Đón nhận bằng UNESCO ghi danh di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam

Tối 19-3, tại Khu Du lịch quốc gia núi Sam, phường Núi Sam, UBND tỉnh An Giang phối hợp Ủy ban quốc gia UNESCO tại Việt Nam; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch long trọng tổ chức Lễ đón bằng UNESCO ghi danh Lễ hội Vía vía Bà Chúa Xứ núi Sam vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và Khai hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam năm 2025.

Tham dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính; các Nguyên lãnh đạo Nhà nước; lãnh đạo các Bộ, ngành trung ương, địa phương với khoảng 2.000 đại biểu và hàng nghìn người dân địa phương đã tham dự. Ngoài ra còn có Ngài Jonathan Baker, Trưởng đại diện Văn phòng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc tại Việt Nam.

Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính; các Nguyên lãnh đạo Nhà nước; lãnh đạo các Bộ, ngành trung ương, địa phương tham dự lễ đón bằng UNESCO ghi danh di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam

Văn nghệ chào mừng

Phát biểu tại lễ, ông Lê Hồng Quang, Bí thư Tỉnh ủy An Giang cho biết: Năm 2001, với sự lan tỏa tín ngưỡng về Chúa Xứ Thánh Mẫu và sự ảnh hưởng trong cộng đồng, Lễ hội được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) chọn là một trong những lễ hội tiêu biểu để tổ chức lễ hội du lịch Quốc gia và đến năm 2014, Lễ hội được ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Ông Lê Hồng Quang, Bí thư Tỉnh ủy An Giang

Kể từ khi được công nhận, công tác quản lý, tổ chức Lễ hội được địa phương thực hiện theo các quy định pháp luật, đúng quan điểm chỉ đạo của Đảng về mục tiêu xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Hoạt động Lễ hội dần trở thành hoạt động văn hóa du lịch, tôn vinh di sản, quảng bá hình ảnh vùng đất, con người An Giang đến Nhân dân, du khách trong nước và quốc tế.

Năm 2022, hồ sơ Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam - An Giang được Chính phủ đồng ý đệ trình UNESCO xem xét công nhận. Sau quá trình chuẩn bị tích cực, khẩn trương và trách nhiệm, ngày 4-12-2024, tại thủ đô Asuncíon, Paraguay, trong khuôn khổ Kỳ họp lần thứ 19 Ủy ban liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, “Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam” của Việt Nam đã chính thức được UNESCO ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Đây là sự khẳng định và đánh giá cao của quốc tế đối với di sản, đề cao sự đa dạng, giá trị và bản sắc của văn hóa Việt Nam nói chung và tỉnh An Giang nói riêng trong bức tranh văn hóa chung của nhân loại và cũng là một đóng góp nữa của Việt Nam cho mục tiêu bảo tồn và phát huy các giá trị di sản mà UNESCO đang thúc đấy. Việc ghi danh cũng sẽ tạo thêm nguồn lực cho bảo tồn và phát huy giá trị di sản, hỗ trợ phát triển kinh tế, văn hóa theo hướng bền vững, bao trùm ở địa phương, cộng đồng dân cư.

Lễ phục hiện rước tượng Bà Chúa xứ được tổ chức với ý nghĩa tái hiện bối cảnh rước tượng Bà từ trên bệ đá Bà ngự ở đỉnh núi Sam về miếu Bà. Khi mặt trời vừa khuất bóng, đoàn rước tiếp tục nghinh kiệu Bà về miếu thờ trong không khí trang nghiêm, náo nức.

Tượng Bà Chúa xứ được đặt trang nghiêm tại Miếu Bà Chúa xứ

Lễ đón bằng UNESCO và Khai hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam nhằm để tôn vinh, tuyên truyền, quảng bá sâu rộng những giá trị di sản của An Giang đến rộng rãi người dân, du khách. Tăng cường nhận thức của cộng đồng trong nước và quốc tế về giá trị văn hóa, lịch sử và ý nghĩa của Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam.

Thông qua đó, nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành, địa phương trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Quảng bá giá trị lịch sử, văn hóa vùng đất, con người An Giang, khẳng định bản sắc văn hóa phong phú của cộng đồng các dân tộc Kinh, Hoa, Chăm, Khmer.. giới thiệu các sản phẩm đặc trưng của địa phương, thúc đẩy phát triển du lịch theo định hướng phát triển bền vững.

Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính bày tỏ tri ân sâu sắc đến các thế hệ nghệ nhân, cộng đồng địa phương đã gìn giữ, phát huy di sản, đồng thời ghi nhận nỗ lực của các bộ, ban, ngành trong quá trình bảo vệ, quảng bá lễ hội Vía Bà Chúa Xứ.

Phát biểu tại sự kiện, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính nhấn mạnh, đây là niềm vinh dự lớn lao không chỉ của tỉnh An Giang mà còn của cả khu vực Nam Bộ và đất nước Việt Nam. Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ đã tồn tại hơn 200 năm, trở thành điểm tựa tinh thần quan trọng, lan tỏa sâu rộng trong đời sống tín ngưỡng, văn hóa của nhân dân.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam là di sản văn hóa phi vật thể thứ 16 của Việt Nam được UNESCO công nhận và là lễ hội truyền thống đầu tiên của Đồng bằng sông Cửu Long được vinh danh. Phó Thủ tướng bày tỏ tri ân sâu sắc đến các thế hệ nghệ nhân, cộng đồng địa phương đã gìn giữ, phát huy di sản, đồng thời ghi nhận nỗ lực của các bộ, ban, ngành trong quá trình bảo vệ, quảng bá lễ hội.

Ông đề nghị tỉnh An Giang và các địa phương liên quan tiếp tục bảo vệ không gian văn hóa của di sản, giữ gìn nghi lễ truyền thống, nâng cao nhận thức cộng đồng, phát triển du lịch bền vững và đẩy mạnh quảng bá hình ảnh lễ hội ra thế giới.

Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam được UNESCO ghi danh vào thời điểm quan trọng, ngay sau khi Quốc hội thông qua Luật Di sản Văn hóa sửa đổi và Chương trình Mục tiêu Quốc gia phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035. Điều này thể hiện cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước trong việc đưa văn hóa trở thành nguồn lực quan trọng cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Đại diện Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch tiếp nhận bằng UNESCO ghi danh ghi danh di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Lãnh đạo tỉnh An Giang tiếp nhận bằng UNESCO ghi danh ghi danh di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Trước đó các đại biểu đã đến dâng hương tại Lăng Thoại Ngọc Hầu và Miếu Bà Chúa xứ núi Sam, phường núi Sam.

HẢI DƯƠNG