Dọn nhà ngày Tết: Chuyện muôn thuở dưới góc nhìn của người trẻ

Nhà nhiều đồ gỗ, Tết thêm bận rộn

Minh Anh (19 tuổi, Bắc Ninh) là một sinh viên năm nhất xa nhà. Sau thời gian học tập tại Hà Nội, cô gái luôn háo hức được về quê, cùng gia đình chuẩn bị đón Tết.

Những ngày đầu nghỉ lễ, cô gái vui vẻ, hào hứng trò chuyện cùng gia đình, đôn đáo giúp bố mẹ sửa soạn nhà cửa đón Tết. Duy chỉ có đúng một “nỗi niềm” mà cô gái phải “khoanh tay đứng nhìn”, chính là bộ bàn ghế gỗ chạm khắc của nhà mình. “Gia đình mình rất thích trưng đồ gỗ, nhưng lau dọn rất mất sức”, Minh Anh chia sẻ. Cô kể thêm rằng, “Mấy năm gần đây, trên mạng xã hội mọi người hay bày mẹo dọn đồ gỗ bằng tăm phun nước, nhưng không phải nhà nào cũng dùng, hoặc nếu như mình, có dùng thì cũng chỉ tiết kiệm thời gian một chút, nhưng lưng thì vẫn hơi đau, mắt thì vẫn hơi mỏi”, cô gái hài hước chia sẻ.

Một số mẹo rửa những bộ bàn ghế phức tạp được dân mạng truyền tai nhau những năm gần đây có bao gồm việc sử dụng tăm nước (Ảnh mạng).

Ngoài ra, Minh Anh thừa nhận rằng nhiều khi, giữa cô và bố mẹ cũng hay xảy ra những bất đồng tạm thời từ vài việc nhỏ nhặt khi cùng nhau dọn dẹp: "Mình nghĩ rằng là ai khi dọn dẹp hoặc làm việc gì đó trong thời gian dài, phải hoạt động nhiều, cũng sẽ cảm thấy mệt và đôi khi trở nên gắt gỏng một chút”.

Tuy vậy, gác lại những chuyện vụn vặt, Minh Anh vẫn cảm thấy những ngày cuối năm khi dọn nhà này cũng là dịp để gia đình được tiếp xúc, nói chuyện với nhau nhiều hơn: "Với mình, dọn nhà ngày Tết không chỉ là làm sạch không gian sống, mà còn là cơ hội để gia đình sum họp và kết nối. Tuy bận rộn và đôi khi có những khoảnh khắc đối lời qua lại, nhưng nhớ lại những ngày ở trên Hà Nội một mình, mình thấy những lúc như này mới đáng quý, bởi rốt cuộc tất cả rồi cũng sẽ được giải quyết, từ ấy hiểu nhau hơn. Đó là phần đặc biệt trong truyền thống Tết."

Từ áp lực thành dịp để hiểu hơn về giá trị truyền thống

Là một chàng trai Huế chính gốc, Hoàng Nam (21 tuổi), sinh viên năm ba tại TP. Hồ Chí Minh, được ảnh hưởng ít nhiều những quan niệm về truyền thống từ gia đình, nhất là trong việc chuẩn bị tươm tất mừng Tết.

Gần tròn bốn năm, Hoàng Nam đã quen với những hối hả và nhộn nhịp của đất Sài thành hoa lệ. Tranh thủ những ngày cuối cùng của năm cũ, Nam hoàn thành công việc bán thời gian trước khi về quê. Vì cho rằng ngành học khá “kén nghề”, nên Hoàng Nam đôi phần cảm thấy vô định, nhất là ở thời điểm một năm nữa lại sắp qua đi. Anh chàng chia sẻ: “Dù chỉ còn một năm nữa là tốt nghiệp, nhưng so với các bạn đồng trang lứa thì mình vẫn chưa biết chọn sau này theo nghề nào, nên quả thực có chút áp lực”.

Anh chàng tâm sự rằng bản thân rất nhớ nhà, nhớ người thân, nhưng một năm nay, cứ nghĩ đến chuyện Tết đến, Hoàng Nam lại thở dài: “Chủ yếu mình ngại chuyện gia đình hỏi về việc học, việc làm”.

