Đối ngoại Thủ đô: Phát huy truyền thống, hướng tới tương lai

Với đường lối tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, Thủ đô đã và đang đóng góp quan trọng vào việc nâng cao vị thế, uy tín của đất nước trên trường quốc tế, tạo nền tảng vững chắc hướng tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh tiếp Đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam Choi Young Sam và thảo luận nhằm tăng cường hợp tác giữa Hà Nội với các địa phương của Hàn Quốc, ngày 27-9-2024. Ảnh: Hoàng Linh

Gần một thế kỷ đồng hành

Nhìn lại chặng đường 95 năm, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương và Thành ủy Hà Nội, công tác đối ngoại của Thủ đô không ngừng phát triển, phong phú và đa dạng. Trong thời kỳ đấu tranh giành độc lập và thống nhất đất nước, Hà Nội giữ vai trò trung tâm của các hoạt động ngoại giao cách mạng. Khi đó, công tác đối ngoại tập trung vào việc thiết lập quan hệ với các nước xã hội chủ nghĩa, phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới, tranh thủ sự ủng hộ quốc tế cho cuộc đấu tranh của Việt Nam. Bước vào thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế, với vị thế là trung tâm ngoại giao của cả nước, Hà Nội tiếp tục mở rộng quan hệ, chủ động hội nhập và đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Đặc biệt, Thủ đô đã thiết lập quan hệ hợp tác với nhiều thành phố trên thế giới, tham gia tích cực vào các tổ chức quốc tế và khu vực, qua đó thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ, học hỏi kinh nghiệm phát triển. Đồng thời, Hà Nội còn đẩy mạnh mở rộng thị trường xuất khẩu, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và nâng cao đời sống cho người dân.

Những năm gần đây, triển khai Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng với tinh thần “tiếp tục thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, không ngừng nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam”, công tác đối ngoại của Hà Nội tập trung vào ba trụ cột chính.
Về chính trị, Hà Nội thiết lập và duy trì hợp tác hiệu quả với hơn 100 thành phố, thủ đô trên thế giới, trong đó có nhiều biên bản ghi nhớ hợp tác với các thành phố lớn như Tokyo (Nhật Bản), Paris (Pháp), Mátxcơva (Nga), Seoul (Hàn Quốc), mở ra cơ hội hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Các hoạt động hợp tác cấp cao diễn ra sôi nổi. Đặc biệt, Hà Nội đã tổ chức thành công các sự kiện ngoại giao quan trọng như “Diễn đàn Hợp tác các Thành phố châu Á”, “Hội nghị Thành phố Thông minh Việt Nam - châu Á”..., đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của khu vực.

Về kinh tế, Hà Nội tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) và thu hút đầu tư từ các tập đoàn lớn trên thế giới. Năm 2024, thành phố ghi nhận gần 2,2 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ cao, hạ tầng giao thông và đô thị thông minh. Trong đó, Nhật Bản dẫn đầu, tiếp theo là Singapore và Hàn Quốc. Hàng loạt hội nghị xúc tiến đầu tư, thương mại tiếp tục đưa Hà Nội trở thành điểm đến hấp dẫn cho doanh nghiệp nước ngoài. Thành phố cũng tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)..., huy động hiệu quả nguồn lực phục vụ phát triển.

Về đối ngoại văn hóa, Hà Nội đã triển khai nhiều chương trình quảng bá văn hóa, di sản tới bạn bè quốc tế. Năm qua, các sự kiện “Happy Tết 2024”, “Du lịch Hà Nội chào 2024”, “Lễ hội Áo dài Du lịch Hà Nội 2024”, “Festival Thu Hà Nội”... đã góp phần nâng cao hình ảnh Thủ đô. Hà Nội cũng hợp tác chặt chẽ với các tổ chức quốc tế, đặc biệt là UNESCO, trong bảo tồn di sản văn hóa, khẳng định vị thế một trung tâm văn hóa lớn của khu vực. Thành phố vinh dự đón nhận ba giải thưởng danh giá từ Giải thưởng Du lịch Thế giới: “Điểm đến du lịch hàng đầu châu Á”, “Điểm đến du lịch thành phố cho kỳ nghỉ ngắn hạn hàng đầu châu Á”, “Điểm đến văn hóa hàng đầu Việt Nam”. Trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, Hà Nội tăng cường hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu hàng đầu thế giới, tạo điều kiện phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Đồng thời, các hoạt động đối ngoại nhân dân diễn ra sôi nổi, phong phú về hình thức, đa dạng về đối tác, góp phần tăng cường sự gắn kết giữa Hà Nội và bạn bè quốc tế...

