'Dòng chảy' mới của du lịch số và kết nối văn hóa xuyên quốc gia

Toàn cảnh Phiên họp Nhóm Công tác Du lịch GMS lần thứ 55

Phiên họp Nhóm công tác Du lịch Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 55 và các phiên họp tiểu vùng trong khuôn khổ Diễn đàn Du lịch Mekong (MTF) 2025 vừa diễn ra tại đây đã một lần nữa khẳng định: Mekong không chỉ là dòng sông của sự sống, mà còn là dòng chảy của sự kết nối chiến lược, của công nghệ và văn hóa, mở lối cho một tương lai du lịch bền vững, bao trùm và số hóa.

Du lịch Mekong đang “ấm dần” lên

Sáu quốc gia trong khối GMS gồm: Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Myanmar và Trung Quốc (vùng Vân Nam và Quảng Tây) cùng chung một dòng chảy Mekong, nhưng mỗi quốc gia lại có “nhịp đập” du lịch riêng.

Báo cáo tại Phiên họp Nhóm công tác Du lịch GMS 55 cho thấy bức tranh hồi phục rõ nét của các quốc gia trong khu vực sau đại dịch.

Việt Nam, với vai trò ngày càng chủ động đã ghi nhận lượng khách quốc tế phục hồi gần như hoàn toàn trong năm 2024 (98% so với trước dịch Covid-19), đạt gần 17,6 triệu lượt và tăng trưởng hơn 21,3% trong 5 tháng đầu năm 2025.

Du lịch nội địa của Việt Nam tiếp tục là điểm tựa với 110 triệu lượt khách trong năm 2024 và 61,5 triệu lượt chỉ trong nửa đầu 2025. Những con số này không chỉ khẳng định đà phục hồi ấn tượng, mà còn phản ánh sức hút ngày càng lớn của Việt Nam trong dòng chảy du lịch khu vực.

Sự tăng trưởng ổn định của thị trường quốc tế, đặc biệt từ Hàn Quốc, Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan càng làm nổi bật tính liên kết tiểu vùng trong hành vi du lịch, từ nhu cầu di chuyển không biên giới, đến các sản phẩm du lịch xuyên quốc gia.

Trưởng đoàn các nước GMS tham dự Phiên họp

Chuyển đổi số - động lực mới trong kết nối Mekong

Một điểm nhấn đáng chú ý tại GMS 55 là sự cập nhật của Văn phòng Điều phối Du lịch Mekong (MTCO) về hiệu suất các tài sản kỹ thuật số, cũng như việc triển khai các chiến dịch truyền thông xã hội, chương trình đào tạo kỹ năng số cho phụ nữ trong cộng đồng du lịch.

Đây không đơn thuần là các hoạt động truyền thông. Chúng là những bước đi chiến lược nhằm tái định vị GMS như một không gian du lịch số hiện đại, nơi dữ liệu, công nghệ và trải nghiệm số đóng vai trò trung tâm trong chuỗi giá trị du lịch.

Thay vì chỉ “quảng bá”, Mekong đang tiến đến giai đoạn “chuyển đổi số toàn diện”, từ quản lý điểm đến đến tiếp cận khách hàng và phát triển cộng đồng.

GMS cũng chứng kiến sự tham gia ngày càng sâu rộng của các đối tác quốc tế như Agoda, Millennium Destinations, ASEAN-Trung Quốc, ASEAN-Nhật Bản…, mở rộng chiều sâu cho hợp tác số, đồng thời tích hợp du lịch với thương mại, văn hóa, đào tạo và dịch vụ.

Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Phan Linh Chi phát biểu tại phiên họp

Từ hợp tác tiểu vùng đến liên minh du lịch đa quốc gia

Phiên họp lần này là diễn đàn chính thức của các cơ quan quản lý du lịch, đồng thời tạo không gian kết nối giữa khối tư nhân, các hiệp hội, doanh nghiệp trong khu vực. Hội thảo bên lề giữa các hiệp hội và doanh nghiệp du lịch Tiểu vùng cho thấy rõ sự dịch chuyển từ “hợp tác kỹ thuật” sang “hợp lực thị trường”.

Các ý tưởng về sản phẩm du lịch liên biên giới, hành lang du lịch mềm hay du lịch theo dòng sông Mekong đang dần hiện thực hóa.

Trong đó, Việt Nam với vị trí địa lý chiến lược và tài nguyên văn hóa, thiên nhiên phong phú, hoàn toàn có thể trở thành điểm trung chuyển và điều phối các tour du lịch vòng cung: Huế - Pakse - Luang Prabang - Chiang Mai - Siem Reap - Cần Thơ.

