểm cuối cùng thông tin của Tổng Bách Hóa được công bố, do cựu Tổng giám đốc công ty Nguyễn Mạnh Hùng sau đó bị bắt tạm giam, dẫn đến việc công ty bị khuyết người đại diện pháp luật điều hành, quyết định, phê duyệt các nội dung để tiến hành công bố thông tin trong một khoảng thời gian.
Tính đến 31/12/2021, cổ đông lớn duy nhất nắm giữ 96,65% vốn (900 tỷ đồng) tại Tổng Bách Hóa là CTCP Đầu tư xây dựng Phú Thanh, chủ đầu tư dự án D’. El Dorado II. Cựu Tổng giám đốc của Tổng Bách Hóa - ông Nguyễn Mạnh Hùng - cũng đồng thời là người đại diện pháp luật tại Công ty TNHH đầu tư BĐS Ngôi Sao Việt, chủ đầu tư dự án D'Capitale Trần Duy Hưng.
Theo báo cáo tài chính hợp nhất 2021 của Tổng Bách Hóa, dự án Khu nhà ở tại số 486 đường Ngọc Hồi do công ty làm chủ đầu tư có tổng mức đầu tư dự kiến 2.703 tỷ đồng, trong đó Tổng Bách Hóa góp 1.081,4 tỷ đồng và Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Minh Việt góp 1.622 tỷ đồng. Tại thời điểm 31/12/2021, dự án đã hoàn tất khâu giải phóng mặt bằng, dự kiến bắt đầu xây dựng trong quý I/2022. Sau khi cựu Tổng Giám đốc Tổng Bách Hóa bị đề nghị truy tố cùng ông Đỗ Anh Dũng, dự án này đến nay mới chính thức khởi công.
Tổng Bách Hóa: Sạch lỗ lũy kế nhờ loạt thương vụ đầu tư cổ phiếu nhóm Tân Hoàng Minh
Sau nhiều năm doanh thu lẹt đẹt và liên tục lỗ ròng, Tổng Bách Hóa bất ngờ ghi nhận lãi ròng đột biến 709 tỷ đồng trong năm 2021, nhờ đó xóa hoàn toàn khoản lỗ lũy kế hơn 452 tỷ đồng.

Tổng Bách Hóa báo lãi tăng đột biến trong 2021, sạch lỗ lũy kế nhờ các thương vụ mua bán cổ phiếu nhóm Tân Hoàng Minh. Ảnh: Diên Vỹ tổng hợp từ BCTC.
Công ty lý giải lãi ròng lớn trong năm 2021 là nhờ khoản doanh thu tài chính tăng vọt từ các thương vụ mua bán vốn của nhóm doanh nghiệp liên quan đến Tân Hoàng Minh.
Cụ thể, trong năm 2021, doanh thu từ hoạt động tài chính của Tổng Bách Hóa đạt 791 tỷ đồng, so với mức chỉ 6 triệu đồng của 2020. Đóng góp 95% (khoảng 752,5 tỷ đồng) trong đó là lợi ích thu về từ việc đầu tư vào hai doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái Tân Hoàng Minh là Ngọc Viễn Đông và Cung điện Mùa Đông, bao gồm 257,5 tỷ đồng cổ tức cho 20,58 triệu cổ phiếu Cung Điện Mùa Đông (tương đương mức chi trả cổ tức 125,11% mệnh giá) và khoản lãi ròng 495 tỷ đồng từ các thương vụ đầu tư - chuyển nhượng cổ phần của Ngọc Viễn Đông và Cung Điện Mùa Đông trong vòng 3 tháng.
Theo đó, tháng 7/2021, công ty mua lại 33,84 triệu cổ phiếu Ngọc Viễn Đông từ hai cá nhân với giá 10.000 đồng/cp, tổng giá trị 338,4 tỷ đồng. Đến tháng 10 cùng năm, Tổng Bách Hóa bán lại số cổ phiếu trên cho hai cá nhân khác với giá 22.000 đồng/cp, thu về 744,48 tỷ đồng.
Cũng trong tháng 7/2021, Tổng Bách Hóa mua gần 20,58 triệu cổ phiếu Cung Điện Mùa Đông từ ba cá nhân với giá 18.165 đồng/cp, tổng giá trị hơn 373,8 tỷ đồng. Đến tháng 10/2021, Tổng Bách Hóa tiếp tục bán lại số cổ phiếu này với giá 22.489 đồng/cp, thu về 462,78 tỷ đồng.
Tăng vốn, dồn toàn lực vào dự án 486 Ngọc Hồi
Tại thời điểm 31/12/2021, tổng tài sản của Tổng Bách Hóa đạt 1.441 tỷ đồng, tăng 56% so với đầu năm. Trong đó 411 tỷ đồng là tài sản ngắn hạn và 1.030 tỷ đồng là tài sản dài hạn.
Mặc dù tài sản tăng đáng kể trong năm, Tổng Bách Hóa chỉ có chưa đầy 2 tỷ đồng tiền mặt tại thời điểm kết thúc năm 2021, giảm mạnh từ mức gần 198 tỷ đồng vào đầu năm. Hàng tồn kho cũng không ghi nhận giá trị nào. Chiếm phần lớn trong tổng tài sản của Tổng Bách Hóa là các khoản mục có liên quan đến Dự án Khu nhà ở 486 Ngọc Hồi.
Cụ thể, khoản mục tài sản ngắn hạn của Tổng Bách Hóa ghi nhận 153 tỷ đồng tạm ứng cho CTCP Xây dựng và ứng dụng công nghệ Delta-V để thi công ba tòa nhà A, B1, B2 thuộc Dự án Khu Nhà ở 486 Ngọc Hồi.
Tại khoản mục tài sản dài hạn của Tổng Bách Hóa cũng thể hiện 906,7 tỷ đồng là khoản đặt cọc của Tổng Bách Hóa cho CTCP Đầu tư BĐS V.H để đảm bảo cho việc ký kết hợp đồng tổng thầu thi công xây dựng dự án Khu nhà ở 486 Ngọc Hồi. Thỏa thuận nguyên tắc này đã được hai bên thống nhất thanh lý vào cuối tháng 3/2022, kể từ đó Tổng Bách Hóa đã thực hiện thu hồi số tiền này. Cùng đó là khoản mục 121,2 tỷ đồng xây dựng cơ bản dở dang liên quan đến Dự án 486 Ngọc Hồi.
Như vậy, tổng cộng các khoản mục có liên quan đến dự án 486 Ngọc Hồi trên báo cáo tài chính năm 2021 của Tổng Bách Hóa có giá trị lên tới hơn 1.180 tỷ đồng, tương đương gần 82% tổng tài sản của công ty.
Một khoản mục đóng góp đáng kể khác (17%) trong tổng tài sản của Tổng Bách Hóa tính đến cuối năm 2021 là số tiền phải thu 248,4 tỷ đồng từ việc chuyển nhượng cổ phần tại CTCP Cung Điện Mùa Đông cho một cá nhân (cá nhân này đã thanh toán vào tháng 3/2022 theo ghi nhận trên BCTC).

