Đồng bằng sông Cửu Long vượt khó đưa công nghệ vào giảng dạy

Tiết dạy có ứng dụng công nghệ thông tin luôn thu hút học sinh. Ảnh: Quách Mến

Điều này mang lại nhiều tiện ích và nâng cao chất lượng giáo dục.

Hào hứng với công nghệ thông tin

Ngay khi nhận được văn bản chỉ đạo từ cấp trên về việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong quản lý, dạy và học, Trường Tiểu học Thị trấn Thới Bình B (Thới Bình, Cà Mau) đã nhanh chóng liên hệ với nhà mạng để nâng cấp đường truyền và xây dựng mô hình trường học điện tử.

Hiện 100% hồ sơ, sổ sách được số hóa, mang lại nhiều tiện ích, tiết kiệm thời gian, chi phí và bảo quản tốt hơn. Đây cũng là trường đầu tiên của huyện Thới Bình thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục bằng phương thức số hóa 100% hồ sơ.

Thầy Nguyễn Kim Chung - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thị trấn Thới Bình B phấn khởi chia sẻ, tất cả giáo viên trong trường có trình độ A Tin học trở lên. Nhà trường đã giao chỉ tiêu cho giáo viên phải dạy đạt 2/3 số tiết trình chiếu bài giảng điện tử mỗi tuần, và hầu hết giáo viên thực hiện tốt yêu cầu này.

Nhà trường cũng quán triệt việc cập nhật các file hình ảnh, thông tin trên không gian mạng để đưa vào bài giảng, đòi hỏi giáo viên phải kiểm tra, kiểm chứng thông tin kỹ lưỡng, tránh đưa thông tin sai lệch, không phù hợp thuần phong mỹ tục.

Nhờ việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy và học, những năm gần đây, tỷ lệ học sinh của trường hoàn thành chương trình lớp học luôn đạt trên 98%; tỷ lệ hoàn thành chương trình tiểu học đạt 100%.

Cô Phạm Thị Kim Cúc - giáo viên nhà trường chia sẻ, lúc đầu triển khai giảng dạy bài giảng điện tử, cô khá lúng túng. Tuy nhiên, sau khi trường tổ chức các buổi tập huấn, hướng dẫn chi tiết, kết hợp tự tìm tòi, cập nhật kiến thức và thực hành thường xuyên, cô dần quen và thấy hiệu quả rõ rệt.

“Bây giờ quay lại dạy theo truyền thống chỉ bảng đen phấn trắng, không màn hình tivi, máy tính… chắc sẽ không quen. Giảng dạy trên môi trường điện tử, tôi nhận thấy học sinh tiếp thu bài nhanh, nhìn thấy hình ảnh sinh động nên hăng say phát biểu ý kiến”, cô Cúc cho hay.

Một tiết Tin học tại Trường Tiểu học Thới Bình B, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau. Ảnh: Quách Mến

Dù nằm ở địa bàn vùng sâu, Trường Tiểu học Biển Bạch Đông (xã Biển Bạch Đông, huyện Thới Bình, Cà Mau) vẫn không ngừng nỗ lực đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và đạt nhiều kết quả tích cực.

Chia sẻ của thầy Phó Hiệu trưởng Dương Quốc Huy, từ khi thực hiện Chương trình GDPT 2018, trường được đầu tư cơ sở vật chất cơ bản để đáp ứng chuyển đổi số. Hiện hồ sơ của trường được số hóa ở mức cơ bản, không còn sử dụng hồ sơ giấy.

Mỗi năm, nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên tham gia tập huấn về sử dụng phần mềm. Đến nay, khoảng 90% giáo viên trong trường biết ứng dụng công nghệ nghệ thông tin vào giảng dạy, phần còn lại là giáo viên lớn tuổi tiếp thu chậm.

Tại huyện Thới Bình, 100% trường học trên địa bàn huyện đã có kết nối Internet. Nhiều trường được trang bị phòng máy tính, tivi thông minh và các thiết bị hỗ trợ khác, đáp ứng nhu cầu dạy và học theo Chương trình GDPT mới. Nhiều phần mềm quản lý trường học, quản lý học sinh và nâng cao chất lượng dạy và học được triển khai hiệu quả.

Phần lớn các trường học trên địa bàn huyện Thới Bình, Cà Mau được lắp đặt tivi thông minh phục vụ giảng dạy. Ảnh: Quách Mến

Ứng dụng trong tiết dạy STEM

Không dừng lại ở giảng dạy các môn học truyền thống, việc áp dụng khoa học công nghệ và sáng tạo của giáo viên trong lĩnh vực giáo dục STEM cũng được quan tâm, triển khai mạnh mẽ. Một trong những điển hình tiêu biểu là thầy Lê Thanh Liêm - giáo viên Trường Phổ thông DTNT Him Lam (Hậu Giang), người đã sáng chế ra hệ thống “Siêu kết nối cảm biến dành cho học tập chủ đề mạch điện điều khiển và tăng cường hoạt động STEM trong trường THCS”.