Các đại biểu tham dự Phiên họp Nhóm Công tác Du lịch GMS lần thứ 55

Tăng cường thể chế, cải thiện chính sách, nền tảng cho bứt phá

Tại phiên họp, Việt Nam được đánh giá cao nhờ những điều chỉnh kịp thời về chính sách thị thực, mở rộng diện miễn visa cho công dân Thụy Sĩ, Ba Lan, Séc. Đây không chỉ là tín hiệu mở cửa, mà còn là lời cam kết mạnh mẽ về môi trường chính sách thuận lợi, thông thoáng cho du lịch.

Trong bối cảnh các nước GMS đều xem du lịch là động lực kinh tế quan trọng, việc hài hòa hóa chính sách thị thực, thúc đẩy giao thông kết nối xuyên biên giới, tăng cường số hóa thủ tục… sẽ là những yếu tố quyết định sức bật khu vực trong những năm tới.

Sự hiện diện của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) với các dự án hạ tầng như TIIG giai đoạn 2, các đề xuất kỹ thuật cho giai đoạn 2025-2027 càng cho thấy tầm quan trọng của việc gắn kết tài chính, cơ chế và quy hoạch để không chỉ nói đến “hợp tác”, mà đi đến “tích hợp chiến lược”.

Nhiều nội dung về phát triển du lịch Tiểu vùng Mekong mở rộng được đánh giá, thảo luận tại các phiên họp

“Mềm hóa” hình ảnh du lịch Việt Nam bằng văn hóa và bản sắc

Dự kiến, Phiên họp GMS 56 sẽ được tổ chức tại Ninh Bình vào tháng 11.2025. Đây là cơ hội để Việt Nam thể hiện vai trò chủ động hơn, không chỉ trên phương diện tổ chức, mà còn trong định hình các sáng kiến chung của GMS.

Ninh Bình với Tràng An di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới cũng là một điển hình cho sự phát triển du lịch xanh, bền vững, gắn văn hóa với sinh thái và cộng đồng. Việc tổ chức GMS 56 tại đây là bước đi đúng đắn trong chiến lược “mềm hóa” hình ảnh du lịch Việt Nam bằng văn hóa và bản sắc.

Việt Nam đã mời các nước tham dự chuỗi sự kiện du lịch lớn cuối năm như: Năm Du lịch Quốc gia 2025 tại Huế với chủ đề “Huế - Kinh đô xưa, vận hội mới” và Hội chợ Du lịch quốc tế TP.HCM (ITE HCMC) 2025.

Đây là lời mời vừa mang tính quảng bá, vừa là hành động cụ thể trong chiến lược thúc đẩy sản phẩm du lịch văn hóa và liên kết quốc tế.

Đoàn Việt Nam tham gia Hội thảo các hiệp hội và doanh nghiệp du lịch Tiểu vùng

Chiến lược Du lịch GMS 2030

Một nội dung then chốt được các nước thông qua là việc chuẩn bị cho Lễ ra mắt Chiến lược Du lịch GMS 2030, diễn ra vào ngày 26.6.2025. Đây sẽ là văn kiện quan trọng, định hướng phát triển du lịch trong tiểu vùng trong vòng 5-10 năm tới, dựa trên các trụ cột: Bền vững - sáng tạo - bao trùm số hóa.

Tuy nhiên, chiến lược chỉ có ý nghĩa khi được thực thi nhất quán và đồng bộ. Điều GMS cần lúc này không chỉ là tầm nhìn, mà là một “cơ chế giám sát, phối hợp hiệu quả”; một mô hình vận hành minh bạch, có sự tham gia đa bên từ nhà nước, doanh nghiệp, cộng đồng và các tổ chức phát triển.

Sông Mekong, từ hàng nghìn năm nay, vẫn chảy miệt mài qua bao dải đất, nuôi dưỡng văn minh, văn hóa và ký ức. Hôm nay, dòng sông ấy lại tiếp tục sứ mệnh nối liền các quốc gia, không chỉ bằng nước, mà bằng công nghệ, du lịch và khát vọng phát triển chung.

Trong dòng chảy mới ấy, Việt Nam vừa là một điểm đến đầy sức hút và đang dần trở thành một mắt xích chủ động trong chuỗi liên kết du lịch xuyên quốc gia - một “người kể chuyện” sinh động giữa đại lộ số hóa và không gian văn hóa của Tiểu vùng Mekong.

NGỌC BÍCH (từ Lào); ảnh: LAN THƯƠNG