Đồng Nai thích ứng nhanh với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Trước thềm Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ nhất, phóng viên báo Sài Gòn Giải Phóng đã có cuộc trao đổi với ông Trần Văn Mi, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Đồng Nai xoay quanh vấn đề này.

Các đại biểu dự kỳ họp thứ 2, HĐND tỉnh Đồng Nai ngày 8-7

Phóng viên: Xin ông cho biết một số nét khái quát về hoạt động giám sát của HĐND tỉnh đối với mô hình hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1-7 đến nay?

Ông Trần Văn Mi: Từ ngày 1-7-2025, chính quyền địa phương 2 cấp đồng loạt vận hành trên cả nước theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương mới. Đây là bước ngoặt quan trọng thể hiện quyết tâm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản trị đối với bộ máy chính quyền địa phương.

Cùng với cả nước, toàn bộ hệ thống chính trị của tỉnh Đồng Nai đã thể hiện quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn và hành động quyết liệt để hoàn thành các nhiệm vụ xây dựng và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp theo đúng tinh thần chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

Thực hiện chức năng giám sát, HĐND tỉnh Đồng Nai đã triển khai các hình thức giám sát theo luật định, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, các mặt công tác, bao gồm: Giám sát của tập thể HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND, các Tổ đại biểu HĐND và giám sát của cá nhân các đại biểu HĐND.

Hoạt động giám sát được tổ chức tại các kỳ họp và giữa hai kỳ họp HĐND, với nhiều hình thức như: Xem xét báo cáo của các cơ quan, đơn vị; chất vấn và xem xét việc trả lời chất vấn; xem xét văn bản quy phạm pháp luật của UBND cùng cấp, nghị quyết của HĐND cấp dưới trực tiếp; giám sát chuyên đề.

Thường trực HĐND tỉnh đã thành lập đoàn khảo sát trực tiếp tình hình tổ chức và hoạt động của 2 xã Bình Minh và Bù Gia Mập, đồng thời giám sát thông qua việc xem xét các báo cáo kết quả hoạt động, các nghị quyết của HĐND 95 xã, phường.

Từ việc giám sát này, Thường trực HĐND tỉnh đã có nhiều văn bản hướng dẫn, trả lời để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho chính quyền địa phương cấp xã và nội dung tập trung nhiều nhất là những vấn đề liên quan đến tổ chức và vận hành bộ máy.

Ông Trần Văn Mi phát biểu kết luận cuộc giám sát của HĐND tỉnh Đồng Nai tại xã Bù Gia Mập

Cho đến nay, bộ máy của HĐND và chính quyền các xã, phường theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã hoạt động ổn định chưa và có gặp khó khăn gì cần tháo gỡ, thưa ông?

Để đảm bảo vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, công tác chuẩn bị đã được Tỉnh ủy chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả, tập trung hoàn thiện tổ chức bộ máy.

Từ ngày 1-7-2025, bộ máy hành chính mới nhanh chóng đi vào hoạt động ổn định, thông suốt, không gây gián đoạn, đạt được những kết quả tích cực ban đầu trên các mặt công tác.

HĐND các cấp của tỉnh Đồng Nai cũng đã thích ứng nhanh trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đến nay, HĐND tỉnh đã tổ chức 4 kỳ họp, ban hành 28 nghị quyết; HĐND các xã, phường tổ chức từ 2 đến 4 kỳ họp để quyết định những vấn đề theo thẩm quyền, tạo hành lang pháp lý cho việc tổ chức bộ máy, nhân sự, tài chính, ngân sách và các chính sách liên quan.

Hầu hết các xã, phường đã ban hành quy chế làm việc của HĐND và UBND, cũng như ban hành các quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ của các phòng chuyên môn.

Đó là những thành công lớn nhưng những khó khăn cũng không ít và đã được chỉ ra tại Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đồng Nai không thường kỳ vừa qua.

Đó là tình trạng quá tải cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động (CBCC); sự thiếu hụt cục bộ nhân sự ở các lĩnh vực then chốt; trình độ, kỹ năng của một bộ phận CBCC cấp xã để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong bối cảnh chuyển đổi số và một số vấn đề khác.

Sau khi không còn tổ chức cấp huyện, khối lượng công việc của cán bộ cấp xã tăng lên rất nhiều, vậy HĐND có nghiên cứu đề xuất giải quyết chế độ làm thêm giờ, tăng thu nhập cho họ?

Cùng với Trung ương, Đồng Nai đang đẩy mạnh hoạt động hướng đến nâng cao năng lực cho đội ngũ thông qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ quy mô lớn cho hàng ngàn lượt CBCC cấp xã trên nhiều lĩnh vực như: nội vụ, thanh tra, nông nghiệp và môi trường...

HĐND tỉnh đã tổ chức tập huấn kỹ năng hoạt động đối với Thường trực HĐND, các Ban HĐND cấp xã nhiệm kỳ 2021 – 2026, trang bị thêm kiến thức, kỹ năng cần thiết, nâng cao năng lực để hoàn thành tốt vai trò, nhiệm vụ của HĐND các cấp. Qua đó, góp phần xây dựng chính quyền cơ sở vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Bên cạnh đó, nhiều chế độ cho cán bộ nói chung và cán bộ cấp xã riêng đã được ban hành thời gian qua như: Chính sách hỗ trợ CBCC tỉnh Bình Phước về làm việc tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Đồng Nai; quy định chức danh, chế độ chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách, người trực tiếp tham gia hoạt động; mức khoán kinh phí, hỗ trợ hoạt động đối với các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức ở cấp xã, ấp (khu phố); chế độ, chính sách bảo vệ, chăm sóc sức khỏe CBCC và một số đối tượng khác...

Với cán bộ từ Bình Phước về làm việc tại Đồng Nai, HĐND tỉnh đã cùng UBND tỉnh quan tâm giải quyết chế độ trợ cấp để họ yên tâm công tác ra sao, thưa ông?

Tại kỳ họp thứ 29 của HĐND tỉnh Đồng Nai (trước đây), tổ chức vào cuối tháng 6 năm 2025, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 03/2025/NQ-HĐND quy định chính sách hỗ trợ đối với CBCC tỉnh Bình Phước đến làm việc tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Đồng Nai sau sắp xếp.

Chế độ đó gồm nhà ở, tiền ăn, sinh hoạt phí, hỗ trợ đi lại và trong những ngày cuối tháng 9 này, chế độ đó sẽ đến CBCC. UBND tỉnh đã chỉ đạo tổ chức thực hiện các tuyến xe vận chuyển đưa đón CBCC từ Bình Phước về Đồng Nai làm việc với tần suất 2 chuyến/tuần từ ngày 1-7, góp phần đảm bảo CBCC đến nơi làm việc thuận lợi, an toàn và đúng giờ, giảm bớt gánh nặng về chi phí di chuyển, yên tâm công tác.

Và ngược lại, cán bộ sở, ngành của Đồng Nai khi tăng cường về xã công tác sẽ được quan tâm hỗ trợ chế độ như thế nào?

Giai đoạn hiện nay, nhiệm vụ rất khó khăn và phức tạp, đặc biệt thẩm quyền giao cho chính quyền địa phương lại rất lớn và cán bộ là người triển khai thực hiện thẩm quyền đó; việc quan tâm, có chính sách hỗ trợ là cần thiết.

Do đó, trong thời gian tới, đây là việc sẽ được xem xét, tính toán trong khả năng nguồn lực tài chính của địa phương.

Trân trọng cảm ơn ông!

VĂN PHONG (Thực hiện)