Đội ngũ trí thức và phương cách dùng người
Ngày 30-12, Tổng Bí thư Tô Lâm dành thời gian gặp gỡ đại biểu trí thức, nhà khoa học. Tại buổi gặp mặt, trên cơ sở lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của các đại biểu, Tổng Bí thư có bài phát biểu với nội dung hết sức sâu sắc, nêu bật sự đóng góp, cống hiến và vai trò đặc biệt quan trọng của đội ngũ trí thức, nhà khoa học đối với tiến trình xây dựng, phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc.
Tổng Bí thư cũng gợi ý 4 nội dung rất căn bản để cấp ủy, chính quyền, các ban, bộ, ngành nghiên cứu, triển khai thực hiện trong việc trọng dụng nhân tài phục vụ sự nghiệp cách mạng của đất nước.
Có lẽ, khỏi phải bàn nhiều đến vị trí, vai trò của đội ngũ trí thức, nhà khoa học đối với sự nghiệp cách mạng của đất nước. Bởi, ở bất kỳ thời kỳ nào thì đội ngũ trí thức, nhà khoa học cũng đóng vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của xã hội. Trí thức và các nhà khoa học không chỉ là những con người tài năng, có những đặc tính vượt trội, mà còn là “lực lượng đại diện cho trí tuệ, tài năng của nhân dân, của dân tộc”. Trong bối cảnh cuộc cách mạng khoa học, công nghệ phát triển như vũ bão, để theo kịp, bắt nhịp, đi cùng, thậm chí đi trước thế giới ở từng lĩnh vực của đời sống xã hội phụ thuộc lớn vào sự đóng góp, cống hiến của đội ngũ trí thức và các nhà khoa học.
Đúng như Tổng Bí thư Tô Lâm xác định: “Chỉ có khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo mới là con đường giúp chúng ta bắt kịp, tiến cùng, bứt phá và vượt lên chính chúng ta và thế giới”. Muốn làm được điều đó phải dựa chắc vào đội ngũ trí thức, nhà khoa học; đồng thời có những cơ chế, chính sách nhằm khích lệ, động viên đội ngũ trí thức, nhà khoa học dấn thân, cống hiến vì lợi ích quốc gia-dân tộc.
Nhìn lại lịch sử phát triển của đất nước, ngay từ buổi bình minh, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm đến việc đào tạo, xây dựng đội ngũ trí thức, nhà khoa học. Bởi vậy, không ít trí thức, nhà khoa học đã tình nguyện từ bỏ cuộc sống sung túc từ nước ngoài trở về Tổ quốc để tận hiến cho nhân dân, cho dân tộc. Những thành tựu mà dân tộc ta giành được trong gần 100 năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng có sự đóng góp to lớn của đội ngũ trí thức, các nhà khoa học.
Càng ngẫm chuyện, chúng ta càng thấy rõ ý nghĩa và giá trị buổi gặp mặt giữa Tổng Bí thư Tô Lâm với đại diện đội ngũ trí thức và các nhà khoa học. Điều này thể hiện rất rõ sự quan tâm đặc biệt của người đứng đầu Đảng ta với đội ngũ trí thức, nhà khoa học; đồng thời đánh giá cao sự đóng góp của đội ngũ trí thức, nhà khoa học đối với sự phát triển của đất nước; mà còn truyền đi thông điệp, sự mong muốn nhận được những đóng góp tích cực hơn nữa, hiệu quả hơn nữa cho chặng đường phát triển của dân tộc Việt Nam trong tương lai với kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thực tế, để dân tộc vươn mình phụ thuộc vào nhiều yếu tố nhưng không thể không nói đến, nhắc đến, đề cập đến vai trò, tầm quan trọng sự đóng góp của đội ngũ trí thức, nhà khoa học.
Những năm qua, chúng ta đã có nhiều cách làm nhằm thu hút, trọng dụng nhân tài; sự dụng hiệu quả đội ngũ trí thức, nhà khoa học và mang lại những kết quả rất đáng ghi nhận. Không ít cơ quan, đơn vị, địa phương ban hành những cơ chế, chính sách để thu hút nhân tài, trong dụng nhân tài. Tuy nhiên, trong xu thế phát triển của thời đại rất cần và đặc biệt cần những cơ chế, chính sách vượt trội để thu hút, trọng dụng nhân tài; trọng dụng và sử dụng hiệu quả đội ngũ trí thức, nhà khoa học.
Một số nghiên cứu gần đây cho thấy, đối với trí thức, nhà khoa học cái cần nhất đối với họ chưa phải tất cả vì mức lương, hoặc đơn thuần là sự đãi ngộ về vật chất, mà chính là sự tôn trọng và một môi trường làm việc để mỗi người có thể phát huy hết tài năng, trí tuệ. Nhìn vào thực tiễn, đa phần những người giỏi, những nhân tài họ đều coi trọng danh dự hơn vật chất. Bởi vậy, chỉ sự tôn trọng và đánh giá đúng tài năng của trí thức, nhà khoa học mới đủ sức thu hút và lôi cuốn họ tham gia. Tạo dựng môi trường làm việc phù hợp, đồng thời đánh giá năng lực của từng người thông qua giá trị từng sản phẩm cụ thể với cơ chế đặt hàng và sự đãi ngộ phù hợp chính là giải pháp bền vững trong tập hợp, phát huy trí tuệ, tài năng của đội ngũ trí thức, nhà khoa học.
Sản phẩm mà mỗi trí thức, nhà khoa học làm ra, tạo ra chính là thước đo giá trị chính xác nhất để đưa ra những giải pháp trong việc trọng dụng nhân tài. Đó cũng chính là cách để cấp ủy, chính quyền từng cấp loại bỏ số cán bộ “leo cao, chui sâu” chỉ bằng những thứ bằng cấp hình thức. Đánh giá, sử dụng hiệu quả đội ngũ trí thức, nhà khoa học cũng chính là giải pháp căn bản để nâng cao chất lượng đào tạo, hướng tới giá trị thật của mỗi con người và xã hội.