Nói về Tết, Hoàng Nam thẳng thắn chia sẻ rằng từng rất không thích việc dọn dẹp nhà cửa mỗi dịp năm mới. Lúc còn nhỏ, cậu bạn cho rằng dọn nhà là một gánh nặng: “Riêng nhà mình thì dọn dẹp nhà cửa là một chuyện, nhưng điều phức tạp và cầu kỳ nhất vẫn là tục lễ cúng kiếng và nhiều nghi thức của gia đình mình. Bố mẹ hay nhắc đi nhắc lại rằng sắp lễ phải như nào, dọn dẹp nhà thờ gia tiên phải chú ý những gì. Mình từng nghĩ nó rườm rà và khó hiểu”. Chưa kể, những ngày cuối năm hồi còn bé là dịp “dễ bị bố mẹ mắng nhất”, tính cách anh lại hơi thu mình, nên nhiều khi “dễ buồn, dễ tủi”.

Càng lớn, những sự rụt rè đó cũng dần phai đi, áp lực từ chuyện học tập, công việc lại làm bận lòng chàng trai nhiều hơn. Song, trải qua nhiều vấp ngã kể từ khi trưởng thành, va chạm trên thành phố, Hoàng Nam lại nhận ra những chuyện lau dọn này chẳng là gì so với những bộn bề của cuộc sống người lớn. “Hồi bé thì sợ thật đó, nhưng lớn rồi, mình lại thấy về nhà lại là cách giải thoát bản thân khỏi những phiền muộn mà phải đối mặt thường ngày. Mặc dù cũng sợ chuyện gia đình, họ hàng hỏi chuyện học hành, đi làm, nhưng thực sự không về không được.” - anh chàng tâm sự. “Mình yêu không khí trong lành ở Huế, mình yêu những giây phút được về nhà để được nghe tiếng gia đình huyên náo, háo hức chuẩn bị Tết. Còn những phong tục mà mình từng cho rằng phức tạp ấy hóa ra lại chính là nét đẹp cổ truyền đáng được gìn giữ nhất”.

Hơn cả, chàng trai cũng hiểu rằng ngày bé bị bố mẹ “chỉnh” từng chuyện bé nhất trong việc chuẩn bị đồ cúng, sắm lễ; hay đơn giản chỉ là những khi lau dọn nhà cửa lại chính là cách bố mẹ muốn dạy bản thân anh chàng về giá trị của sự ngăn nắp, gìn giữ nét đẹp truyền thống để có sự chuẩn bị chu đáo cho năm mới (Ảnh mạng).

Dọn nhà để “xả hơi”

Trọng Dũng (25 tuổi, quê Hà Nội), hiện đang là một chuyên viên Marketing tại TP. Hồ Chí Minh, cũng vừa kết thúc ngày cuối cùng làm việc để nhanh chóng trở về quê một vài ngày đón năm mới cùng gia đình. Là một người đã đi làm, có công việc ổn định, chàng trai lại càng mong ngóng được về thăm gia đình, vì đây vừa là dịp để cả nhà đoàn tụ khi kẻ Nam người Bắc; vừa là những chuỗi ngày để được nghỉ ngơi sau một năm miệt mài làm việc.

Theo anh chàng chia sẻ, vì tính chất công việc đặc thù, nên không phải lúc nào cũng “đến làm lúc chín giờ sáng và rời đi lúc năm giờ chiều”. “Thực tế, công việc marketing dù có ngồi làm ở văn phòng đi nữa thì cứ đến những đợt ngày lễ lớn trong năm là kéo theo chuỗi dự án chạy không ngừng nghỉ, thậm chí năm ngoái, mình đã từng có ý định ở lại trong đây vì công việc cuối năm chất đống quá nhiều” - Trọng Dũng thở dài.

Tình trạng nhiều người trẻ như Trọng Dũng phải loay hoay và mệt mỏi với công việc tồn đọng cuối năm cũng không phải hiếm thấy (Ảnh mạng).

Rất may, rút kinh nghiệm từ năm ngoái, chàng trai 25 tuổi đã cố gắng sắp xếp công việc khoa học để được về quê thoải mái hơn. Anh chia sẻ: “Mình cũng thở phào khi không phải gặp tình trạng như năm trước, dù vẫn phải quản lý công việc trực tuyến xuyên kỳ nghỉ lễ nhưng rốt cuộc cũng được về nhà đón Tết rồi!”.

Càng trưởng thành, lại đã tiếp xúc qua nhiều cuộc vui của tuổi trẻ, Trọng Dũng dần nhận ra bản thân giờ đây cần dành nhiều thời gian để bên gia đình hơn. Anh cho rằng, “ngay cả những việc hồi còn bé mình nhác làm như dọn nhà hay nấu ăn, giờ cũng là cách để “chữa lành”, giúp tạm quên đi những bộn bề của cuộc sống người lớn. Mỗi lần trở về Hà Nội, mình cảm nhận rõ không khí Tết qua việc dọn nhà cùng bố mẹ. Nó không đơn giản chỉ là việc làm sạch không gian, mà còn là cách mình gắn kết với gia đình. Mình thấy điều này rất quan trọng, nhất là khi sống xa nhà."

