Đội tuyển Việt Nam có cần tăng cường ngoại binh nhập tịch như Malaysia?

Suốt 11 năm bất lực trước đội tuyển Việt Nam, bóng đá Malaysia đã dùng trận thắng đậm 4-0 ở lượt trận thứ 2 vòng loại Asian Cup 2027 để khép lại chuỗi ngày lép vế. Người Malaysia đã làm điều đó không chỉ bằng chiến thuật hợp lý mà còn nhờ vào đội hình có đến 9 cầu thủ nhập tịch, chủ yếu đến từ Nam Mỹ và châu Âu.

Với nền tảng thể chất vượt trội, tư duy chiến thuật hiện đại và kinh nghiệm thi đấu đỉnh cao, những tân binh như Joao Figueiredo, Rodrigo Holgado, Dion Cools hay Corbin Ong đã tạo nên khác biệt rõ rệt về đẳng cấp. Không riêng gì Malaysia, xu thế nhập tịch cũng đã và đang giúp các đội bóng như Indonesia, Philippines hay Thái Lan tăng tốc vượt bậc.

Trong khi bóng đá Việt Nam vẫn trung thành với lối tiếp cận dè dặt và không có quá nhiều nguồn cầu thủ từ nước ngoài, các đối thủ ở Đông Nam Á đã cởi mở hơn và có chiến lược dài hơi trong việc tận dụng nguồn lực kiều bào hoặc ngoại binh đủ điều kiện nhập tịch.

Nguyễn Xuân Son đã chơi rất hay trong màu áo đội tuyển Việt Nam ở đấu trường AFF Cup 2024. Ảnh: ANH PHƯƠNG.

Thất bại 0-3 của đội tuyển Việt Nam tại vòng loại World Cup 2026 (trước Indonesia) và trận thua Malaysia 0-4 ở vòng loại Asian Cup 2027 đã phơi bày điểm yếu cố hữu về chiều sâu lực lượng, cũng như sự lúng túng trong chiến lược phát triển, không chỉ từ việc huy động chất xám ngoại. Vấn đề không hẳn nằm ở kết quả thi đấu mà còn kéo theo hệ lụy lớn về tâm lý và niềm tin nơi người hâm mộ.

Một chi tiết đáng lưu ý khác là giá trị đội hình. Theo thống kê từ Transfermarkt, giá trị đội hình tuyển Việt Nam hiện tại (5,93 triệu euro) thấp hơn hẳn so với Malaysia (13,9 triệu), Indonesia (31,9 triệu) và cả Thái Lan (7,43 triệu). Sự chênh lệch này phản ánh chính xác chiều sâu và chất lượng lực lượng giữa các nền bóng đá đang tái cấu trúc mạnh mẽ.

Đã đến lúc bóng đá Việt Nam cần có sự chuyển mình nhanh chóng hơn. Một mặt, các nhà hoạch định chiến lược ở VFF mở rộng hơn cơ chế để các cầu thủ mang dòng máu Việt hoặc ngoại binh đủ điều kiện được cống hiến cho đội tuyển. Mặt khác, phải xây dựng chiến lược dài hạn để nâng cao chất lượng đào tạo trẻ, nâng cấp hệ thống giải V-League và thu hút nguồn lực đầu tư.

2 thủ thành Việt kiều Đặng Văn Lâm và Nguyễn Filip có chất lượng cùng khát khao cống hiến cho đội tuyển Việt Nam. Ảnh: ANH PHƯƠNG.

Trong hai phương án này, việc tăng cường ngoại binh nhập tịch đang gây ra nhiều tranh cãi về nguồn gốc cầu thủ và chất lượng của họ. Chẳng hạn, Nguyễn Xuân Son là tiền đạo thuần Brazil có tên bản xứ Rafaelson, không giống các trường hợp Việt kiều như thủ môn Nguyễn Filip, Pendant Quang Vinh,… Nó cũng chỉ là một giải pháp tạm thời theo kiểu “ăn xổi ở thì” mà bóng đá Việt Nam từng có thời kỳ nhập tịch ngoại binh trước khi vô địch AFF Cup 2008 bằng lứa cầu thủ nội có chất lượng cao.

Vì thế, điều quan trọng nhất cho bóng đá Việt Nam về lâu dài không nhất thiết quá phụ thuộc vào làn sóng nhập tịch cầu thủ mà phải tự nâng cấp mình bằng cách cải tạo và phát triển đồng bộ các giải vô địch quốc gia, đặc biệt là phương pháp đào tạo trẻ một cách căn cơ hơn, bài bản và khoa học hơn.

NGỌC ANH