Bắt đầu xuất hiện trên BCTC của Tổng Bách Hóa từ 2020, giá trị các khoản mục liên quan đến dự án Khu nhà ở 486 Ngọc Hồi chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng tài sản của doanh nghiệp này. Ảnh: Diễn Vỹ tổng hợp từ BCTC
Trong bối cảnh dồn lực vào dự án 486 Ngọc Hồi, vốn chủ sở hữu tại Tổng Bách Hóa đã tăng ấn tượng trong 2021. Từ mức -416 tỷ đồng vào thời điểm đầu năm do lỗ ròng lũy kế 452 tỷ đồng; Tổng Bách Hóa đã ghi nhận vốn chủ chuyển dương, đạt 1.193 tỷ đồng tại cuối năm nhờ khoản lãi ròng đột biến 709 tỷ đồng và việc nhận thêm 900 tỷ đồng vốn góp từ Phú Thanh.
BCTC 2021 của Tổng Bách Hóa giải trình việc sử dụng 900 tỷ vốn góp từ Phú Thanh: 32 tỷ đồng trả nợ cho Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thái Sơn và 868 tỷ đồng còn lại đã được chuyển cho CTCP Đầu tư BĐS V.H (nằm trong khoản đặt cọc 906,7 tỷ đồng liên quan đến thỏa thuận tổng thầu thi công dự án Khu nhà ở 486 Ngọc Hồi nêu trên).

Ảnh Diên Vỹ tổng hợp từ BCTC.
Công ty cũng tích cực giảm nợ phải trả, với tổng nợ giảm mạnh từ 1.340 tỷ đồng đầu năm xuống chỉ còn 248 tỷ đồng tại thời điểm cuối năm. Đáng chú ý, trong năm, Tổng Bách Hóa đã thanh toán xong khoản phải trả 900 tỷ đồng cho công ty TNHH Đầu tư và phát triển BĐS Minh Việt (trụ sở tại tầng 2 tòa D'.Le Pont D'or).
Khoản phải trả 900 tỷ đồng nói trên về bản chất là khoản hỗ trợ tài chính của Minh Việt cho Tổng Bách Hóa liên quan đến thỏa thuận hợp tác kinh doanh mà hai bên ký kết tháng 12/2020 về việc hợp tác triển khai dự án Khu nhà ở 486 Ngọc Hồi. Theo đó, điều kiện để ký hợp đồng hợp tác kinh doanh là Tổng Bách Hóa phải hoàn tất thủ tục ký biên bản làm việc với CTCP Bê tông và Xây dựng Vinaconex Xuân Mai về việc hoàn thành nghĩa vụ tài chính và CTCP Bê tông và Xây dựng Vinaconex Xuân Mai đồng ý rút khỏi liên danh chủ đầu tư.
Cũng liên quan đến thỏa thuận hợp tác kinh doanh giữa Tổng Bách Hóa và Minh Việt, BCTC 2019 - 2020 của Tổng Bách Hóa do Kiểm toán Nam Việt thực hiện kiểm toán từng lưu ý về khả năng hoạt động liên tục của Tổng Bách Hóa do lỗ ròng và lỗ lũy kế tại thời điểm cuối năm vượt quá vốn chủ sở hữu, nợ ngắn hạn lớn hơn tài sản ngắn hạn. Tuy nhiên, cân nhắc đến một trong các yếu tố quan trọng là Tổng Bách Hóa được 'Công ty TNHH Đầu tư và phát triển BĐS Minh Việt hỗ trợ tài chính thông qua khoản hợp tác kinh doanh', phía kiểm toán cho biết đã lập BCTC hợp nhất trên cơ sở công ty hoạt động liên tục.
Đến tháng 4/2022, ngay sau khi 9 đợt phát hành trái phiếu của các công ty thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh bị hủy, ngân hàng SHB đã rao bán khoản nợ của Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Minh Việt. Tài sản bảo đảm là toàn bộ các quyền tài sản hiện tại, hình thành trong tương lai từ dự án Đầu tư xây dựng khu nhà ở tại số 486 Ngọc Hồi, Thanh Trì, Hà Nội.