Động đất ở Philippines 1 ngày sau khi 'cá tận thế' xuất hiện, liệu có liên quan?

Hai con cá mái chèo - không con nào còn sống - đã dạt vào bờ biển Pasacao (tỉnh Camarines Sur, Philippines) vào thứ Sáu vừa rồi, theo trang PWS (Hệ thống Thời tiết Philippines). Nhiều người dân đã xúm đông để xem 2 con cá kỳ lạ này, không ít người tỏ ra lo lắng vì cá mái chèo vốn còn được gọi là “cá tận thế”.

Cá mái chèo nổi tiếng với chiều dài ấn tượng, kích thước bình thường cũng đến 3 mét, có những con dài đến hơn 10 mét. Trong lịch sử, loài cá này gắn liền với nhiều niềm tin mang tính tâm linh. Những câu chuyện truyền miệng qua hàng thế kỷ nói rằng cá mái chèo là điềm báo tai họa, nên nó mới bị gọi là “cá tận thế”.

2 con cá mái chèo dạt vào bờ biển Philippines mới đây. Ảnh: Jay-R Perez.

Nhiều trang tin viết, năm 2011, khoảng 20 con cá tận thế đã dạt vào các bờ biển ở Nhật Bản trước thảm họa động đất và sóng thần. Tháng 8/2017, 2 con cá tận thế bị sóng đánh dạt vào bờ biển Philippines chỉ một ngày trước khi động đất 6,6 độ xảy ra ở Luzon. Một con cá tận thế khác dạt vào gần San Diego (California, Mỹ) vào ngày 10/8/2024, và chỉ 2 ngày sau đó, động đất xảy ra ở khu vực này, theo trang Fox59. Ngoài ra còn nhiều lần tương tự nữa.

Và lần này, hôm 1/3, tức là chỉ một ngày sau khi 2 con cá tận thế xuất hiện như trên, thì động đất 5,3 độ đã xảy ra ở gần Baganga (tỉnh Davao Oriental, Philippines) vào lúc khoảng 10h tối (giờ địa phương), theo Atenews. Nhiều trang tin ở Philippines đã nhắc người dân đề phòng dư chấn trong những ngày tiếp theo.

Nhiều người dân quây vào xem 2 con cá lạ. Ảnh: Jay-R Perez.

Vậy việc cá tận thế báo trước thảm họa là dựa trên cơ sở nào?

Thực tế, việc cá tận thế dự báo thảm họa là điều gây tranh cãi lâu nay. Các nhà khoa học đã đưa ra nhiều giả thuyết về hiện tượng này. Một số người cho rằng cá mái chèo là loài sống ở rất sâu dưới biển, gần các đường đứt gãy, nên chúng nhạy cảm hơn với những hoạt động địa chấn dưới nước. Sự nhạy cảm đó có thể khiến chúng nổi lên mặt nước trước khi có động đất. Nhưng nhiều nhà khoa học lại nghĩ rằng việc cá tận thế xuất hiện trước động đất chỉ là tình cờ và loài cá này có lẽ bị đẩy lên mặt nước do các dòng chảy mạnh hoặc do chúng bị bệnh.

Con cá tận thế được một người dân ở Philippines tìm thấy chỉ vài tiếng trước khi xảy ra trận động đất mạnh ở Đài Loan (Trung Quốc) vào tháng 4/2024. Địa điểm tìm thấy con cá cách tâm chấn khoảng hơn 1000 km về phía Nam. Ảnh: Brenjeng Caayon via Pen News.

Một nghiên cứu năm 2019 đăng trên Bản tin của Hiệp hội Địa chấn Mỹ khẳng định không có liên quan gì giữa những con cá tận thế với động đất năm 2011 ở Nhật. Và đến nay, dù có nhiều sự trùng hợp bí ẩn như vậy nhưng vẫn chưa có một bằng chứng chính thức hoặc vững chắc nào về việc cá mái chèo dự báo thiên tai. Do đó, các nhà khoa học cho rằng người dân nếu nhìn thấy loài cá này dạt vào bờ biển thì cũng không nên lo lắng hoặc tự sơ tán, mà nên chờ thông báo của các cơ quan chức năng liên quan.

Thục Hân