Góp sức cho kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Thủ đô Hà Nội đang từng bước chuyển mình, sẵn sàng cho giai đoạn phát triển mới của đất nước - kỷ nguyên bứt phá và tăng tốc dưới sự lãnh đạo của Đảng, hướng tới xây dựng một Việt Nam xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc. Như lời đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, Việt Nam quyết tâm đuổi kịp, tiến cùng, sánh vai với các cường quốc năm châu. Thành phố quyết liệt và nỗ lực thực hiện hiệu quả các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt chú trọng xác định và tập trung vào những giải pháp mang tính đột phá, nhằm tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, phù hợp với xu thế phát triển chung.

Trên tinh thần đó, công tác đối ngoại của Thủ đô Hà Nội tiếp tục đặt ra yêu cầu có trọng tâm, trọng điểm, chọn lọc, phù hợp với tình hình mới, đảm bảo thiết thực và hiệu quả. Từ đầu năm nay, Thành phố đã nêu rõ những ưu tiên chính, bao gồm: Thúc đẩy các mối quan hệ đi vào chiều sâu, tiếp tục khai thác tốt các mối quan hệ song phương và đa phương đã được thiết lập; nâng cao hiệu quả công tác ngoại giao kinh tế và hội nhập quốc tế, trọng tâm là hội nhập kinh tế quốc tế phục vụ phát triển; đổi mới nội dung, phương thức, tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác ngoại giao văn hóa, thông tin đối ngoại, triển khai toàn diện và mạnh mẽ hơn công tác về người Việt Nam ở nước ngoài; đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương; kết hợp chặt chẽ giữa đối ngoại, quốc phòng và an ninh, tranh thủ sự ủng hộ và hợp tác quốc tế để góp phần bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, lãnh thổ và an ninh Tổ quốc...

Hà Nội cũng đặc biệt quan tâm phát huy vai trò của công tác đối ngoại nhân dân. Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Kỳ, cho biết năm 2025, thực hiện tư tưởng chỉ đạo và định hướng lớn của Đảng, cùng với tầm nhìn của Tổng Bí thư Tô Lâm về kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố quyết tâm đổi mới tư duy, nhận thức, phương thức hoạt động. Mục tiêu trọng tâm là củng cố quan hệ với các đối tác truyền thống, mở rộng hệ thống đối tác và bạn bè quốc tế, đồng thời nâng cao chất lượng công tác hòa bình, đoàn kết, hữu nghị, giao lưu nhân dân và thông tin đối ngoại. Những nỗ lực này góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô, cũng như nâng cao vị thế của Hà Nội trong khu vực và trên thế giới.

Dĩ nhiên, để đạt được những mục tiêu đề ra, Hà Nội còn phải vượt qua nhiều thách thức - từ cạnh tranh gay gắt trong thu hút đầu tư quốc tế, yêu cầu đổi mới mô hình hợp tác phù hợp với xu thế toàn cầu hóa và chuyển đổi số, cho tới tác động của tình hình chính trị, kinh tế thế giới đến quan hệ đối ngoại. Để giải “bài toán” này, Hà Nội xác định tiếp tục nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào công tác đối ngoại, đồng thời phát huy vai trò cầu nối trong khu vực và toàn cầu. Cùng với đó, thành phố chú trọng đầu tư nâng cao chất lượng đội ngũ làm công tác đối ngoại, bảo đảm năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Phát biểu tại Hội nghị triển khai công tác đối ngoại của thành phố năm 2025, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh tầm quan trọng của chiến lược linh hoạt, đổi mới, phù hợp với thực tiễn, nhằm nâng cao vị thế Thủ đô trên trường quốc tế. Hà Nội cần trở thành hình mẫu trong triển khai công tác đối ngoại cho các địa phương khác, với quy mô toàn diện, từ hệ thống chính trị đến từng người dân.

Trên chặng đường vừa qua, hoạt động đối ngoại đã giúp Thủ đô hòa vào dòng chảy của thời đại, tận dụng hiệu quả cơ hội từ hội nhập quốc tế, trở thành điểm sáng trong tổng thể công tác đối ngoại của đất nước. Trong thời gian tới, những thành tựu này sẽ tiếp tục được phát huy, không chỉ để Hà Nội từng bước hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2045 trở thành thành phố kết nối toàn cầu, có sức cạnh tranh quốc tế, là trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực và thế giới, mà còn góp phần quan trọng vào hành trình kiến tạo kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Nguyễn Thúc