Thầy Liêm chia sẻ, quá trình giảng dạy chủ đề về mạch điện điều khiển và giáo dục STEM, học sinh thường gặp khó khăn khi kết nối mạch điện thông qua phương pháp hàn hoặc sử dụng dây nối.

Những phương pháp này không chỉ tiềm ẩn nguy cơ nguy hiểm mà còn có thể dẫn đến kết nối không chắc chắn, ảnh hưởng đến hiệu quả học tập. Cùng đó, việc cấp nguồn cho các cảm biến và hướng dẫn cơ bản về chúng thường hạn chế. Học sinh phải tìm kiếm thông tin từ nhiều nguồn không tin cậy, điều này gây khó khăn trong quá trình học tập và tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ thiết bị.

Học sinh hào hứng tìm hiểu các ứng dụng trên máy tính. Ảnh: Quách Mến

“Từ những lý do trên, tôi quyết định nghiên cứu và phát triển một sản phẩm có khả năng nhận dạng, hướng dẫn và hỗ trợ lập trình nhanh chóng. Nó giúp học sinh tiếp cận kiến thức dễ dàng hơn, từ đó khuyến khích sáng tạo và giải quyết các vấn đề thực tiễn kịp thời, hiệu quả”, thầy Liêm chia sẻ thêm.

Qua quá trình áp dụng sản phẩm, học sinh nhanh chóng tiếp cận các tính năng của cảm biến thông qua lập trình điều khiển và thực hành thực tế. Nhờ sản phẩm này, nhiều thành viên trong Câu lạc bộ Sáng tạo của trường đã phát triển năng lực nghiên cứu khoa học, đủ khả năng tham gia các cuộc thi STEM ngay sau khi ứng dụng vào học tập.

Giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin soạn giáo án điện tử. Ảnh: Quách Mến

Từ thực tế áp dụng khoa học công nghệ vào giảng dạy tại các trường học, Sở GD&ĐT tỉnh Hậu Giang chỉ đạo các phòng GD&ĐT huyện, thành phố tăng cường triển khai giáo dục STEM cấp trung học, đảm bảo chất lượng và hiệu quả.

Các trường được yêu cầu căn cứ vào tình hình thực tế, đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất và thiết bị dạy học để xây dựng và thực hiện ít nhất 1 chủ đề/chuyên đề về giáo dục STEM trong mỗi học kỳ. Sở cũng khuyến khích giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin vào các chuyên đề giảng dạy nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục.

Học sinh Trường Dân tộc Nội trú Him Lam (Hậu Giang) đang trải nghiệm trực tiếp mô hình được thầy Liêm sáng chế trong giờ học STEM. Ảnh: Quốc Anh

Khắc phục khó khăn

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục tại Đồng bằng sông Cửu Long vẫn gặp không ít khó khăn. Ông Nguyễn Thanh Nhàn - Trưởng phòng GD&ĐT huyện Thới Bình (Cà Mau), cho biết, thách thức lớn nhất trong thực hiện chuyển đổi số hiện nay là hạn chế về cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin ở một số khu vực nông thôn, vùng sâu.

Thực tế, còn nhiều điểm trường lẻ chưa được đầu tư đồng bộ đường truyền, thiết bị công nghệ, gây trở ngại trong triển khai các ứng dụng số. Cùng đó, một số giáo viên bộ môn không được đào tạo chuyên sâu về công nghệ thông tin, dẫn đến khó khăn trong áp dụng công cụ và phương pháp giảng dạy hiện đại.

“Tài chính cũng là vấn đề nan giải khiến các trường công lập phải cân nhắc kỹ lưỡng khi lựa chọn phần mềm ứng dụng để đảm bảo tính hiệu quả và phù hợp điều kiện thực tế”, ông Nhàn chia sẻ.

Tại Cà Mau, ông Lê Hoàng Dự - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT cho rằng, những khó khăn huyện Thới Bình gặp phải là tình trạng chung của nhiều địa phương trong khu vực. “Thời gian tới, tỉnh tiếp tục đầu tư nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, đặc biệt ưu tiên các cơ sở giáo dục vùng khó khăn. Đồng thời, ngành Giáo dục sẽ xây dựng hệ thống phần mềm quản lý đồng bộ, kết nối dữ liệu để tối ưu hóa công tác quản lý thông tin”, ông Dự nhấn mạnh.

Quách Mến - Quốc Anh