Đồng hành cùng doanh nghiệp khởi nghiệp bằng chính sách thuế thực chất, không hình thức

Đại biểu Trần Thị Vân, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh.

Bày tỏ đồng tình với nội dung của Dự thảo Nghị quyết về mộtsố cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, đại biểu Trần ThịVân, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh nhận định, Dự thảo Nghị quyết đã bước đầu thể chếhóa nhiều chủ trương của Đảng tại Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộchính trị về phát triển kinh tế tư nhân, phản ánh tư duy đổi mới trong hoạch địnhchính sách, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước và Quốc hội trong việctạo lập môi trường thuận lợi, bình đẳng và minh bạch cho kinh tế tư nhân pháttriển.

Quan tâm các chính sách hỗ trợ tại dự thảo Nghị quyết trongđó 4 nhóm đối tượng được miễn giảm thuế quy định tại Điều 10, đại biểu Trần ThịVân cho biết, so với các chính sách khuyến khích khác như ưu đãi tín dụng, tiếpcận đất đai, đào tạo nhân lực, cải cách thủ tục hành chính thì miễn, giảm thuếcó tác động nhanh, không phải qua nhiều thủ tục, giúp các doanh nghiệp khơỉnghiệp, doanh nghiệp nhỏ và vừa vượt qua giai đoạn khó khăn ban đầu, nâng caokhả năng cạnh tranh.

Nâng thời hạn miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, nuôi dưỡnghệ sinh thái khởi nghiệp

Để các chính sách có hiệu quả khi triển khai thực hiện,đại biểu Trần Thị Vân đề nghị nâng thời hạn miễn thuế thu nhập doanh nghiệp lên5 năm, sau đó tiếp tục giảm 50% số thuế phải nộp trong 5 năm tiếp theo thay vìmiễn thuế 2 năm và giảm 50% trong 4 năm tiếp theo như khoản 1 Điều 10 dự thảoNghị quyết.

Theo đại biểu phân tích, đặc thù của nhóm doanh nghiệp khơỉnghiệp sáng tạo cần kinh phí đầu tư lớn, thời gian đầu tư kéo dài để nghiên cứu,phát triển sản phẩm, thử nghiệm mô hình kinh doanh, xây dựng công nghệ, tuyển dụngvà giữ chân đội ngũ nhân sự chất lượng cao, đồng thời liên tục phải điều chỉnhđể thích nghi với biến động của thị trường. Trong suốt quá trình bươn trải để sốngsót đó, họ phải chấp nhận nguy cơ thua lỗ, thậm chí có thể không có lãi trong 5-7 năm đầu. Việc chỉ miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm và giảm 50%thuế trong 4 năm tiếp theo như dự thảo là quá ngắn so với chu kỳ phát triển thựctế của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; chưa đủ mạnh để khuyến khích doanhnghiệp, đầu tư cho phát triển sản xuất kinh doanh.

“Chính sách thuế cần được thiết kế theo hướng đồng hành vơídoanh nghiệp trong giai đoạn hình thành và tích lũy ban đầu. Kéo dài thời gianmiễn, giảm thuế sẽ tạo dư địa tài chính quan trọng, giúp doanh nghiệp tập trungnguồn lực cho đổi mới sáng tạo. Đây cũng là giải pháp thiết thực để Nhà nước thểhiện vai trò kiến tạo, nuôi dưỡng hệ sinh thái khởi nghiệp, lực lượng tiênphong góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững”, đại biểu Trần ThịVân nhấn mạnh.

Cùng với đó, đại biểu Trần Thị Vân cũng đề nghị cần nâng thơìhạn miễn thuế thu nhập cá nhân lên 5 năm đối với thu nhập từ tiền lương, tiềncông của các chuyên gia, nhà khoa học nhận được từ doanh nghiệp khởi nghiệpsáng tạo tại khoản 3 Điều 10.

Theo đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học là nhân sự nòng cốt,trực tiếp tạo ra giá trị công nghệ, đổi mới sáng tạo và đưa sản phẩm ra thị trường.Thực tiễn cho thấy, nhiều quốc gia có chính sách cạnh tranh rất mạnh mẽ tronglĩnh vực này. Như Thái Lan, họ miễn thuế thu nhập cá nhân tới 10 năm cho nhà đâùtư và chuyên gia làm việc trong 10 lĩnh vực công nghệ - sáng tạo chiến lược.

“Nếu chúng ta không có chính sách đủ hấp dẫn, cạnh tranh thìsẽ bỏ lỡ cơ hội thu hút nhân tài và khó tạo được bước đột phá về công nghệtrong tương lai”, đại biểu Trần Thị Vân nêu rõ.

Các đại biểu tham dự phiên họp.

Miễn thuế khi doanh nghiệp chưa có lãi là “hình thức”

Tại phiên thảo luận, đại biểu Trần Thị Vân cũng đề nghị miễnthuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 3 năm kể từ khidoanh nghiệp phát sinh lợi nhuận thay vì kể từ khi được cấp giấy chứng nhậnđăng ký kinh doanh lần đầu tại khoản 4 điều 10 dự thảo Nghị quyết.

Theo đại biểu, doanh nghiệp thường không có lợi nhuận ngaysau khi mới thành lập. Giai đoạn đầu là thời kỳ tập trung đầu tư xây dựng, tuyểndụng, nghiên cứu thị trường, phát triển sản phẩm.

“Nếu chúng ta miễn thuế ngay từ ngày được cấp giấy chứng nhậnđăng ký kinh doanh đồng nghĩa với việc khi doanh nghiệp có lãi thì thời gian miễnthuế đã hết, chính sách miễn thuế trở nên hình thức và không có hiệu quả”, đạibiểu Trần Thị Vân nhấn mạnh. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần miễn thuế đúng thơìđiểm doanh nghiệp có khả năng đóng thuế đó là khi họ có lợi nhuận.

Đề nghị bổ sung điều khoản về hỗ trợ chi phí đăngký và bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ

Đại biểu Trần Thị Vân nhấn mạnh, trong bối cảnh kinh tế toàncầu chuyển mạnh sang mô hình kinh tế tri thức, tài sản vô hình, đặc biệt là quyềnsở hữu trí tuệ ngày càng đóng vai trò quan trọng, quyết định năng lực cạnhtranh quốc gia. Với các startup, sản phẩm cốt lõi là công nghệ, thuật toán hoặcý tưởng độc quyền; nếu không được bảo hộ kịp thời, doanh nghiệp dễ bị mất thịtrường, bị sao chép công nghệ hoặc gặp rủi ro pháp lý.

Tại Việt Nam, phần lớn các doanh nghiệp khởi nghiệp, doanhnghiệp nhỏ và vừa chưa đủ năng lực tài chính, pháp lý để thực hiện đăng ký sở hưũtrí tuệ đúng chuẩn và đúng thời điểm. Nhiều trường hợp đã bị mất nhãn hiệu, bịchiếm tên miền, hoặc không thể gọi vốn do thiếu chứng nhận quyền sở hữu, ảnh hưởngnghiêm trọng đến giá trị doanh nghiệp và khả năng phát triển ra thị trường quốctế.

Vì vậy, bảo vệ tài sản trí tuệ không chỉ để phòng ngừa rủiro pháp lý, mà là chiến lược phát triển doanh nghiệp. Do đó, đại biểu Trần ThịVân cũng đề nghị Ban soạn thảo bổ sung một điều khoản về hỗ trợ chi phí đăng kývà bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ vào Chương 5 của dự thảo Nghị quyết.

Theo quochoi.vn