Động lực và bước chuyển đột phá cho Thành phố Hồ Chí Minh

Triển khai tích cực và khá bài bản

Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh gồm 12 điều với nhiều nội dung quan trọng, cho phép áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù về quản lý đầu tư, tài chính, ngân sách Nhà nước; quản lý đô thị, tài nguyên môi trường; ngành nghề ưu tiên đầu tư chiến lược vào thành phố; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức chính quyền TP. Hồ Chí Minh và TP. Thủ Đức.

Đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết

Trong đó, TS. Trần Du Lịch, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TP. Hồ Chí Minh Khóa XII, XIII quan tâm đến một số chính sách quan trọng như: cho phép được áp dụng loại hợp đồng xây dựng – vận hành – chuyển giao (BOT) đối với dự án xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường hiện hữu. Thành phố cũng sẽ được hợp đồng BT trên cơ sở lãi vay, lợi nhuận hợp lý, phương thức thanh toán, quyết toán thực hiện dự án này do Chính phủ quy định.

Bên cạnh đó, tại Nghị quyết này, Quốc hội cũng cho phép TP. Hồ Chí Minh thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông; mở rộng phạm vi các dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP); bố trí khoản chưa phân bổ từ 2% đến 4% tổng chi ngân sách quận để thực hiện để thực hiện các nhiệm vụ phát sinh.

Đặc biệt, theo Nghị quyết, Thành phố Hồ Chí Minh cũng sẽ được thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù như: cơ chế cho công ty đầu tư tài chính nhà nước TP. Hồ Chí Minh (HFIC); hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K); cơ chế tài chính thực hiện biện pháp giảm phát thải khí nhà kính theo các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon; linh hoạt trong việc quy hoạch bố trí nhà ở xã hội phù hợp thực tiễn; cơ chế khuyến khích nhà đầu tư tăng cường chuyển xử lý chất thải rắn sinh hoạt sang xử lý chất thải rắn sinh hoạt có thu hồi năng lượng.

Cùng với đó, tại Nghị quyết cũng quy định các chính sách thu hút nhà đầu tư chiến lược; hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong các lĩnh vực ưu tiên của Thành phố; linh hoạt trong tổ chức bộ máy của TP. Hồ Chí Minh và của TP. Thủ Đức. Đặc biệt, TP. Hồ Chí Minh được tiếp tục nghiên cứu, đề xuất những cơ chế, chính sách chưa được quy định tại các Luật và Nghị quyết của Quốc hội để trình cấp có thẩm quyền quyết định.

Với những cơ chế, chính sách đặc thù rõ nét, cụ thể hơn so với Nghị quyết 54/2017/QH của Quốc hội về thí điểm về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh, các đại biểu Quốc hội kỳ vọng, Nghị quyết này được kỳ vọng sẽ tạo động lực để đưa thành phố TP. Hồ Chí Minh phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới. Với Ủy viên chuyên trách Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Thành Trung, niềm tin này có cơ sở thành hiện thực, vì ngay trong quá trình xây dựng Nghị quyết, bản thân lãnh đạo Thành phố đã rất tích cực, chủ động xây dựng dự thảo Kế hoạch triển khai thi hành, cũng như phân công các sở ngành chuẩn bị các nội dung rất cụ thể, để trình HĐND trong kỳ họp tháng 7, tháng 9, tháng 12 tới.

“Có thể thấy, chính quyền TP. Hồ Chí Minh đã tích cực, chủ động và triển khai khá bài bản nội dung tại Nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Năm vừa qua”, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Tài chính – Ngân sách nhấn mạnh.

Cần phát huy hơn nữa vai trò của các Bộ, ngành liên quan

Bên cạnh sự nỗ lực của chính quyền địa phương, tại cuộc làm việc giữa Thường trực Chính phủ với Thành phố Hồ Chí Minh về triển khai Nghị quyết vào chiều ngày 7.7, các nhiệm vụ triển khai thực hiện cũng đã được phân định rõ. Theo đó, từ quy định của Nghị quyết, Quốc hội đã giao Chính phủ thực hiện 4 nhiệm vụ, các bộ ngành liên quan có 3 nhiệm vụ, HĐND Thành phố có 14 nhiệm vụ, UBND Thành phố có 6 nhiệm vụ.

Quang cảnh Thành phố. Nguồn: Internet

Cụ thể, Chính phủ được giao ban hành Nghị định quy định chi tiết với 3 nội dung: quy định lãi vay, lợi nhuận hợp lý, phương thức thanh toán, quyết toán thực hiện dự án áp dụng loại hợp đồng BT; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân liên quan đến các hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong các lĩnh vực ưu tiên của thành phố; việc bầu, tuyển dụng, quản lý, sử dụng cán bộ, công chức làm việc tại xã, thị trấn và cán bộ phường.

Chính phủ cũng sẽ phải tổ chức sơ kết việc triển khai thực hiện Nghị quyết vào năm 2026, tổng kết vào năm 2028; chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp với TP. Hồ Chí Minh cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian xử lý các vấn đề chưa phân cấp, phân quyền cho thành phố; ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp với thẩm quyền, nhằm điều chỉnh, bổ sung quy định phù hợp giải quyết những bất cập phát sinh trong thực tiễn quản lý, phát triển thành phố.

Có thể thấy, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã chủ động, tích cực triển khai, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Nghị quyết của Quốc hội. Tuy nhiên, trong nhiều cơ chế, chính sách đặc thù cho TP. Hồ Chí Minh lần này có một số cơ chế, chính sách về bản chất là đi trước thực hiện một số quy định dự kiến đưa vào dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) đang trình ra Quốc hội xem xét thông qua.

Với những quy định nêu trên, theo Ủy viên chuyên trách Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Thành Trung, cơ quan chủ trì soạn thảo các dự án Luật có liên quan cần đánh giá kỹ để tránh tình trạng khi luật ban hành sẽ mâu thuẫn với quy định tại Nghị quyết. Đây cũng là điều được Ủy ban Tài chính – Ngân sách lưu ý trong Báo cáo thẩm tra và nhiều đại biểu Quốc hội nhấn mạnh trong thảo luận tại tổ và hội trường tại Kỳ họp thứ Năm vừa qua.

Trong đó, ngay trong quá trình rà soát, hoàn thiện các dự án luật dự kiến sẽ thông qua trong các kỳ họp tới đây, đại biểu Nguyễn Thành Trung lưu ý, các cơ quan chức năng cần chú ý để bảo đảm thống nhất với quy định tại Nghị quyết thí điểm áp dung cơ chế đặc thù cho TP. Hồ Chí Minh.

Với những cơ chế, chính sách đặc thù rõ nét, cụ thể hơn so với Nghị quyết 54/2017/QH của Quốc hội về thí điểm về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh, Nghị quyết lần này được kỳ vọng sẽ tạo động lực để xây dựng và phát triển thành phố văn minh, hiện đại, tạo bước chuyển có tính đột phá trong thời gian tới, đúng với phương châm "TP. Hồ Chí Minh vì cả nước, cả nước vì TP. Hồ Chí Minh".

Thanh Hải