Đồng Tháp công bố đề án Bảo tồn và phát triển sếu đầu đỏ tại Vườn Quốc gia Tràm Chim

Vườn Quốc gia Tràm Chim có diện tích là 7.313 ha, hệ sinh thái đất ngập nước còn sót lại của Đồng Tháp Mười xưa, có tính đa dạng sinh học rất cao, với hệ thực vật 130 loài, 130 loài thủy sản nước ngọt, nơi trú ngụ của 231 loài chim đặc hữu của vùng.

Đây là vùng đất an lành, nơi sinh sống quen thuộc của sếu đầu đỏ, loài chim quý hiếm trên thế giới. Trước đây, có những năm hàng ngàn chim sếu di cư về vùng đất Tràm Chim để sinh sống. Đây là loài chim quý hiếm đang có nguy cơ tuyệt chủng và được cả thế giới quan tâm bảo vệ.

Đồng chí Lê Quốc Phong, Bí thư Tỉnh ủy và Phạm Thiện Nghĩa, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp tặng quà, tri ân các đơn vị đã tài trợ cùng đề án.

Do tác động của biến đổi khí hậu, sự thay đổi chế độ thủy văn và các tác động nhiều nguyên nhân đã làm cho hệ sinh thái Tràm Chim thay đổi.

Nhiều loài động vật, thực vật bị suy thoái. Quần xã năng kim (thức ăn ưa thích của sếu đầu đỏ) bị thu hẹp dần, thành phần loài thủy sản cũng bị suy giảm về số lượng, làm ảnh hưởng đến nguồn thức ăn và môi trường sinh sống của sếu đầu đỏ. Ngoài ra, việc canh tác nông nghiệp quá mức hiện nay cũng phần nào làm thu hẹp môi trường sinh sống của sếu đầu đỏ, dẫn đến quần thể sếu về Tràm Chim ngày càng ít dần.

Ông Phạm Thiện Nghĩa, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp nhấn mạnh việc nghiên cứu, hợp tác chuyển giao, nuôi dưỡng và bảo tồn sếu đầu đỏ là yêu cầu cấp bách. Để hiện thực hóa ước mơ “Đưa đàn Sếu trở về”, tỉnh Đồng Tháp đã xây dựng và phê duyệt “Đề án Bảo tồn và phát triển sếu đầu đỏ tại Vườn Quốc gia Tràm Chim giai đoạn 2022 – 2032”.

Đề án được sự giúp sức, chung tay của các tổ chức, cá nhân có tâm huyết trong và nước hỗ trợ cùng xây dựng trên cơ sở chia sẻ kinh nghiệm câu chuyện thành công từ chương trình bảo tồn sếu tại Vương quốc Thái Lan.

Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp tặng quà, tri ân các đơn vị đã hợp tác, hỗ trợ kỹ thuật trong việc thực hiện đề án.

Đề án triển khai trong 10 năm, có khoảng 100 cá thể sếu được nuôi và thả ra, có 50 cá thể có khả năng sinh sống trong môi trường tự nhiên, giúp cho người dân và bạn bè gần xa có thể tận mắt quan sát, tìm hiểu môi trường sinh sống, đặc tính sinh trưởng của sếu đầu đỏ.

Đến nay, đề án đã triển khai, gồm: Ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa các bên và ký kết Biên bản thỏa thuận các hoạt động với đối tác của Thái Lan; triển khai một số chương trình phục hồi hệ sinh thái trong Vườn Quốc gia Tràm Chim; triển khai mô hình canh tác lúa sinh thái hướng đến nền nông nghiệp hữu cơ xung quanh vùng đệm; xây dựng cơ sở vật chất chuồng trại phục vụ nuôi sếu và thực hiện các hoạt động công tác truyền thông; tập huấn chuyên môn kỹ thuật cho cán bộ chăm sóc.

Đồng chí Phạm Thiện Nghĩa, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp phát biểu chào mừng tại chương trình công bố đề án.

Kết quả bước đầu ghi nhận, năm 2024 hệ sinh thái dần phục hồi theo đúng bản chất, đặc trưng của hệ sinh thái vùng đất ngập nước tự nhiên, nhiều loài chim đến trú ngụ với số lượng lớn, các loài thực vật quan trọng như năng kim và lúa ma cũng bắt đầu hồi phục, tạo môi trường sinh sống và nguồn thức ăn phong phú cho sếu đầu đỏ.

Tỉnh Đồng Tháp sẽ hợp tác chặt chẽ với các đối tác của Thái Lan để sớm hoàn thành hồ sơ, thủ tục cần thiết và thực hiện tiếp nhận các cá thể sếu đầu tiên theo thỏa thuận đã ký kết.

Phó Giáo sư Jade Donavanik, Chủ tịch Hội đồng quản trị của Tổ chức Vườn thú Thái Lan bày tỏ sự vui mừng khi tham gia chương trình công bố đề án.

Phó Giáo sư Jade Donavanik, Chủ tịch Hội đồng quản trị của Tổ chức Vườn thú Thái Lan bày tỏ sự vui mừng khi tham gia chương trình công bố đề án, tin tưởng đề án sẽ đạt được các mục tiêu đã đặt ra và có thể mang lại lợi ích cho cả môi trường, nền kinh tế và hạnh phúc của người dân trong khu vực, đồng thời kêu gọi tất cả các ngành và các lực lượng cùng tham gia khôi phục và phát triển sếu đầu đỏ. Đây là biểu tượng của sự may mắn và hy vọng.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Quốc Trị phát biểu tại chương trình.

Theo Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Quốc Trị, sếu đầu đỏ không chỉ có giá trị khoa học, mà còn mang ý nghĩa lớn trong văn hóa dân gian của nhiều cộng đồng dân tộc Việt Nam. Tại Việt Nam, loài chim này chủ yếu tập trung ở các vùng đất ngập nước, thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long như Tràm Chim (Đồng Tháp) và U Minh Thượng (Kiên Giang).

Sự hiện diện của chúng là chỉ dấu nhận biết môi trường sống lành mạnh và đa dạng sinh học đã được bảo tồn bền vững.

Các đồng chí lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp cùng đại biểu thực hiện nghi thức công bố đề án.

Năm 2022 và năm 2023 không có ghi nhận sự xuất hiện của sếu đầu đỏ di cư về Vườn Quốc gia Tràm Chim, đây là hồi chuông cảnh báo về những tác động tiêu cực lên thiên nhiên.

“Bảo tồn sếu đầu đỏ không chỉ là nhiệm vụ bảo vệ loài chim quý hiếm mà còn là trách nhiệm bảo vệ môi trường sống của chúng ta... Sự thành công trong việc bảo tồn sếu đầu đỏ sẽ là niềm tự hào của chúng ta, minh chứng cho cam kết phát triển bền vững mà Việt Nam đã đề ra”, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT nhấn mạnh.

Các đồng chí lãnh đạo cùng đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại chương trình công bố đề án.

Văn Vĩnh