Chính vì vậy, tuy vẫn phải “mang công việc về nhà”, anh luôn cố gắng dành thời gian phụ giúp bố mẹ dọn dẹp; vì với anh, Tết không thể trọn vẹn nếu thiếu hình ảnh gia đình cùng nhau sửa soạn nhà cửa. “Nhất là với dân văn phòng phải ngồi nhiều, nhìn máy tính nhiều, việc dọn nhà cửa cuối năm giống với việc tập thể dục vậy, mình thấy rất thoải mái”, Trọng Dũng hào hứng chia sẻ.

Sắp xếp khoa học để nhẹ nhàng hơn

Cũng gần với trường hợp trên, Thanh Hương (22 tuổi) hiện đang làm việc như một “Freelancer” (tạm dịch: Người làm tự do) tại TP. Hồ Chí Minh, lại có quan điểm: “Gọi là làm việc tự do nhưng thời gian mình rảnh cũng rất hiếm. Càng đến giai đoạn cuối năm, mình càng bận rộn và không có thời gian dành cho việc dọn dẹp”. Cô nàng gốc Đà Nẵng cho rằng, “việc này có thể linh hoạt hơn thay vì bị ràng buộc vào khuôn khổ truyền thống”.

Thanh Hương giải thích thêm về ý kiến của mình, cô gái cho rằng việc dọn nhà ngày Tết không nên là áp lực, nhất là với người trẻ; để bớt đi cảm giác mệt mỏi mỗi khi nghĩ đến chuyện dọn dẹp ngày Tết, việc sắp xếp khoa học vô cùng cần thiết. “Quan trọng là mọi người cảm thấy thoải mái để tận hưởng Tết. Đúng là cuối năm không phải ai cũng được nghỉ sớm, như mình chẳng hạn, công việc vẫn còn sát nút ngày lễ. Nên nếu không có thời gian, mình nghĩ có thể chia nhỏ việc dọn dẹp hoặc làm trước Tết một tuần. Mỗi hôm dọn một chút, tới tầm hôm giao thừa dọn qua là ổn rồi"- cô nhấn mạnh.

Cô gái chia sẻ rằng gia đình mình cũng khá thoáng nên mọi người đều cảm thấy thoải mái với câu chuyện dọn nhà những ngày cuối năm: “Không có quá nhiều tranh cãi giữa mọi người trong gia đình, mỗi người được phân công một việc, đơn giản cứ hoàn thành tốt là xong. May mắn bố mẹ mình khá tâm lý, quan trọng Tết là phải thấy vui khi ở bên nhau.”

Kết nối các giá trị qua việc dọn nhà

Có thể thấy, dù rằng câu chuyện dọn nhà cuối năm đón Tết là câu chuyện đương nhiên từ trước đến nay. “Mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà một cảnh”, việc dọn nhà ở mỗi gia đình lại khác nhau. Sẽ có những người không thể tránh khỏi chuyện “lời qua tiếng lại”, cũng sẽ có những người cảm thấy chút “ngán ngẩm” với việc dọn sạch những đồ vật phức tạp trong nhà; hay cảm thấy ngại khi đối mặt với nhiều nghi lễ;...

Dẫu vậy, để tránh gặp những chuyện không đáng có khi cận kề năm mới, việc dọn dẹp nhà cửa nên được đón nhận thoải mái hơn và thực hiện có kế hoạch khoa học (Ảnh mạng).

Song, tựu trung, việc dọn nhà cũng giống như cách xua đuổi xui xẻo, gác lại mọi bộn bề năm cũ để đón chào một năm mới tràn đầy hy vọng hơn. Tết là dịp để những người con xa nhà lâu ngày trở về đoàn tụ với gia đình; là dịp để quay về trạng thái yên bình, suy ngẫm về những điều đã qua, và hy vọng về những mục tiêu mới.

Việc dọn nhà chỉ là “chất xúc tác” để mọi người trong gia đình được trò chuyện và gần gũi nhau hơn. Đằng sau câu chuyện này, suy cho cùng, bất cứ ai, nhất là với người trẻ, họ rất mong muốn tìm về chốn bình yên và trân trọng những giá trị cuộc sống tốt đẹp: yêu gia đình, yêu bản thân và hiểu, giữ gìn những nét đẹp truyền thống của dân tộc.

Minh Ngọc